Niebezpieczne fake newsy

Gdy na stronach internetowych pojawiają się niespodziewane, intrygujące informacje, np. o śmierci znanej osoby lub szokujące nowości o politykach, aktorach czy innych postaciach z pierwszych stron gazet, wtedy trzeba sprawdzić prawdziwość tych rewelacji, bo to mogą być fake newsy.

Co to jest fake news?

Fake news to ‘nieprawdziwa, fałszywa, często sensacyjna wiadomość rozpowszechniana pod postacią przekazu informacyjnego”. Fake news definiowany jest także jako ‘błędna informacja rozpowszechniana w mediach społecznościowych w celu wywołania sensacji’ albo ‘dezinformacja i bujdy publikowane na stronach internetowych w celach politycznych lub dla zwiększenia liczby odsłon’.

Pochodzenie

Fake news jest neologizmem powstałym z połączenia dwóch angielskich słów: „fake” (fałszywy) i „news” (informacja, wiadomość).

Słowa fake news odbierane są jako nazwa nowego zjawiska w mediach, które szybko upowszechnia się i dlatego popularność sformułowania rośnie. Okazuje się jednak, że wyrażenie fake news znane jest od lat dziewięćdziesiątych XIX wieku, ale było rzadko stosowane, ponieważ do niedawna częściej używano angielskiego sformułowania false news czyli ‘fałszywe wiadomości’.

Słowo roku 2017

Wyrażenie fake news zostało uznane przez brytyjski zespół słowników Collinsa Słowem roku 2017. Słowem roku uznano je w wielu krajach, np. w Stanach Zjednoczonych, w Belgii, Szwecji i Norwegii, a w 2016 roku również w Australii.

Jak podają media, do upowszechnienia sformułowania w dużym stopniu przyczynił się prezydent USA Donald Trump, który często posługuje się tym wyrażeniem, aby zdyskredytować negatywne informacje na swój temat. Podobno odnotowano wzrost wystąpień tego sformułowania w mediach o 365 procent.

Jak ryba w wodzie

Sformułowanie fake news zadomowiło się już w polszczyźnie. Najczęściej odmieniany jest człon drugi (news), który funkcjonuje w naszym języku od dłuższego czasu.

News to ‘nowa wiadomość podawana przez prasę, agencje informacyjne, radio itp.’.

Zgodnie z Wielkim słownikiem ortograficznym PWN z 2012 roku wyraz w języku polskim odmienia się i przyjmuje formy:

l. poj.                                                 l. mn.

mianownik:  news                                        newsy

dopełniacz:  newsa                                      newsów

celownik:     newsowi,                                 newsom

biernik:        newsa                                      newsy

narzędnik:    newsem                                  newsami

miejscownik: newsie                                  newsach.

W Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN z 2012 roku po wyrazie hasłowym „news” czytamy m.in., że po polsku wyraz wymawia się [ńjus], że w środowisku dziennikarskim słowo oznacza «informację agencyjną, radiową lub prasową z ostatniej chwili», a w środowisku informatycznym – «wiadomość przesłaną do internetowej grupy dyskusyjnej».

Poza tym autorzy słownika przestrzegają, że wyraz ten jest nadużywany.

Uwaga, wirusy!

Fake newsy jako fałszywe informacje wprowadzone do obiegu medialnego mają zadanie nie tylko szokować i wywoływać skandale. Okazuje się, że często w linkach do fake newsów „zaszyte” są wirusy. W związku z tym wskazana jest duża ostrożność. Przede wszystkim nie należy klikać w podejrzane linki, a jeśli już przeczytamy fake newsa, wtedy – przypominam – powinniśmy sprawdzić autentyczność informacji w wiarygodnych źródłach.

Barbara Ellwart

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej