17 marca 2023 r. odbyło się wspólne posiedzenie Zespołu problemowego ds. prawa pracy i Zespołu problemowego ds. rozwoju dialogu społecznego. W spotkaniu udział wzięli partnerzy społeczni oraz Pan Stanisław Szwed, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej i przedstawiciele Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

W pierwszej części posiedzenia kontynuowano dyskusję na temat praktycznych wniosków oraz rekomendacji wynikających z ekspertyzy na temat aktualnej sytuacji oraz perspektyw rozwoju układów zbiorowych pracy w Polsce. Przewodniczący Zespołu ds. rozwoju dialogu społecznego przypomniał, że na poprzednim wspólnym posiedzeniu Zespołów przedstawiono prezentację nt. „Ekspertyzy na temat aktualnej sytuacji oraz perspektyw rozwoju układów zbiorowych pracy w Polsce”. Ustalono wówczas, że do 15 stycznia 2023 r. strony odniosą się do przedstawionych w niej wniosków. Pani Agata Oklińska, Zastępca Dyrektora Departamentu Dialogu i Partnerstwa Społecznego w MRiPS przedstawiła odniesienie się Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej do wniosków ekspertyzy na temat układów zbiorowych pracy. Wnioski dotyczyły m.in.: skomplikowanych ram prawnych; poszerzenia przedmiotu rokowań wskazanego w przepisach prawa oraz wprowadzenia obowiązku rokowań zbiorowych. Poinformowała o rozpoczęciu prac nad zmianą przepisów dot. układów zbiorowych pracy w oparciu o wnioski zawarte w ekspertyzie. Przede wszystkim uproszczone zostaną przepisy dotyczące rejestracji układów, zostanie opracowany otwarty wykaz przykładowych spraw, które mogą być regulowane w układach zbiorowych oraz, co najważniejsze, zostanie podjęta próba przygotowania przepisów rozszerzających katalog kategorii układów, o inne niż układy porozumienia zawierane przez związki zawodowe i pracodawców.

Rozważenia wymaga zaproponowanie katalogu zachęt dla pracodawców, aby powszechniej brali udział w rokowaniach układowych (w tym celu MRiPS zwróciło się m.in. do Urzędu Zamówień Publicznych) oraz mechanizmów wspierających proces rokowań – np. udziału mediatora wspomagającego osiągnięcie porozumienia.

Następnie przedstawicielka związków zawodowych przedstawiła informację ze spotkania przedstawicieli reprezentatywnych central związkowych. Podczas spotkania wypracowano wstępne kierunkowe propozycje, które powinny być przedmiotem dalszych dyskusji. Propozycje zostały podzielone na dwie kategorie. I kategoria – wzmocnienie roli układów zbiorowych pracy poprzez m.in.: rozszerzenie katalogu rodzajów układów zbiorowych pracy; zniesienie ograniczeń podmiotowych oraz możliwość prowadzenia sporu zbiorowego w kwestii realizacji lub przestrzegania układu zbiorowego pracy. II kategoria – wspieranie rokowań zbiorowych poprzez m.in.: wprowadzenie ułatwień dla związków zawodowych w prowadzeniu rokowań zbiorowych oraz utworzenie Centrum Rokowań Zbiorowych. Strona pracodawców nie przedstawiła swojego stanowiska.

Uzgodniono, że w najbliższym czasie zostanie przygotowana propozycja rozwiązań ustawowych.

W dalszej części posiedzenia omówiono projekt ustawy Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej o sporach zbiorowych pracy z dnia 9 lutego 2023 r. Pan Minister S. Szwed przypomniał, że w ubiegłym roku odbyła się dyskusja nad projektem ustawy, podczas której uzgodniono, że po analizie wszystkich zgłoszonych uwag zostanie przygotowany zmodyfikowany projekt ustawy. 14 lutego 2023 r. projekt ten został ponownie przekazany do konsultacji. Proces konsultacji potrwa 2 miesiące. Następnie przedstawiono najważniejsze cele projektowanej ustawy. Są to m.in.: odejście od enumeratywnego określenia przedmiotu sporu zbiorowego; określenie czasu trwania prowadzenia sporu oraz zmiany w zakresie prowadzenia listy mediatorów przy Ministrze Rodziny i Polityki Społecznej. Następnie omówiono modyfikacje wprowadzone do projektu ustawy po analizie uwag zgłoszonych w procesie konsultacji. Należą do nich m.in.: wprowadzenie definicji pracodawcy dominującego; rozszerzenie zakresu podmiotowego projektu; przywrócenie przepisów dotyczących strajku solidarnościowego oraz doprecyzowano przepisy dotyczące odpowiedzialności za naruszenie przepisów ustawy.

Ustalono, że odbędą się autonomiczne uzgodnienia stron związków zawodowych i pracodawców nad stanowiskami w kwestii ww. projektu ustawy.Źródło: https://www.gov.pl/web/dialog/wspolne-posiedzenie-zespolu-ds-prawa-pracy-i-zespolu-ds-rozwoju-dialogu-spolecznego3

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.