Czy praktykantów należy zapoznać z oceną ryzyka zawodowego?
Pracodawcy, którzy postanowili przyjąć praktykanta (ucznia) w celu nauki zawodu lub odbycia praktyk zawodowych albo stażystę, mogą mieć wątpliwości co do zakresu obowiązków, jakie na nich nałożono w przypadku zatrudniania wspomnianych osób niebędących przecież w literalnym sensie „zwykłymi” pracownikami. Zdarza się, że niektórzy przedsiębiorcy nie mają pewności, czy ocena ryzyka zawodowego dotyczy również praktykantów oraz stażystów przyjmowanych do firmy.
Pojęcie „praktykant” nie jest wyrażeniem jednoznacznym prawnie, można zatem przyjąć robocze założenie, że to pracownik młodociany odbywający u pracodawcy praktyki zawodowe (w ramach praktycznej nauki zawodu) lub zatrudniony w celu przygotowania zawodowego.
Zgodnie z art. 201 § 3 kodeksu pracy (kp) pracodawca jest obowiązany przekazać informacje o ryzyku zawodowym, które wiąże się z pracą wykonywaną przez młodocianego, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami również przedstawicielowi ustawowemu młodocianego.
Mamy w tej kwestii pełną jasność, jeżeli chodzi o konieczność poinformowania pracownika młodocianego odbywającego praktyki u pracodawcy o ryzyku zawodowym związanym z rodzajem wykonywanej pracy. Co więcej – pracodawca ma obowiązek przekazania informacji w omawianym zakresie także przedstawicielowi ustawowemu młodocianego.
Sposób przekazania informacji o ryzyku zawodowym zależy od kilku czynników, takich jak struktura organizacyjna firmy, liczba zatrudnionych czy powierzenie obowiązków w dziedzinie BHP specjalistom spoza zakładu pracy. W przypadku dużych przedsiębiorstw, w których obowiązują układy zbiorowe pracy (UZP), właśnie w tych aktach zakładowego prawa pracy lub w dokumentach dodatkowych powinno się określić postępowanie dotyczące informowania o ryzyku zawodowym. Pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników wprowadzają regulaminy pracy (nie jest to konieczne, jeśli są objęci UZP). Przepisy kp przewidują konieczność uwzględnienia w regulaminie pracy zapisu dotyczącego sposobu informowania pracowników o ryzyku zawodowym.
Regulamin pracy powinien ustalać obowiązki dotyczące BHP oraz ochrony przeciwpożarowej, w tym także sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą (art. 1041 § 1 pkt 8 kp).
Oczywiście postanowienia regulaminu pracy obejmują także praktykantów (pracowników młodocianych).
W razie gdy pracodawca nie ma obowiązku wprowadzenia regulaminu pracy, informację o ryzyku zawodowym może przekazać w dowolny sposób – można w tym celu sporządzić odrębny dokument, np. zarządzenie wewnątrzzakładowe, dopuszczalne jest także przyjęcie indywidualnego podejścia do realizacji obowiązków informacyjnych.
Informacje dotyczące ryzyka zawodowego należy ponadto przekazać młodocianym praktykantom zatrudnionym przez pracodawców będących rzemieślnikami działającymi na podstawie przepisów Ustawy z dnia 22 marca 1989 roku o rzemiośle.
Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.
