Termin „pokolenie” w socjologii odnosi się między innymi do „zbioru osób w zbliżonym wieku, określonym w przedziale trzeciej części stulecia – w tym ujęciu przyjmuje się, że ojciec jest przeciętnie o trzydzieści trzy lata starszy od dzieci”. Przynależność do określonego pokolenia wiąże się ze wspólnotą postaw i hierarchii wartości, które ukształtowały się w związku ze wspólnymi przeżyciom i doświadczeniami. Takie ujęcie odnosi się do historii związane jest z określonymi datami procesu dziejowego.

O poszczególnych pokoleniach mówi się także w związku z rynkiem pracy. Jednak w związku ze zmianami w warunkach pracy, nowe „pokolenia” na rynku pracy mogą pojawiać się szybciej niż co 33 lata.

Obecnie na rynku pracy aktywne zawodowo są aż cztery pokolenia (zdarzają się nieliczni przedstawiciele jeszcze pokolenia je poprzedzającego). Doświadczenia poszczególnych pokoleń są różne, różne są uwarunkowania geopolityczne, ale także technologiczne, co wpływa na inne podejście  do pracy oraz inne umiejętności.

Przedstawicieli poszczególnych pokoleń łączy wiele wspólnych cech, jednak mówiąc o nich trzeba pamiętać, żeby nie popaść w postrzeganie konkretnych ludzi poprzez stereotypy.

Biorąc pod uwagę informacje demograficzne i ogólne cechy pracowników można wyróżnić obecnie 5 kolejnych „pokoleń” pracowników:

• Pokolenie budowniczych i tradycjonalistów – urodzeni przed 1945 rokiem
• Pokolenie „baby boomers” – urodzeni między 1946 a 1964 rokiem
• Pokolenie X – urodzeni między 1965 a 1979
• Pokolenie Y – urodzeni między 1980 a 1995
• Pokolenie Z – urodzeni między 1996 a 2010

Lata, w którym przypisane zostały poszczególne pokolenia są oczywiści umowne i w różnych opracowaniach mogą się być inne.

Pokolenie budowniczych i tradycjonalistów

Już tylko nielicznych przedstawicieli tego pokolenia można spotkać na rynku pracy, czasami media donoszą o osiemdziesięcioletnich pracownikach, którzy jeszcze wykonują swój zawód. Pokolenie nazwane pokoleniem budowniczych i tradycjonalistów, które odnosi się do osób urodzonych przed 1945 rokiem, już raczej nie jest już aktywna zawodowo. To co charakteryzowało pracowników należących do tego pokolenia, to dobra organizacja i zdyscyplinowanie, ale mała kreatywność. Na pierwszym miejscu stawiali oni obowiązek. Zwykle z pracodawcą związywali się na całe życie.

Pokolenie „Baby Boomers”

Przedstawiciele tego pokolenia to osoby urodzone pomiędzy 1946 a 1964 rokiem, powojenne pokolenie wyżu demograficznego. Jest to pokolenie, które ceni sobie ciężką pracę i wytrwałość, ale także indywidualizm. „Bez pracy, nie ma kołaczy” – pod tym przysłowiem, mogłoby się podpisać wielu boomersów. Dla nich praca zawodowa była zawsze na pierwszym miejscu i jeśli się czegoś bali to właśnie utraty pracy, jak źródła utrzymania. Praca zawodowa, ale także na rzecz rodziny zajmuje im średnio 10 – 13 godzin. Panuje stereotyp, że na przykład nie radzą sobie z nowoczesnymi technologiami. Jest w tym jakieś ziarnko prawdy, bo zmiany powodują  w nich dodatkowy stres, jednak także oni zdobywają umiejętności w nowych technologiach. Pokolenie wyżu powojennego bardzo sobie ceni relacje międzyludzkie i choć na co dzień korzystają z Internetu, zdecydowanie wolą realną rzeczywistość niż wirtualną.

Pokolenie X

Do pokolenia X należą osoby urodzone w połowie lat 60. do późnych lat 70 (według niektórych źródeł w latach 1965–1980, według innych do 1961–1985). Przedstawiciele tego pokolenia cenią sobie, podobnie jak poprzednie pokolenie ciężką pracę, ale również wykształcenie i status społeczny. Cechuje ich lojalność wobec firmy, w której pracują. Praca dla nich jest ważna, choć nie najważniejsza. Lepiej radzą sobie, niż boomersi w rozgraniczeniu pracy i życia prywatnego. Nie są także tak przywiązani do jednego pracodawcy. W Polsce ludzi z pokolenia X nazywa się także pokoleniem PRL. Na zachodzie pokolenie czasami postrzegane jest poprzez negatywny stereotyp, którego wyznacznikiem przynależności ma być abnegacja, nonszalancki styl i sposób życia, bezbarwność. Często mają to być ludzie odrzucający świat wykreowany przez marketing i system, żyjący niekiedy bez celu, autorytetów lub po prostu z poczuciem „pominięcia” przez historię. Polska jest tu zapewne wyjątkiem, bo przynajmniej dla części z pokolenia X młodość przypadła na czasy „Solidarności”.

Małgorzata Kuźma

źródło: Wikipedia