Od 1 kwietnia 2023 r. osoby, które uległy w pracy wypadkowi albo stwierdzono u nich chorobę zawodową, mogą liczyć na większe kwoty odszkodowania z ZUS-u.

Jednorazowe odszkodowanie za wypadek w pracy lub chorobę zawodową dotyczy osoby, która doznała uszczerbku na zdrowiu:

• stałego – oznaczającego naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy lub
• długotrwałego – oznaczającego naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

Odszkodowanie za wypadek w pracy lub chorobę zawodową należy się także rodzinie pracownika zmarłego wskutek poniesionych uszczerbków na zdrowiu. Uprawnieni do odszkodowania wówczas są: małżonek;

dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, przysposobione; wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności; rodzice.

Zgodnie z art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Natomiast definicję choroby zawodowej znajdziemy w art. 235¹ Kodeksu pracy. Jest nią choroba:

• wymieniona w wykazie chorób zawodowych, który znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych;
• którą można stwierdzić w wyniku oceny warunków pracy bezspornie i z wysokim prawdopodobieństwem, że została spowodowana działaniem czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy,
• która powstała w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Odszkodowanie za wypadek w pracy i chorobę zawodową jest zależne od wysokości określonych stawek. Od 1 kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej będą wynosiły:

• 1269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
• 1269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
• 22 212 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
• 22 212 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
• 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
• 57 115 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
• 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
• 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
• 22 212 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
• 57 115 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Aby otrzymać odszkodowanie za wypadek w pracy lub chorobę zawodową, należy złożyć wniosek w oddziale ZUS-u właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby poszkodowanej i dołączyć do niego:

• zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 zawierające m.in. informacje o zakończonym procesie leczenia i rehabilitacji, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentację medyczną;
• protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy sporządzony przez pracodawcę lub kartę wypadku; 
• prawomocny wyrok sądu pracy;
• decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez państwowego inspektora sanitarnego.

Odszkodowanie za wypadek w pracy lub chorobę zawodową możne otrzymać rodzina pracownika, u którego doszło do śmierci w wyniku poniesionych uszczerbków na zdrowiu. W takim przypadku należy złożyć w ZUS:

• dokument stwierdzający datę urodzenia i datę zgonu osoby, po której ma być przyznane jednorazowe odszkodowanie;
• dokument potwierdzający stopień pokrewieństwa (powinowactwa) z osobą zmarłą;
• odpis skrócony aktu małżeństwa, jeżeli o świadczenie ubiega się wdowa lub wdowiec;
• zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie, jeżeli przyznanie odszkodowania uzależnione jest od ustalenia niezdolności do pracy;
• zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły, jeżeli dziecko ukończyło 16 lat;
• dokument o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku sądu lub ugody w odniesieniu do rodziców, osoby przysposabiającej, macochy, ojczyma (jeżeli nie pozostawali we wspólnym gospodarstwie lub osoba zmarła nie przyczyniała się do ich utrzymania).

Źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-odszkodowanie-za-wypadek-w-pracy-i-chorobe-zawodowa-obowiazujace-stawki