Norwegia i Wenezuela. Dwa modele zapobiegliwości i rozrzutności państwa

Fundusz, w którym Norwegia (Norwegowie) odkłada pieniądze za gaz i ropę, z perspektywą następnych pokoleń w pierwszych trzech miesiącach 2022 r. stracił 68 mld euro (653 miliardów koron). Cały rok przyniósł 14 proc. straty. Gigantyczne pieniądze, ale…

Norweski Państwowy Fundusz Emerytalny już w 2023 roku mógł się pochwalić rekordowym zyskiem. Dzięki wzrostowi notowań spółek giełdowych wypracował 197 mld euro zysku.

Wycena aktywów tego suwerennego emerytalnego funduszu, w którym lokowane są środki finansowe z eksploatacji i sprzedaży gazu ziemnego i ropy naftowej pozyskiwanych z szelfu przekracza 13 bilionów koron norweskich, czyli Rządowego Globalnego Funduszu Emerytalnego (GPFG). Fundusz dysponuje wartościowo pakietem 1 proc. wszystkich akcji sięgających 1,3 biliona dolarów notowanych na światowych giełdach. Inwestycje prowadzi Bank Norwegii (NBIM). To najwięcej w jego historii, od początku lat 90. XX w.   Licząc w koronach aktywa GPFG jeszcze wzrosły – z osłabienia korony wobec USD i z rekordowych wpływów z tytułu eksportu gazu.  

Polskie aktywa GPFG topnieją od 2015 r., gdy wynosiły 32,5 mld koron. W kolejnych latach Norwegowie ograniczyli zaangażowanie w polskie obligacje skarbowe, w 2022 r. nie mieli ich w portfelu. Posiadali papiery dłużne o łącznej wartości 1,4 mld koron.  

Część akcyjna polskiego portfela GPFG wynosiła na koniec 2022 r. 12,5 mld koron, w porównaniu do 15,8 mld koron rok wcześniej.    

W ujęciu nominalnym największą pozycją w polskiej części portfela GPFG na   stanowiły udziały w PKO BP, w Orlenie oraz Dino Polska. Norwegowie inwestują też w nieruchomości nad Wisłą. Ta część ich polskiego portfela obejmowała w 2022 r. 26 pozycji i warta była 1,93 mld koron.  

A na drugim biegunie jest Wenezuela z szalejącym przez blisko siedem lat socjalizmem, populizmem i rewoltą socjalną. Podstawą gospodarki Wenezueli był eksport ropy naftowej, który generował blisko 95 proc. jej przychodów eksportowych. Dawało to Wenezuelskiej gospodarce czwartą pozycję na południe od USA. W 2014 r. ceny ropy spadły, a Wenezuela pogrążyła się w poważnym kryzysie społeczno-gospodarczym. Nastąpiła zapaść systemu opieki zdrowotnej i edukacji, niedobory żywności, niedożywienie. Od 2015 r. do 2022 r. ten niegdyś zasobny kraj kraj opuściło 4,5 mln obywateli. Jest to jedna z największych fal migracyjnych. Mieszkańcy zaczęli uciekać z kraju w obawie przed hiperinflacją, głodem, awariami sieci energetycznych. Obecnie sytuacja gospodarcza w Wenezueli jest stabilna. Ceny rosną w wolniejszym tempie, a według analityków gospodarka wzrośnie. Inflacja w Wenezueli spadła w lutym br. do 2,9 proc. PKB Wenezueli dalej jest znacząco mniejszy od tego z 2014 r.

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej