Spadek jakości pracy, zaburzenia nastroju (nerwice, depresje), dolegliwości psychosomatyczne (bóle kręgosłupa, migreny) – to oznaki wypalenia zawodowego. 14 września obchodzony jest międzynarodowy Dzień Walki z Wypaleniem Zawodowym. Jak duży to jest problem świadczy fakt, że wypalenie zawodowe uznane zostało za chorobę, na którą można uzyskać np. zwolnienie lekarskie. W Polsce taka możliwość istnieje od 1 stycznia 2022 roku.  

Aby ustalić stopień wypalenia zawodowego używa się różnych metod, np. kwestionariusza Christiny Maslach czy Kwestionariusz Wypalenia Zawodowego.

Według metody opracowanej przez Christinę Maslach na wypalenie zawodowego składa się:

• emocjonalne wyczerpanie – uczucie pustki i odpływu sił wywołane nadmiernymi wymaganiami psychologicznymi i emocjonalnymi, jakie stawiała przed pracownikiem praca (bądź sam stawiał sobie takie nierealistyczne wymagania wobec własnych możliwości),
• depersonalizacja – poczucie bezduszności, bezosobowości, cyniczne patrzenie na innych ludzi, obniżenie wrażliwości wobec innych,
• obniżenie oceny własnych dokonań – poczucie marnowania czasu i wysiłku na swoim stanowisku pracy.

– Wypalenie zawodowe jest dziś problemem różnych grup zawodowych. Coraz więcej osób uskarża się na różnego rodzaju dolegliwości, nie wiedząc nawet, że dotyka ich wypalenie zawodowe. Nie jest możliwe od razu wskazanie jednej konkretnej przyczyny tego zjawiska. Kiedyś przypisywano wypalenie zawodowe takim zawodom jak lekarz, pielęgniarka, osoby, które pracują z ludźmi. Ale dzisiaj coraz więcej osób jak bankowcy, ludzie pracujący w mediach, prowadzący swoje firmy, ale też i pracujący w korporacjach narzekają na symptomy wypalenia zawodowego. Radzenie sobie w takich różnych sytuacjach nie jest wcale dzisiaj takie proste, tym bardziej że dotyka to naszego organizmu. Przyczyn jest bardzo dużo, zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika. Jeżeli pracodawca wprowadza zarządzanie przez strach, stosuje mobbing, dyskryminację, jakże trudno jest pracować w takiej instytucji czy korporacji. Kolejna kwestia to branie na siebie coraz większej liczby obowiązków. Jeżeli pracownik przestaje być asertywny i obawia się, że jego asertywność może nie być dla niego dobra i w tym momencie przyjmuje różne zadania do wykonania to naraża swój organizm na frustrację i przepracowanie. Wyraźny pierwszy sygnał: nie chce mi się pójść do pracy, praca nie daje mi ona  satysfakcji – to w tym momencie warto się zastanowić, dlaczego tak jest

– mówiła Maryla Kościńska, która na co dzień prowadzi szkolenia z zakresu zagrożeń psychospołecznych i stresu w miejscu pracy.

Istnieje wiele sposobów i technik, które mogą chronić przed wypaleniem zawodowym. Zaleca się między innymi poprawne zarządzanie emocjami, zredukowanie wagi wydarzeń poprzez ustanowienie dystansu do nich, redukcja niepewności poprzez budowanie samooceny oraz techniki relaksacyjne (np. medytacja).

Małgorzata Kuźma