Standard siły nabywczej (ang. purchasing power standard, w skrócie PPS) to umowna waluta wykorzystywana przez Eurostat do wyrażania realnego poziomu PKB i jego składowych, eliminująca wpływ różnic w poziomach cen między państwami, województwami lub innymi jednostkami terytorialnymi. Teoretycznie za 1 PPS można kupić taką samą część określonego koszyka dóbr i usług w każdym obszarze gospodarczym.

Zobaczmy, w jaki sposób Eurostat określił siłę nabywczą obywateli Unii Europejskiej (w roku 2021). Dla porównania przedstawiamy też dane z Norwegii, pomimo że nie należy ona do UE. I tak, w 2021 r. PKB na mieszkańca wyrażony w standardzie siły nabywczej (PPS) wahał się od 55 proc. średniej UE (Bułgaria) do 277 proc. (Luksemburg).

Dwa czołowe miejsca to Luksemburg i Irlandia. W przypadku tego pierwszego kraju tak wysoki PKB można tłumaczyć tym., że duża część luksemburskich pracowników tam pracuje, ale mieszka w którymś z sąsiednich państw. Wpływają oni na wzrost PKB, ale nie są uwzględniani w statystykach, gdyż nie są luksemburskimi rezydentami.

W przypadku Irlandii tak wysoki PKB wynika w dużej mierze z obecności wielkich międzynarodowych koncernów posiadających własność intelektualną. Firmy te wpływają statystycznie na wzrost PKB, ale duża część ich dochodów jest zwracana właścicielom tychże firm poza Irlandią.

PKB powyżej średniej UE jest również w Niemczech, Finlandii czy Francji. Po drugiej stronie mamy takie państwa, jak Bułgaria (55 procent średniej unjnej) i dalej Chorwacja Rumunia czy Łotwa. Ze „starej” Unii dwa państwa: Grecja i Portugalia mają PKB znacząco niższy, niż unijna średnia, co więcej, wiele państw z Europy środkowowschodniej, w tym Polska, plasuje się wyżej w rankingu. Naszemu krajowi do średniej unijnej brakuje jeszcze 23 proc, ale w rankingu wyprzedzamy już siedem unijnych państw.

Na wykresie przedstawiamy PKB per capita w państwach Unii Europejskiej oraz Norwegii wyrażony w PPS jako procent powyżej/poniżej średniej UE w 2021 roku.

Małgorzata Kuźma

Źródło danych: Eurostat

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.