Lęborskie Camino de Santiago

W lutym mamy już dzień dłuższy, można więc zaplanować dalszą wycieczkę. Proponuję weekendowy wypad do Lęborka (34,7 tys. mieszkańców), do sanktuarium św. Jakuba Apostoła, które znajduje się na starym szlaku polskiej drogi św. Jakuba, wiodącej z Sianowa przez Lębork, Łebę do Smołdzina. W przyszłości droga ta będzie się łączyć z trasą pomorską i zachodniopomorską, a dalej z niemiecką, francuską, prowadząc aż do samego Santiago de Compostela położonego w hiszpańskiej Galicji, gdzie znajduje się grób św. Jakuba Starszego. Jest to jedna z najstarszych tras pielgrzymkowych chrześcijan.

W średniowieczu istniały trzy ważne miejsca pielgrzymkowe: Grób Chrystusa w Jerozolimie, grób św. Piotra w Rzymie i grób św. Jakuba w Santiago de Compostela. Do tych trzech miejsc pielgrzymowano z najodleglejszych zakątków Europy. W dobie licznych wojen, rewolucji francuskiej, a następnie intensywnego rozwoju cywilizacji technicznej pieszych pielgrzymek zaniechano. Dopiero rok 1982 stał się przełomowy, kiedy to do Santiago de Compostela przybył Papież Jan Paweł II.

Pielgrzymi przypomnieli sobie o grobie św. Jakuba i o urokach pieszej wędrówki do tego sanktuarium. Cztery lata później szlak wiodący przez Hiszpanię został zrekultywowany, pojawiły się na nim oznakowania w kształcie jakubowej muszelki, a także specjalne miejsca do nocowania i odpoczynku. W 1987 r. Rada Europy, w ramach tworzenia programu Europejskich Szlaków Kultury, uznała Camino de Santiago za pierwszy europejski szlak kulturowy. Na trasie zaczęli pojawiać się pielgrzymi z całej Europy. Wędrowali po wytyczonych jeszcze w średniowieczu odcinkach Camino.

W Polsce pierwszą trasę jakubową, dolnośląską, łączącą Głogów ze Zgorzelcem, rekultywowano dopiero 18 lat później. Kolejne zaczęły powstawać wokół kościołów poświęconych św. Jakubowi. Jednym z takich kościołów jest lęborska świątynia usytuowana przy północno-wschodnim narożniku dawnego rynku. Stanowi najbardziej reprezentacyjną budowlę miasta, uznawaną za jedną z najstarszych na Pomorzu. Aczkolwiek trudno jej przypisać autentyczność i zaliczyć do budowli z czasów lokacji miasta, co miało miejsce w 1341 r. Jej fundatorem był wielki mistrz zakonu krzyżackiego Dietrich von Altenburg. Budowę świątyni zakończono po 1343 r. Niestety, z tamtych czasów zachowały się tylko fragmenty murów, gdyż kościół został zburzony. Na jego miejscu stanął drugi, późnogotycki kościół obronny z licznymi strzelnicami i wykuszami, a wewnątrz z gwiaździstymi sklepieniami. Niestety, i ten nie zachował się do naszych czasów, gdyż w większości spłonął podczas pożaru miasta w 1658 r.

W tzw. międzyczasie świątynia została przejęta przez luteran (lata 1519-1637), potem uległa zniszczeniu w kolejnym pożarze w 1682 r., a następnie przez kilkadziesiąt lat była ruiną – msze św. odprawiano w prezbiterium, dopóki nie została poddana gruntownej rekonstrukcji (1907-1910 r.). Ostatecznie stała się budowlą z początku XX w. Dzisiaj jest kościołem orientowanym, wewnątrz halowym, rozdzielonym na trzy nawy ośmiobocznymi filarami, z prawą nawą dłuższą od lewej o 1 metr, z widocznymi na zewnątrz konstrukcyjnymi przyporami, charakterystycznymi dla budowli gotyckich, przykrytym dwuspadowym, siodłowym dachem, z wyodrębnioną 3-kondygnacyjną wieżą w partii zachodniej.

Warto zajrzeć do wnętrza owej świątyni, a zwłaszcza do zakrystii, gdzie zachowały się oryginalne gwiaździste sklepienia z doby gotyku. Interesujące jest też barokowe wyposażenie: ołtarz główny przedstawiający scenę ukrzyżowania z tabernakulum z kości słoniowej. Na uwagę zasługują cztery barokowe ołtarze boczne, chrzcielnica, ambona, a także epitafia z końca XVI w.

W lipcu 2010 r. do lęborskiego kościoła sprowadzono wprost z Watykanu relikwie św. Jakuba Apostoła, co przyczyniło się do ustanowienia diecezjalnego sanktuarium. Lębork stał się więc miejscem pielgrzymek, ale też i z Lęborka wyruszają pielgrzymki właśnie do Santiago de Compostela.

Jeśli już dotrzemy do Lęborka, to proponuję zwrócić uwagę na XIV-wieczny zamek krzyżacki, niestety, wielokrotnie przebudowywany, m.in. w XVI w., młyn z przełomu XIV i XV w., spichlerz solny z XVI w., Basztę Bluszczową datowaną na ok. 1363 r., ratusz miejski z ok. 1900 r., odnowione mury miejskie (lata 1341-1363), a także XIX- i XX-wieczne kamieniczki, w których mieszczą się sklepy, restauracje i kawiarnie z pysznymi ciastkami.

Tekst i zdjęcie Maria Giedz

[nggallery id=87]

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej