W poprzednim odcinku naszego cyklu opisaliśmy trzy najstarsze pokolenia pracowników obecne na rynku pracy (zobacz). Teraz zajmiemy się pokoleniami Y i Z. Przedstawicieli poszczególnych pokoleń łączy wiele wspólnych cech, jednak mówiąc o nich trzeba pamiętać, żeby nie popaść w postrzeganie konkretnych ludzi poprzez stereotypy. I jeszcze jedna uwaga, mimo że terminy określające poszczególne pokolenia są już w powszechnym użyciu, coraz częściej pojawiają się opinie kwestionujące ten sposób opisu grup pracowników.

Millennialsi (pokolenie Y)

Pokolenie Y to osoby urodzone między 1980 a 1995 rokiem (w niektórych opracowaniach do 2000 roku). Inaczej także określane są jako milenialsi (ang. Millennials) – „pokoleniem Milenium”, „następną generacją”, a także „pokoleniem cyfrowym”. Dla Ygreków w miejscu pracy ważna jest równość i elastyczność. Zdarza się im kwestionować panujące zasady, nie szukają autorytetów, cechuje je indywidualizm i wiara, ze wszystko jest w ich rękach. Pracują szybko i efektywnie. Długotrwała praca dla jednego pracodawcy nie jest dla nich wartością. Są przedsiębiorczy i chętnie pracują „na swoim”. Jest to najlepiej wykształcone pokolenie. Wśród nich niemal co druga osoba legitymuje się dyplomem wyższej uczelni, zna języki obce, chętnie korzysta z technologii.

Nie jest dla nich problemem zmiana pracy, wykazują się dużą mobilnością. Potrafią być lojalni, ale niekoniecznie wobec firmy, a wobec konkretnych ludzi (przełożonych, współpracowników), dlatego przez pracodawcę mogą być postrzegani jako nielojalni.

Do świata cyfrowego wkraczali stopniowo, choć najstarsi z nich w dzieciństwie nie grali na komputerach. Obecnie jednak aktywnie i w każdej dziedzinie życia korzystają z technologii i mediów cyfrowych. Cechuje ich duża pewność siebie, ważniejsze stają się dla nich jakość życia i doświadczenia życiowe niż posiadanie. Nie pamiętają czasów tzw. zimnej wojny pomiędzy USA i ZSRR oraz komunizmu w krajach Europy Środkowowschodniej, w Polsce ludzie pokolenia Y nie pamiętają czasów PRL. Może z uwagi na to nie doceniają świata i dobrobytu, w którym żyją i go kontestują. Jak podaje Wikipedia, według badań przeprowadzonych w University of New Hampshire milenialsów cechuje wysokie mniemanie o swoich umiejętnościach, przekonanie o własnej wyjątkowości, nadmierne oczekiwania oraz silna awersja wobec krytyki. Łatwość poruszania się w świecie technologii cyfrowych z jednej strony powoduje, że aktywnie z nich korzystają, na przykład czerpiąc wiedzę z wielu źródeł, z drugiej strony nie mają czasu  na myślenie autonomiczne i wyrobienie sobie własnych poglądów.

Zoomerzy (pokolenie Z)

Pokolenie Z (ang. Generation Z), in. zoomerzy, generacja Z, Post-Millennials, pokolenie internetowe, Pokolenie C[1] – to nazwy pokolenia ludzi urodzonych od roku 1995 do roku 2012. Można do tego dorzucić jeszcze „generacja multitasking”[4], „ciche pokolenie”. Najbardziej wyróżniającą ich cechą jest to, że jest to pierwsze pokolenie dorastające we w pełni scyfryzowanym społeczeństwie, nie doświadczyli świata bez Internetu. Żyją równolegle w dwóch rzeczywistościach – realnej i wirtualnej, a często bardziej w tej drugiej.

Jedna z nazw to pokolenie C, co odnosi do angielskich słów „connect, communicate, change”, czyli „łączyć, komunikować, zmieniać”. Dla nich nie ma problemu z obsługą nowych technologii, zmianę mają we krwi, widzą, że programy czy aplikacje, którymi się posługują, za chwilę wyjdą z użycia, a na ich miejsce pojawią się nowe. Są przedsiębiorczy. „C” wiedzę czerpią z Internetu, nastawieni są na szybkie wyszukiwanie informacji. Jednak często pozyskane informacje analizują powierzchownie. Miewają problemy z koncentracją, trudno utrzymać ich długo w jednym miejscu.

Mają ogromną potrzebę kontaktu z rówieśnikami, ale nawiązują je głównie poprzez media społecznościowe. Niestety, mniej sobie radzą z kontaktami w „realu”, często mając setki znajomych w mediach społecznościowych, a nie umieją nawiązać prawdziwych przyjaźni i często są samotni, co wiąże się z niskimi kompetencjami społecznymi.

Przedstawiliśmy charakterystykę czterech pokoleń pracowników, które są aktywne zawodowo  na rynku pracy. Każde z tych pokoleń ma pewne cechy charakterystyczne związane z innymi czasami, w jakich przyszło im urodzić się i dojrzewać. Jednak trzeba pamiętać, aby nie ulegać stereotypom i nie oceniać ludzi po dacie ich urodzenia.

Małgorzata Kuźma