Prace legislacyjne postępują nieraz tak szybko, że nawet wytrawni parlamentarzyści mogą się zgubić. Koniec obowiązywania stawki zerowej akcyzy na wyroby nowatorskie. Rząd przyjął pod koniec ub.r. kolejny projekt uszczelniający system.

Jacek Łabędzki, przewodniczący Sekcji Krajowej Pracowników Przemysłu Tytoniowego NSZZ „Solidarność” oraz Komisji Międzyzakładowej NSZZ Solidarność przy Philip Morris Polska S.A. zwrócił naszą uwagę na fragment artykułu, który został zamieszczony na naszej stronie internetowej. Chodzi o wywiad z posłem Solidarnej Polski z Klubu PiS Tadeuszem Cymańskim, zasiadającym w ławach poselskich w Sejmie lub w Europarlamencie nieprzerwanie od 1997 roku. Autor wywiadu Artur S. Górski dopytywał posła PiS m.in. o politykę podatkową.

– Wprowadziliście kolejne podatki, cukrowy, nawet od deszczówki, od „małpek”, rośnie akcyza. Baryłka ropy naftowej tanieje, poniżej 60 USD, a ceny paliw na naszych stacjach rosną.

Zeszło w odpowiedzi także na modne „hipsterskie” urządzenia.

– Wprowadziliśmy obniżenie podatków dla pracujących  z 18 proc. do 17 proc. i zwolnienia z podatku młodych, zaczynających kariery. Dodam od siebie, że z niezrozumiałych względów rząd nie zrównuje akcyzy na wyroby tytoniopodobne. Są e-papierosy z akcyzą 5,50 złotego. Są i najnowsze produkty tytoniowych gigantów, u nas modne od 2-3 lat, które nie są obłożone akcyzą – mówił poseł.

Chodziło o podgrzewacze, urządzenia typu HnB.

Związkowiec z Krakowa, Jacek Łabędzi, wykazał się czujnością i zwrócił uwagę, iż od „1 października 2020 r. tzw. wyroby nowatorskie są opodatkowane akcyzą w wysokości ok. 310 zł. za 1 kg, co daje około 1,9 zł za paczkę. Przy czym płyny do e-papierosów są opodatkowane 0,55 zł. za 1 ml. Oznacza to, że najniżej opodatkowanym substytutem tradycyjnych papierosów są płyny do papierosów elektronicznych”. Wg pracowni Kantar, średnio 3,3 ml to odpowiednik 20 szt. wyrobów nowatorskich (nie papierosów).

Dziękujemy za przekazaną uwagę. Tym bardziej, iż temat akcyzy jest skomplikowany.

Średnie dzienne zużycie płynu do e-papierosów wynosi 3 ml.  Akcyza od paczki papierosów to 9,08 zł, a od 1 ml płynu 0,55 zł (3 razy 0,55 to 1,65 zł). W efekcie międzynarodowi producenci płynów do e-papierosów płacą fiskusowi kilka razy mniejszą daninę za swoje produkty od polskich producentów. Mniejszą niż producenci podgrzewaczy tytoniu i producenci papierosów.  

Przypomnijmy – Ministerstwo Finansów określiło stawkę akcyzy na 0,55 zł za 1 ml płynu do e-papierosów oraz około 305,39 zł za kg tytoniu w przypadku podgrzewaczy.  W przypadku drugiej alternatywy do papierosów na polskim rynku, czyli podgrzewaczy tytoniu, wysokość podatku płaconego przez ich producentów szacuje się na około 1,95 zł na paczce takich wyrobów (ok. 6,4 g tytoniu x 305,39 zł).

Zatem najmniej akcyzy zapłaci osoba używająca zamkniętych e-papierosów (na wymienne wkłady), ok. 60 gr akcyzy dziennie, a używająca otwartych e-papierosów, ok. 2,31 zł akcyzy dziennie. Producenci wkładów z płynami do e-papierosów płacą do 25-krotnnie niższej akcyzy niż producenci papierosów i pięciokrotnie niższą niż producenci wkładów do podgrzewaczy tytoniu.

Zwróciliśmy się o wyjaśnienie do Krajowej Administracji Skarbowej.

Art. 2 pkt 36 ustawy o podatku akcyzowym stanowi, iż wyroby nowatorskie to wyroby będące mieszaniną, w której składzie znajduje się tytoń lub susz tytoniowy, mieszaniną, o której mowa w lit. a, oraz zawierające odrębnie płyn do papierosów elektronicznych i inne niż wyroby, o których mowa w art. 98 ust. 1 i art. 99a ust. 1, które dostarczają aerozol bez spalania mieszaniny. (tu mamy owe nowatorskie wyroby, nie wchodząc w ustawowe definicje tytoniu).

Stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych, jak wyjaśnia KAS wynosi 0,55 zł za każdy mililitr. To wiemy.

Stawka akcyzy na wyroby nowatorskie wynosi 155,79 zł za każdy kilogram i 32,05% średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży tytoniu do palenia ( art. 99c ust 4 u.p.a). Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży papierosów oraz średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży tytoniu do palenia, przed końcem roku kalendarzowego poprzedzającego rok kalendarzowy, na który jest ustalana, na podstawie danych, o których mowa w art. 99 ust. 11 pkt 1, na potrzeby ustalenia minimalnej stawki akcyzy na papierosy oraz stawki akcyzy dla wyrobów nowatorskich (art. 99d u.p.a ).

Z kolei w Dziale IA ustawy o podatku akcyzowym zostały zawarte regulacje dot. wiążącej informacji akcyzowej (WIA ). WIA umożliwia uzyskanie, wiążącej organy podatkowe, informacji w zakresie klasyfikacji wg Nomenklatury Scalonej (CN) wyrobów akcyzowych i samochodów osobowych lub określenia rodzaju wyrobów akcyzowych.  

Zatem podążanie za coraz nowszymi rozwiązaniami i wyższymi standardami zmienia też obowiązek akcyzy.

Liczba konsumentów podgrzewanego tytoniu i rynek dopiero się rozwija. Mimo to padają pomysły, by już teraz na wkłady do podgrzewaczy nałożyć wyższą akcyzę. W rezultacie ceny paczek mogłyby poszybować znacznie powyżej poziomu klasycznych papierosów i konsumentów, szczególnie mniej zamożnych, nie będzie na nie stać. Ministerstwo Finansów było na tyle zdeterminowane, że opodatkowanie wyrobów nowatorskich zaczęło być egzekwowane.  

Nadal co czwarty dorosły Polak (25,3 proc.) stosuje używki zawierające nikotynę.  Na dodatek względnie niska płynu do e-papierosów powodują, że ludzie młodzi chętnie sięgają po te produkty. Chętniej niż po wyroby nowatorskie. Są to używki zawierające substancję psychoaktywną nikotynę.

Tak, czy inaczej okresowe zwolnienie z podatku dobiegło końca i skończył się zagwarantowany czas na dostosowanie do regulacji akcyzowych poprzez wprowadzenie stawki zerowej, która obowiązywała od 1 lutego 2018 r. do 30 czerwca 2020 r. Ze względu na pandemię przedłużono termin o dalsze trzy miesiące aby branża tytoniowa zyskała czas na przygotowanie się do opodatkowania akcyzą. Celem wprowadzenia akcyzy jest wpływ do budżetu oraz polityka prozdrowotna.  

Firmy z branży tytoniowej twierdzą, że stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych i podgrzewacze do tytoniu jest za wysoka. Jednak Polska, jako kraj który ratyfikował Ramową Konwencję Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu (FCTC) jest obowiązana do realizacji jej postanowień, co skutkuj braniem pod uwagę kwestii odnoszących się m.in. do ochrony osób niepalących oraz młodych przed rozpoczęciem ich użytkowania i minimalizowania potencjalnego ryzyka zdrowotnego.

Poza Polską płyn do papierosów elektronicznych opodatkowuje 13 krajów UE. Część krajów opodatkowuje płyn z nikotyną, część niezależnie od zawartości nikotyny, a część wprowadziła odrębny, dodatkowy komponent stawki uzależniony od zawartości nikotyny w płynie.

Jak kształtuje się średni dochód z tytułu akcyzy z jednej paczki tradycyjnych papierosów? Podatek akcyzowy, w cenie standardowej paczki papierosów (20 sztuk), wynosi jak wiemy 9,08 zł, biorąc pod uwagę średnią detaliczną ceny sprzedaży papierosów na 2020 r. w wysokości 14,11 zł za 20 sztuk (705,63 zł za 1000 sztuk).

Biorąc pod uwagę cenę standardowego opakowania wyrobów nowatorskich, takich jak IQOS i GLO oraz zawartość tytoniu w paczce, podatek akcyzowy wynosi około 1,90 zł (dane branżowe). Jeszcze jedno: dochody z akcyzy od wyrobów tytoniowych za 9 miesięcy ub.r. były wyższe o 483,2 tys. zł, czyli o 3,2 % w stosunku do analogicznego okresu 2019 r. mimo wejścia w życie zakazu sprzedaży papierosów mentolowych. Stawka akcyzy na wyroby tytoniowe od 1 stycznia 2020 r. została podwyższona o 10 %, co miało wpływ na wzrost dochodów z akcyzy.

Przypomnijmy, że 22 grudnia ub.r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który ma być kolejnym uszczelnieniem systemu podatkowego, w tym akcyzy w zakresie napojów alkoholowych, suszu tytoniowego, paliw oraz samochodów osobowych sprowadzanych z zagranicy. W autopoprawce proponuje się też doprecyzowanie przepisów w zakresie ustalania stawek na wyroby nowatorskie. Z naszego opisu wynika, że obecnie stawka akcyzowa na te produkty jest skomplikowana.  Sposób naliczania akcyzy na wyroby nowatorskie szedłby zatem w kierunku stawki 239,30 zł za każde 1000 sztuk sprzedanych produktów. Chodzi o uproszczenie przepisów i ustalenie zbliżonych stawek dla wszystkich produktów tego typu.