Gościem poniedziałkowego (2 marca 2020 r.) spotkania Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” był Jerzy Karpiński, lekarz wojewódzki, dyrektor Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Poinformował związkowców o stanie przygotowań do zagrożenia rozprzestrzenieniem się choroby zakaźnej COVID-19, wywołanej przez koronawirusa SARS-CoV-2.

W Polsce do 2 marca 2020 roku nie było potwierdzonego przypadku koronawirusa. Podstawową receptą na nierozprzestrzenienie się wirusa jest higiena, unikanie ognisk zakażeń za granicą i izolacja ewentualnych chorych.

Czym jest wirus?

Koronawirusy to RNA-wirusy, które odpowiedzialne są za około 10-20 proc. przeziębień oraz za epidemie schorzeń dróg oddechowych, które występują co ok. cztery lata. Ich genom zbudowany jest z RNA. Ich nazwa pochodzi od otoczki przypominającej koronę, która widoczna jest wokół wirionów w mikroskopie elektronowym. Koronawirusy powodują zapalenie płuc, oskrzeli lub podgłośniowe zapalenie krtani.

U pewnej grupy pacjentów kłopoty z oddychaniem mogą rozwinąć się w kierunku niewydolności oddechowej, której konsekwencją może być nawet śmierć pacjenta. Patogeny atakują układ immunologiczny. Patogeny powodują znacznie cięższy przebieg u osób w podeszłym wieku oraz u osób, które mają zaburzoną odporność. Przy ogromnym postępie technologicznym nikt nie wynalazł leku na wirusa.

Każda z komórek organizmu to mała fabryka, wirus to materiał genetyczny RNA w otoczce białkowej. To on programuje komórki na produkcję wirusów. Chronią nas limfocyty T, odpowiedzialne za komórkową odpowiedź odpornościową, wytwarzające przeciwciała (makrofagi).

Bez paniki ale ostrożnie

Jerzy Karpiński uważa, że śmiertelność wywołana tym akurat wirusem nie jest szczególnie wysoka, choć sięga 3 procent w przypadku epidemii. Przypomniał, ze ebola, gorączka krwotoczna zabijała blisko 80 procent dotkniętej ją populacji. Przypomniał, że wirus grypy od września 2019 roku, zabił w Polsce 19 osób na blisko dwa i pół miliona zachorowań. To dramat, ale nie jest to zatrważająca liczba.

Nie ma zaś żadnych potwierdzonych przypadków zachorowania wywołanego koronawirusem. Dwa szpitale w woj. pomorskim są w stanie gotowości. Nie przyjmują innych pacjentów niż w stanie zagrożenia życia. To Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy w Gdańsku oraz Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni. To jest stan ostrej podwyższonej gotowości. Cztery inne szpitale stanowią ich personalne zaplecze.  

Minister Zdrowia i Główny Inspektor Sanitarny są w stałym kontakcie z WHO. Procedury zostały wdrożone. Jeśli ktoś wrócił z Lombardii lub innej części Italii północnej lub z Wuhan z Chin i ma wysoką gorączkę oraz spłycony szybki oddech zgłasza informację do Sanepidu i jest transportowany bezpośrednio do szpitala zakaźnego.   

Ustawa

Projekt ustawy o „zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej u ludzi, wywołanej tym wirusem”, którym mają zając się dzisiaj posłowie opisuje „zasady i tryb podejmowania działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia i przecięcia dróg szerzenia się tej choroby zakaźnej”.

Rząd zapewnił, że jeśli pojawi się pierwszy przypadek choroby, opinia publiczna zostanie o tym niezwłocznie poinformowana.

W celu przeciwdziałania COVID-19 zakłada się m.in., że „pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna)”.

Dodatkowo w przypadku zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły projekt wprowadza możliwość przyznania zasiłku opiekuńczego za okres nie dłuższy niż 14 dni.

NFZ ma ponadto finansować świadczenia opieki zdrowotnej, „udzielone przez podmioty wykonujące działalność leczniczą wpisane do wykazu”, w tym transportu sanitarnego, wykonywane w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.

Projekt zakłada również, że „hurtownie farmaceutyczne są obowiązane do zbywania produktów wyłącznie do aptek, punktów aptecznych oraz zakładów leczniczych podmiotów leczniczych”, a „producenci lub importerzy wyrobów medycznych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego są obowiązani do zbywania wyrobów wyłącznie do hurtowni farmaceutycznych”.

Osoby zakażone, albo podejrzane mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji, natomiast obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu mogą podlegać osoby, które pozostawały w kontakcie z nimi do 21 dni.

Szkoły

Także Kuratorium Oświaty w Gdańsku oraz MEN w związku z licznymi pytaniami opublikowało komunikaty tyczące koronawirusa.

Dla zachowania bezpieczeństwa rodzice powinni wiedzieć, że jeśli dziecko wróciło z terenów występowania koronawirusa i ma objawy grypopodobne, aby bezzwłocznie powiadomić najbliższą stację sanitarno-epidemiologiczną, zgłosić się z dzieckiem do oddziału zakaźnego lub oddziału obserwacyjno-zakaźnego.

Decyzja o zamknięciu szkoły lub zakazie wyjazdu za granicę np. na wymianę uczniów należy do dyrektora szkoły,

Przypominamy, że rodzicowi dziecka do 8. roku życia w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły należy mu się zasiłek opiekuńczy
(art. 32 ust. 1 lit. a Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa, U. 2017, poz. 1368);

Dla powracającego

Osoby, które przebywały w północnych Włoszech w ostatnich 21 dniach i zaobserwowały u siebie objawy, takie jak m.in.: gorączka, kaszel, duszność i problemy z oddychaniem powinny: niezwłocznie powiadomić telefonicznie stację sanitarno-epidemiologiczną lub zgłosić się bezpośrednio do oddziału zakaźnego lub oddziału obserwacyjno-zakaźnego, gdzie określony zostanie dalszy tryb postępowania medycznego.

Także w przypadku, gdy po powrocie nie zaobserwowano wspomnianych objawów przez 14 dni należy kontrolować swój stan zdrowia: codziennie mierzyć temperaturę ciała, zwrócić uwagę na występowanie objawów grypopodobnych (złe samopoczucie, bóle mięśniowe, kaszel).

Kto może zostać poddany kwarantannie?

Każda osoba przebywająca na terytorium RP, jeśli jest podejrzewana o zakażenie chorobą zakaźną lub miała styczność ze źródłem zakaźnego patogenu. Decyzję o kwarantannie podejmuje inspektor sanitarny. Jeśli zachodzi podejrzenie o szczególnie niebezpieczną chorobę zakaźną, o kwarantannie może także zdecydować lekarz. Osoba, która otrzyma decyzję inspektora sanitarnego, powinna dostarczyć pracodawcy tę decyzję. Dokument ten będzie podstawą do wypłaty świadczeń z tytułu choroby (wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego) na ogólnych zasadach.

Decyzja inspektora sanitarnego o poddaniu kwarantannie będzie podstawą do wypłaty wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego. W przypadku dziecka, rodzic może wystąpić o zasiłek opiekuńczy.

Przede wszystkim dbamy o higienę. Częściej myjemy ręce, obserwujemy bacznie nasz stan zdrowia. Jemy więcej owoców, dawkujemy witaminy. Wzmacniamy naszą odporność, wysypiamy się i unikamy stresów.

W przypadku dodatkowych wątpliwości zadzwoń na infolinię Ministerstwa Zdrowia, poinformuj  o jej działaniu innych – tel. 800 190 590 (infolinia czynna całodobowo).