Choroby parazawodowe pracowników biurowych dotyczą w większości przypadków układu ruchu. Praca biurowa wymaga wielu godzin siedzenia, wskutek czego kręgosłup zostaje mocno obciążony. Niewłaściwa postawa prowadzi do stopniowego rozwoju zmian zwyrodnieniowych w różnych odcinkach kręgosłupa.

Na dolegliwości bólowe kręgosłupa skarży się 60-80 proc. osób dorosłych. Przypadłość wpływa na efektywność pracownika – skutkuje częstymi zwolnieniami i nieobecnością w pracy.

Długie godziny spędzane przy biurku w jednej, wymuszonej pozycji – nie pozostają obojętne na kondycję kręgosłupa. Najczęściej pracownicy biurowi uskarżają się na bóle pleców od siedzenia długie godziny przy komputerze. Praca przy komputerze i związane z tym choroby mają ścisły związek z przyjmowaniem nieprawidłowej pozycji – wpływa ona niekorzystne na obciążenie kręgosłupa. Obciążenie kręgosłupa w różnych pozycjach może dotyczyć całego kręgosłupa bądź też jego odcinków.

Już sama pozycja siedząca wystarczy, aby obciążyć kręgosłup lędźwiowy. Siedząc przed komputerem bardzo często pochylamy ciało do przodu, co stanowi obciążenie dla kręgów. Dla komfortu pleców warto zaopatrzyć się w oparcie ustawione pod kątem 120 stopni. Nie należy ponadto pochylać głowy do przodu – taka pozycja wpływa ogromnie na obciążenie kręgosłupa szyjnego. Przeciętnie głowa dorosłej osoby waży 4-5 kilogramów. Jej pochylenie o 15 stopni do przodu wpływa na zwiększenie ciężaru, jaki musi wtedy dźwigać kręgosłup – do 12 kilogramów.

Lista chorób zwyrodnieniowych kręgosłupa jest długa. Stanom zwyrodnieniowym kręgosłupa towarzyszą ból i ograniczenie ruchowe. Mogą pojawiać się drętwienia i mrowienia kończyn. Do najczęstszych schorzeń kręgosłupa pracowników biurowych należy:

• choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa lędźwiowego – postępujące i nieodwracalne uszkodzenie struktur kręgosłupa;
• lumbago – postrzał, czyli nagły oraz silny ból w obszarze krzyżowo-lędźwiowym;
• dyskopatia – ból, któremu towarzyszą zaburzenia czucia, osłabienie, drętwienie, a czasem także paraliż kończyn;
• rwa kulszowa – silny ból, który promieniuje od krzyżowo-lędźwiowego odcinka kręgosłupa do przedostatniego palca stopy;
• zespół przeciążeniowo-bólowy – są to przewlekłe bóle kręgosłupa o zmiennym nasileniu.

Jedynie wprowadzenie dobrych nawyków w pracy może ograniczyć ryzyko powstania nieodwracalnych zwyrodnień kręgosłupa. Najważniejszymi nawykami są:

• prawidłowa pozycja ciała przy biurku;
• ergonomiczne stanowisko pracy (fotel, biurko, odpowiednio ustawiony monitor);
• regularne, kilkuminutowe przerwy na rozruszanie się.

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom, którzy spędzają długi czas przy biurku – pięciominutowych przerw, co godzinę. Ponadto pracownicy powinni mieć zapewnione ergonomiczne stanowiska pracy. Pracownikom biurowym można również zapewnić odpowiednią opiekę zdrowotną poprzez wykupienie odpowiednich polis zdrowotnych, gdzie zagwarantowana jest kompleksowa usługa z badaniami rentgenowskimi i rezonansem kręgosłupa, a także konsultacje neurologa i ortopedy.

Poza chorobami określonymi jako zawodowe – wskazanymi w załączniku do rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych – doktryna wyróżnia tzw. choroby pracownicze – parazawodowe, które są określone w kodeksie pracy, jako „inne choroby związane z pracą” (art. 227 § 1 pkt 1 kp). Choroby parazawodowe nie widnieją w rozporządzeniu, ale również wywołane są przez warunki pracy. Do takich chorób coraz częściej zaliczane są zespoły bólowe kręgosłupa.

Pracownikowi cierpiącemu na chorobę parazawodową, nie przysługuje odszkodowanie z ubezpieczenia społecznego ani także inne roszczenia wprost odnoszące się do chorób zawodowych. Zgodnie orzecznictwem pracownik, który doznał uszczerbku na zdrowiu w wyniku wywołanej panującymi warunkami pracy choroby niebędącej chorobą zawodową, może z mocy art. 300 kp dochodzić od zakładu pracy roszczeń odszkodowawczych na podstawie przepisów prawa cywilnego w granicach przewidzianych w ustawie z 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Sąd Najwyższy stoi na stanowisku, że odpowiedzialność pracodawcy wobec pracownika z tytułu czynu niedozwolonego polegającego na wywołaniu rozstroju zdrowia (art. 444 § 1 i art. 445 § 1 kc) obejmuje także skutki choroby niebędącej chorobą zawodową spowodowane warunkami pracy, zwanej chorobą pracowniczą bądź też parazawodową.

Źródło: https://kadry.infor.pl/bhp/choroby-zawodowe/6138388,choroby-parazawodowe-kregoslupa-na-co-choruje-kregoslup-pracownika-bi.html

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.