Porozumienie Jastrzębskie: wolne soboty i niedziele, wprowadzenie pułapu minimalnej i maksymalnej płacy
Porozumienie Jastrzębskie z 3 września 1980 roku było trzecim, po gdańskim i szczecińskim, dokumentem podpisanym latem 1980 r. między władzą PRL a robotnikami. Masowe strajki na Górnym Śląsku i w Zagłębiu, których efektem były ustalenia zawarte w Jastrzębiu, wpłynęły na skuteczność negocjacji prowadzonych w Gdańsku i Szczecinie, a podpisanie Porozumienia Jastrzębskiego przypieczętowało te umowy.
Potwierdzono w Porozumieniu ustalenia gdańskie oraz zniesiono czterobrygadowy system pracy w górnictwie, oznaczający konieczność pracy siedem dni w tygodniu. Była też zapowiedź wprowadzenia wszystkich sobót wolnych i niedziel.
Do postulatów wysuniętych przez załogi zakładów strajkujących na Wybrzeżu, Komitet Strajkowy w KWK „Manifest Lipcowy” dołączył własne dotyczące spraw płacowych, socjalno-bytowych oraz zarządzania i organizacji pracy: podnoszenie wysokości zarobków w ścisłej relacji ze wzrostem kosztów utrzymania,
wprowadzenie wolnych sobót i niedziel, wprowadzenie pułapu minimalnej i maksymalnej płacy,
obniżenie wieku emerytalnego dla pracowników dołowych.
Premier Mateusz Morawiecki wziął udział w uroczystych obchodach 43. rocznicy podpisania Porozumienia Jastrzębskiego w Jastrzębiu-Zdroju oraz 35 rocznicy górniczych strajków w 1988 r., które utorowały drogę do przemian ustrojowych w Polsce. W trakcie uroczystości przy pomniku stojącym przed kopalnią „Zofiówka” kandydujący do Sejmu z okręgu katowickiego premier stwierdził:
– Solidarność to z jednej strony wszyscy, którzy w tamtych pamiętnych dniach strajkowali i walczyli o niezależne samorządne związki zawodowe, a tak naprawdę w sercach mieli niepodległą, wolną Rzeczpospolitą praworządną, demokratyczną i solidarną. Solidarność to wszystkie zakłady na czele tutaj z „Zofiówką”, która wtedy inaczej się nazywała, a która w Jastrzębiu stanęła jako pierwsza – przypomniał premier Mateusz Morawiecki.
Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział wsparcie rządu w budowie pawilonu pamięci Porozumień Jastrzębskich. Nasz rząd wspiera górników i przemysł wydobywczy oraz dodał, że „przeznaczamy potężne środki na sprawiedliwą transformację przemysłu oraz transformację energetyczną. Nasz rząd troszczy się o górników”.
Pawilon pamięci Porozumień Jastrzębskich będzie centrum pamięci o tamtych dniach z 1980 r., będących dopełnieniem porozumień sierpniowych, zawartych w 1980 r. w Szczecinie i Gdańsku.