Posłowie do Parlamentu Europejskiego, reprezentujący pięć różnych grup politycznych, głównie socjaldemokraci i „Zieloni”, podpisali się pod apelem, aby zamówienia publiczne mogły być udzielane wyłącznie przedsiębiorstwom, w których funkcjonują układy zbiorowe pracy.

W ocenie parlamentarzystów na takim rozwiązaniu znacznie skorzystali by tzw. pracownicy kluczowi (w rozumieniu istotności ich roli w sytuacji zagrożeń takich, jak pandemia Covid–19), czyli np. osoby sprzątające, pracownicy call center, pracownicy domów opieki, czy pracownicy ochrony. Sytuacja tych osób od początku wybuchu pandemii jest jeszcze trudniejsza niż wcześniej. Ich zarobki pozostają niskie i doświadczają one ciągłego narażenia na zachorowanie.

– Każdego roku rządy i instytucje publiczne w UE wydają dwa biliony euro na towary i usługi, które poprzez system zamówień publicznych dostarczają podmioty prywatne. Zasady, które określają sposób wydawania tych pieniędzy, mają bezpośredni wpływ na warunki pracy. To jest 13 procent PKB Unii Europejskiej – komentuje europosłanka Agnes Jongerius.

W kryzysie Covid-19, pracownicy opieki, sprzątaczki, pracownicy call center, pracownicy centrów telefonicznych, logistycy, pocztowcy, ochroniarze wszyscy inni niezbędni pracownicy narażają swoje życie, aby utrzymać w ruchu nasze społeczeństwo. Jednocześnie należą oni do najmniej zarabiających pracowników i zatrudnieni są w sposób nadmiernie elastyczny w UE. Wielu z nich pracuje przy projektach finansowanych ze środków publicznych.

Obecnie unijne przepisy dotyczące zamówień publicznych są tak skonstruowane, że de facto przedkładają cenę nad wszystkie inne względy. Ponad połowa wszystkich zamówień publicznych udzielanych przez rządy UE jest przyznawana wyłącznie na podstawie kryterium najniższej ceny, nie są brane pod uwagę jakość usług lub warunki pracy ludzi.

Zmiany w przepisach dotyczących zamówień publicznych stworzyły warunki do rozprzestrzeniania się bezwzględnej konkurencji.

– Obecna konstrukcja przepisów o zamówieniach publicznych prowadzi do niskich płac, jak również do niewystarczającego i często niebezpiecznie niskiego poziomu zatrudnienia i chronicznych niedoborów sprzętu. Nadszedł czas, aby Unia podjęła działania, które zapewnią, że ludzie pracujący będą mogli żyć godniej, jednocześnie świadcząc usługi wysokiej jakości – powiedział Oliver Roethig, sekretarz federacji związkowej UNI Europa.

Apel poparło 109 europosłów m.in. z parlamentarnej grupy Socjalistów i Demokratów, grupy Zielonych/EFA i grupy Lewicy GUE/NGL. Nie wśród nich żadnego europosła z Polski, który poparłby wykorzystanie zamówień publicznych w celu zapewnienia lepszej jakości warunków pracy. W naszym kraju układy zbiorowe pracy to ciągle prawo pracy spisane nieczęsto.

Publiczne kontrakty nie powinny trafiać do podmiotów, które szukają przewagi konkurencyjnej poprzez tłumienie głosu pracowników i obniżanie płac oraz warunków pracy poniżej przyzwoitej normy. Godziwe płace i warunki pracy leżą w interesie publicznym. Układ zbiorowy pracy jest aktem normatywnym o charakterze wewnętrznym. Zawierany jest pomiędzy pracodawcą lub organizacjami pracodawców a związkami zawodowymi.

(na podst.: www.solidarnosc.org.pl)