Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku 2022 został rozstrzygnięty. Spośród 20 finałowych słów internauci wybrali słowo „essa”. Co ono znaczy? Kiedy jest stosowane? Z jakimi wyrazami zwycięzca konkurował?

Do plebiscytu, który trwał od października do końca listopada 2022 roku, zgłoszono 8221 różnych słów i wyrażeń. W zabawie wzięło udział ponad 250 tysięcy osób. Zwycięska essa zdobyła prawie 24 tysiące głosów. W minionym roku młodzież zdecydowanie wybierała wyrazy o pozytywnym wydźwięku.

Znaczenie i konteksty użycia

Wyraz „essa”wykorzystywany jest jako ekspresja pozytywnych uczuć, a nawet pozdrowienie. Młodzież używa tego słowa, by wyrazić pozytywne emocje: zadowolenie, dumę, radość, triumf.„Essa!” wykrzykują zwycięzcy gier internetowych oraz uczniowie i studenci cieszący się z dobrej oceny lub każdego pozytywnego doświadczenia. „Essą” można się też pozdrawiać, witać lub żegnać, np. zawołać: „Essa z tobą!”. Młodzi ludzie, gdy chcą wskazać na swój stan błogości lub luzu, mówią: „Mam essę”, „Byłem na essie”, a gdy są w złym nastroju i chcą go poprawić, wówczas się „zeessowują” lub „zaessowują”. Zdaniem przewodniczącej jury plebiscytu – prof. Anny Wileczek  z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, „essa” jest sygnałem czasu uwolnionego z kieratu codziennych żmudnych powinności, ale też wystarczającym usprawiedliwieniem dla robienia na przykład rzeczy niezwykłych, ekstremalnych, które przychodzą łatwo, bo człowiek „ma essę”(jest wyluzowany, swobodny).

Wyróżniona „odklejka”

W 2022 roku Nagrodę Jury otrzymało słowo „odklejka”, któreoznaczastan oderwania od rzeczywistości lub osobę, która nie rozumie, co się dzieje, jest nieobecna myślami, nie zachowuje się odpowiednio. Jak wyjaśnia prof. Wileczek, „odklejkę” ma bowiem każdy, kto nie jest wystarczająco „przyklejony do rzeczywistości”, wskutek czego „za bardzo odpłynął w krainę marzeń i żyje w swoim świecie”.

W tym momencie warto przypomnieć, że „odklejka” już wcześniej występowała w języku potocznym, ale młodzi ludzie odkryli ją na nowo z powodu występującego w młodzieżowym slangu przedrostka „od-”,  np.: „odklejony”, „odklejus”, „odkleja”. Przedrostek „od-”występuje także w takich ekspresywnych młodzieżowych słowach, jak: „odlot”, „odpał”, „odjazd”, które wskazują, że młodzi ludzie nie zawsze stosują się do reguł dorosłego świata i nie zawsze „trzymają się ziemi”. Naturalne jest „przyklejenie” do rzeczywistości, zaś młodzież chętnie porzuca stan przytwierdzający nas mocno do ziemi, lubi łamać zasady i przekraczać granice – również w pozytywnym znaczeniu.

„Popkornina”, „dyntka”, „poddymić” i „slay”

Wśród ciekawych wyrazów proponowanych na Młodzieżowe Słowo Roku 2022 znalazły się również: „popkornina” – na oznaczanie tego, co ‘fajne, młodzieżowe i cool’, „dyntka” – używana, gdy ‘wszystko się wali i nie idzie po naszej myśli’ czy „poddymić” – które może być zastosowane jako synonim ‘rozkręcania atmosfery’. Członkowie jury zwracali uwagę także na inne wyrazy, np.: „slay” „slay qeen”. W języku angielskim „slay” znaczy‘zabij’ wrogów, ale słowo to używane metaforycznie oznacza ‘zabicie wrogów’ poczuciem siebie i dobrym stylem’. Młodzieżowe „slay”  – podkreśla to, co wzbudza podziw, jest wystrzałowe, zabójczo dobre, stylowe.

Przy okazji!

W Nowym 2023 Roku życzę zdrowia, wszelkiej pomyślności i jak najwięcej radości. Obyśmy jak najczęściej mogli wołać jak młodzież – „Essa!”.

Barbara Ellwart