W dniach 1-2 marca 2024 r. w Jastrzębiej Górze obradowała Rada Międzyregionalnej Sekcji Oświaty  i Wychowania NSZZ „Solidarność”. (więcej na ten temat czytaj tutaj…>>)

Oprócz części szkoleniowej dotyczącej rozwoju związku oraz współpracy związku zawodowego z samorządem jako organem prowadzącym szkoły, odbyła się dyskusja na temat bieżących problemów, nad którymi toczy się debata publiczna. Rada przyjęła stanowisko  m.in. w sprawie zmian w podstawach programowych, lekturach szkolnych, likwidacji prac domowych, wprowadzenia mechanizmu wzrostu wynagrodzeń nauczycieli i zachęcenia do pracy w oświacie, w związku z brakiem nauczycieli wielu przedmiotów.

Bożena Brauer

Stanowisko w sprawie bieżącej sytuacji w oświacie

Rada Międzyregionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku w związku z obecną sytuacją w oświacie:

1. Apeluje o szybkie tempo prac nad obywatelskim projektem zmian ustawy Karta nauczyciela, który zakłada uzależnienie wysokości płac nauczyciela od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co jest postulatem KSOiW od 2017 roku (a w podobnej formie w postulacie nr 11 strajku ludzi oświaty z listopada 1980 r.). Brak mechanizmu stałego wzrostu płac spowoduje, że nie będzie chętnych absolwentów studiów wyższych do podjęcia pracy w zawodzie nauczycielskim. Obecnie proponowana kwota 4908 zł brutto dla nauczycieli początkujących z pełnymi kwalifikacjami (przy minimalnym wynagrodzeniu za pracę 4242 zł) nie będzie absolutnie zachętą do pracy w oświacie. Ważne, by podjąć także temat systemowego naliczania nakładów na oświatę w perspektywie co najmniej kilkuletniej.
2. Zwraca uwagę, że wzrost wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli od 1 stycznia 2024 r. nie realizuje obietnic wyborczych wzrostu co najmniej o 1500 zł.  Bardzo niepokojące jest spłaszczenie wynagrodzeń (np. różnica 149 zł między nauczycielem mianowanym a początkującym), co nie będzie motywacją dla nauczycieli do ubiegania się o wyższy stopień awansu zawodowego.
3. Zwraca uwagę, że sama podwyżka wynagrodzeń nie może przesłaniać oczekiwań w zakresie autonomii nauczycieli w wyborze metod nauczania oraz dotyczących ochrony godności zawodu. Bardzo ważne jest zapewnienie równowagi pomiędzy prawami a obowiązkami uczniów, a także dyscypliny szkolnej. Nauczyciel powinien być także chroniony przed nadmierną roszczeniowością ze strony rodziców uczniów, co staje się narastającym problemem w szkołach.
4. Wyraża głębokie zaniepokojenie zapowiadanymi zmianami w edukacji w zakresie:

1. podstaw programowych, zwłaszcza z języka polskiego i historii. Usunięcie znaczących postaci i ważnych wydarzeń historycznych, treści, które odwołują się do wartości patriotycznych i tożsamości narodowej  budzi zdecydowany sprzeciw, a także narusza literę preambuły Ustawy o systemie oświaty z 7 września 1991 r. (od 14 grudnia 2016 r. ustawy Prawo oświatowe). Zmianom programowym nie może towarzyszyć redukcja liczby godzin w ramowych planach nauczania, co może wiązać się z utratą pracy przez nauczycieli (np. z religii lub etyki).
2. zniesienia prac domowych i to w trakcie trwającego roku szkolnego. Istnieje obawa, że odejście od prac domowych, ale też plany odchudzania programów, redukcje godzin, mogą wpłynąć na jakość wiedzy i nabytych przez uczniów umiejętności. Może też skutkować np. brakiem poczucia obowiązkowości, umiejętności organizacji pracy własnej. Grozi także obniżeniem rangi szkół publicznych, uzależnieniem osiąganego poziomu wiedzy i wykształcenia uczniów od statusu materialnego ich rodziców.
3. obliczania średniej ocen z wyłączeniem takich przedmiotów jak: wychowanie fizyczne, plastyka, technika, muzyka, religia. 

Rada Sekcji wyraża obawę, iż planowane przez MEN działania wpłyną na obniżenie jakości kształcenia i poziom wykształcenia młodych Polaków. Istnieje także zagrożenie, że szkoła, nauczyciele będą obwiniani za różne niepowodzenia, słabsze wyniki młodych ludzi.

Rada upomina się, aby nauczyciel był traktowany podmiotowo, szanowana była jego godność i AUTONOMIA wyboru metod kształcenia i wychowania, aby władze oświatowe respektowały zasady rzetelnego DIALOGU, który musi być oparty na szacunku, prawdzie, zrozumieniu. Kilkudniowe tzw. prekonsultacjena pewno nie spełniają tego warunku.

W imieniu Rady Sekcji,
Bożena Brauer, przewodnicząca Międzyregionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku

Stanowisko otrzymują:

• Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”,
• Ministerstwo Edukacji Narodowej – za pośrednictwem KSOiW NSZZ „S”.