15 stycznia br. na terenie Remontowa Shipbuilding S.A. (grupa Remontowa Holding S.A.) w Gdańsku, o odbyła się uroczystość upamiętnienia Kasy Wzajemnej Pomocy, poprzedniczki Bractwa Oblatów św. Brygidy. Odsłonięto tablicę ku czci tych, którzy nie wahali się nieść pomocy potrzebującym, rodzinom aresztowanych i internowanych kolegów w stanie wojennym.

Kasa, jak i Bractwo to organizacje wyjątkowe, założone przez stoczniowców dla niesienia pomocy rodzinom internowanych i aresztowanych w stanie wojennym. Uroczystość poprzedziła msza św. w bazylice św. Brygidy w Gdańsku koncelebrowana pod przewodnictwem ks. abp. Tadeusza Wojdy, metropolity gdańskiego. Następnie złożono kwiaty pod tablicą upamiętniającą Bractwo Oblatów św. Brygidy, wmurowaną w bazylice. 

fot. ASG

W historię pomocy solidarnej i w dzieje Kasy oraz Bractwa Oblatów wprowadził zgromadzonych ks. kanonik Ludwik Kowalski, proboszcz parafii pw. Św. Brygidy, która była swoistą przystanią dla tych dwóch samopomocowych organizacji, rysując rolę człowieka w historii.

– Oblaci Bractwa św. Brygidy, organizacji katolików świeckich, w trudnych czasach zniewolenia pochylali się, pokonując strach, nad szykanowanymi obrońcami praw pracowniczych i obywatelskich, pozostawionymi bez środków do życia – przypomniał ks. Ludwik Kowalski, wskazując na związki Kościoła z narodem i przedstawiając dzieje organizacji.

Kasa Wzajemnej Pomocy – zrazu w Stoczni Północnej, powstała w styczniu 1982 r. Po wprowadzeniu stanu wojennego grupa pracowników Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku, z Romanem Wyżlicem, Adamem Drągiem i Andrzejem Adamczykiem na czele założyli kasę samopomocy.

Stoczniowcy, po zebraniu informacji o aresztowanych, internowanych i zwolnionych z pracy kolegach oraz o sytuacji materialnej ich rodzin, ustalali wysokość i rodzaj zapomóg. Z funduszu Kasy finansowano pomoc dla rodzin aresztowanych, opłacano adwokatów. Składki płaciło większość załogi, z kierownikami brygad włącznie. Kasa działała do czerwca 1983 r. W 1984 r., na gruncie społecznej nauki Kościoła, powstało Bractwo.

fot. Paweł Glanert

– Na polskiej, gdańskiej ziemi w roku 1987 dzisiaj święty papież Polak mówił do ludzi, którzy mieli wolność, „Solidarność” i niepodległość w swoich sercach, ale wciąż żyli w zniewolonej ojczyźnie o Bogu, człowieku z Nazaretu, którego życie, męczeńska śmierć i zmartwychwstanie były przez wieki nauką dobra dla całego świata. Mówił o tych, którzy w sierpniu 1980 w Stoczni Północnej gotowi byli do walki o dobro innych. Mówił o tych, którzy po 13 grudnia 1981 roku, kiedy komuniści więzili i internowali ludzi „Solidarności”, gotowi byli stanąć po stronie dobra, wspomagać ich rodziny i założyć Kasę Wzajemnej Pomocy, która następnie przeistoczyła się w Bractwo Oblatów św. Brygidy – podkreślił przed obeliskiem dr Karol Nawrocki.

– To właśnie wokół tej idei, najpierw w Kasie Wzajemnej Pomocy, a później w Bractwie Oblatów św. Brygidy gromadzili się ludzie, którym zawdzięczamy tak wiele. Tak niewielu, a zawdzięczamy tak wiele. To dzięki takim postaciom i takim postawom udało się przechować to wielkie marzenie milionów Polaków o wolnej i suwerennej ojczyźnie. To dzięki ludziom Bractwa setki, a nawet tysiące osób wraz ze swoimi rodzinami mogło przetrwać nieludzki czas. Zwyczajnie pomagali, tak po ludzku – powiedział Krzysztof Dośla.

Prezes IPN dr Karol Nawrocki, wiceprezes Zarządu Remontowa Shipbuilding S.A. w Gdańsku Bartłomiej Pomierski, przewodniczący Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” Krzysztof Dośla oraz przewodniczący KM NSZZ „Solidarność” w Remontowa Shipbuilding Krzysztof Żmuda odsłonili obelisk ku czci członków Kasy Wzajemnej Pomocy. Pomnik poświęcił abp Tadeusz Wojda.

Na obelisku na terenie Remontowa Shipbuilding w Gdańsku umieszczono napis: „W istniejącej na tym terenie Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte działała od stycznia 1982 r. Kasa Wzajemnej Pomocy poprzedniczka Bractwa Oblatów św. Brygidy”.

Jest też informacja, że celem organizacji było niesienie pomocy rodzinom internowanych, aresztowanych oraz zwolnionych z pracy związkowców z NSZZ „Solidarność”, a tablica jest wyrazem wdzięczności za odważną i pełną poświęcenia działalność w czasach komunizmu, która była inspiracją do tworzenia Bractwa Oblatów św. Brygidy w Gdańsku, Bydgoszczy, Brzegu, Bytomiu, Głogowie, Kędzierzynie-Koźlu, Piekarach Śląskich, Słupsku, Tarnowskich Górach, Elblągu i Legnicy.

Organizatorami wydarzenia byli: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku, Stocznia Remontowa Shipbuilding S.A., Komisja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność”.

Wśród uczestników styczniowej uroczystości byli też członkowie Bractwa, związkowcy z NSZZ „S” z Krzysztofem Doślą, przewodniczącym Regionu Gdańskiego naszego Związku i liderami Związku w Grupie „Remontowa” Mirosławem Piórkiem i Krzysztofem Żmudą, poczty sztandarowe oraz poseł Jarosław Sellin.

Uroczystość została zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej, KM NSZZ „S” w Remontowa Shipbuilding S.A. i Zarząd stoczni.