Dzień Solidarności i Wolności jest świętem państwowym obchodzonym 31 sierpnia w rocznicę podpisania w Gdańsku Porozumień Sierpniowych. Został on ustanowiony przez Sejm 27 lipca 2005 roku.
W sierpniu 1980 r. Wolny Świat zobaczył zjednoczone przeciwko reżimowi społeczeństwo, bramy zakładów pracy w kwiatach i zawieszone na nich obrazy Matki Bożej i papieża, robotnika z różańcem i wielkim długopisem z wizerunkiem Jana Pawła II, podpisującym swoisty akt kapitulacji władzy „real-socu”.

Pamiętajmy więc te noce nieprzespane

I te bramy fabryczne wśród kwiatów,

Gdy przestała naraz być sloganem

Dyktatura Proletariatu,

I gdy słuchał w napięciu kto żyw

Niespokojnych, niepewnych wieści,

Bo w ojczyźnie są rachunki krzywd,

Ale obca dłoń ich nie przekreśli.

Będą z tego legendy i sagi,

Będą wiedzieć przyszłe pokolenia,

Że raz kiedyś narodowe flagi

Wywieszono bez rozporządzenia…

W drugiej połowie sierpnia liczba zakładów pracy przynależących do Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego powiększała się z dnia na dzień. 20 sierpnia 1980 r. było ich 304, a tydzień później 28 sierpnia już 630. W Gdańsku miał miejsce ciąg dalszy rozmów z komisją rządową, które dotyczyły m.in. cenzury (o zwolnieniu do publikacji decydował specjalny urząd Główny Urząd Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk zlikwidowany dopiero w maju 1990 r.) i więźniów politycznych. Członkowie MKS podkreślali, że brak wolności słowa i swobodnego obiegu informacji jest jedną z przyczyn ówczesnego kryzysu społeczno-gospodarczego.

Rząd premiera Babiucha był zmuszony do poczynienia jakiś kroków, aby jak najszybciej zakończyć strajki. W tym celu wicepremier Tadeusz Pyka zaczął rozmowy z pojedynczymi komitetami strajkowymi, chcąc rozbić jedność MKS. Jego plany się nie powiodły. Pyka musiał zakończyć swoją misję, a na jego miejsce przysłano do Gdańska innego wicepremiera – Mieczysława Jagielskiego (w Szczecinie był minister Kazimierz Barcikowski).

28 sierpnia 1980 r. górnicy rozpoczęli strajk w kopalni „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu Zdroju. Kiedy stanął Górny Śląsk i Zagłębie zmiany stały się nieuchronne.

Przypomnijmy, że za Porozumienia Sierpniowe uważa się głównie umowę społeczną podpisaną 31 sierpnia 1980 r. w Sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina przez Lecha Wałęsę, reprezentującego strajkujących stoczniowców i MKS oraz przez wicepremiera Mieczysława Jagielskiego. Porozumień było więcej: pierwsze podpisano 30 sierpnia 1980 r. w Szczecinie, a kolejne w Jastrzębiu-Zdroju (3 września) i w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej (11 września).

Wniosek o rejestrację NSZZ „Solidarność” złożono do Sądu Wojewódzkiego w Warszawie 24 września 1980 r. Zaczęła się batalia o statut Związku.