Norwegia liderem rozwoju społecznego
W 2019 roku Norwegia miała najwyższy wskaźnik rozwoju społecznego (HDI). Zaszczytne pierwsze miejsce pod względem HDI państwo to zajęło już po raz 18 na 30 edycji badania tego wskaźnika.
Wskaźnik rozwoju społecznego, WRS, HDI (od ang. Human Development Index, w dosłownym tłumaczeniu: „wskaźnik rozwoju ludzkiego”) to miernik opisujący stopień rozwoju społeczno-ekonomicznego. Został on opracowany przez pakistańskiego ekonomistę Mahbuba ul Haqa. Wskaźnik HDI służy do porównywania stopnia rozwoju społeczno-ekonomicznego poszczególnych krajów i od 1993 roku jest on wykorzystywany przez Organizację Narodów Zjednoczonych w corocznych raportach oenzetowskiej agendy do spraw rozwoju (UNDP).
Wskaźnik rozwoju społecznego ocenia kraje w trzech obszarach: „długie i zdrowe życie” (long and healthy life), „wiedza” (knowledge) i „dostatni standard życia” (decent standard of living). Do pomiaru tych służą różne wskaźniki, m.in.:
- oczekiwana długość życia
- średnia liczba lat edukacji otrzymanej przez mieszkańców w wieku 25 lat i starszych
- oczekiwana liczba lat edukacji dla dzieci rozpoczynających proces kształcenia
- dochód narodowy per capita w USD, liczony według parytetu siły nabywczej danej waluty.
Najczęściej pierwsze miejsce w zestawieniu państw świata według wskaźnika rozwoju społecznego zajmuje Królestwo Norwegii. W 2019 wskaźnik HDI wynosił – 0,957. Drugie miejsce zajęły Irlandia i Szwajcaria ze wskaźnikiem na poziomie– 0,955, następnie: Hong Kong – 0,949, Islandia – 0,949, Niemcy – 0,947, Szwecja – 0,945, Australia – 0,944, Niderlandy –0.944, pierwszą dziesiątkę zamyka Dania – 0,940. Polska w tym zestawieniu znajduje się na 35 miejscu – 0,880. Na drugim końcu rankingu znajdują się takie kraje jak: Czad, dla którego wskaźnik rozwoju społecznego wynosi 0,396, Niger – 0,353 i tabelę zamyka Republika Środkowoafrykańska – 0,352.
Gdy porównamy wskaźniki Polski i Norwegii to skandynawskie państwo wyprzedza nas przede wszystkim pod względem dochodu narodowego na mieszkańca. W Polsce w 2017 roku wynosił on 31 623 dolary, a w Norwegii ponad dwukrotnie więcej, bo 66 494 dolary (według parytetu siły nabywczej). W Norwegii wyższa była w 2019 roku oczekiwana długość życia – 82,4 lata, w Polsce – 78,7 lat.
| Polska | Norwegia | |
| Miejsce w rankingu pod względem wskaźnika rozwoju społecznego | 35 | 1 |
| Wskaźnik rozwoju społecznego 2019 | 0,880 | 0,957 |
| Oczekiwana długość życia w chwili urodzenia | 78,7 | 82,4 |
| Dochód narodowy brutto na mieszkańca (według parytetu siły nabywczej PPP, 2017) | 31 623 37 323 (2021 r.) | 66 494 |
| Oczekiwane lata nauki | 16,3 | 18,1 |
| Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI) korygowany o nierówności | 0,813 | 0,899 |
| Wskaźnik rozwoju płci | 1,007 | 0,990 |
| Ludność żyjąca poniżej dochodowej granicy ubóstwa, PPP 1,90 USD dziennie (w proc.) | 0,2 | 0,3 |
| Stosunek zatrudnienia do liczby ludności (procent w wieku 15 lat i więcej) | 54,7 | 61,7 |
| Wskaźnik zabójstw (na 100 tys. osób) | 0,7 | 0,5 |
| Eksport – import (proc. PKB) | 106,2 | 72,1 |
| Internauci (procent populacji) | 77,5 | 96,5 |
| Emisja CO2, emisje produkcyjne na mieszkańca (w tonach) | 9,1 | 8,3 |
| Całkowita populacja (w milionach) | 36,9 | 5,9 |
| Wykwalifikowana siła robocza | 95,1 | 84,3 |
Małgorzata Kuźma
Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.
