Ustawa poszerzająca grupę uprawnionych do otrzymania bezpłatnych leków została przyjęta przez Sejm 13 lipca br. Po przeprowadzeniu zmian seniorzy 65+ oraz po raz pierwszy dzieci do lat 18 będą mogły skorzystać z gamy bezpłatnych leków. Nie wiadomo jeszcze, które konkretnie znajdą się na liście w wyniku nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków.

Mimo że ustawa została przyjęta przez Sejm, nie dołączono do niej wykazu leków, które mają być dostępne bezpłatnie. Aktualnie projekt ustawy jest procedowany w Senacie – w senackiej Komisji Zdrowia i senackiej Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Bezpłatne leki będą dostępne dla blisko 16 mln osób, z których ok. 7 mln to dzieci i młodzież. Zapotrzebowanie osób po ukończeniu 65. roku życia na leki, wynikające z naturalnych procesów starzenia się, jest większe niż w pozostałych grupach świadczeniobiorców. Osoby te zazwyczaj zakończyły już aktywność zawodową, a związane z leczeniem wydatki poważnie obciążają domowy budżet. Podobnie jest z osobami niepełnoletnimi.

Wykaz leków, środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych Minister Zdrowia ogłosi w obwieszczeniu – oddzielnie dla osób przed ukończeniem 18 lat i oddzielnie dla pacjentów po ukończeniu 65 lat.

O obniżenie granicy wiekowej z 75 na 65 lat apelowała Koalicja Na Pomoc Niesamodzielnym, reprezentująca 500 organizacji, instytucji oraz osób działających na rzecz niesamodzielnych i przewlekle chorych. To pacjenci między 70 a 74 rokiem życia znacznie częściej niż pozostali rezygnują z wykupienia leków ze względów finansowych.  

Ustawa poszerza program „Leki dla seniorów 75 plus” o grupę osób do 18 i powyżej 65 roku życia. Oprócz poszerzenia grupy wiekowej uprawnionych do bezpłatnych leków rozszerzona zostanie lista leków z Programu 75+ z 2 tys. do 4 tys. pozycji.

Projekt wekspresowym tempie trafił do Komisji Zdrowia i pod obrady Sejmu, by 13 lipca zostać przyjętym przez Sejm.

Za projektem ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych głosowało 438 posłów. Przeciw było 12, a od głosu wstrzymały się 2 osoby.

Z programu bezpłatnych leków refundowanych skorzystało dotychczas 4 mln seniorów. Program 75+ od 2016 r. do 2023 r. kosztował budżet NFZ i dofinansowanie państwa 4,6 mld zł. NFZ od stycznia 2023 r. przejął finansowanie programu Leki 75+ 800 mln zł. Na poszerzenie programu NFZ przeznaczy dodatkowo 1,6 mld zł rocznie. Łącznie będzie to 2,4 mld zł. Czy rozszerzenie programu odbędzie się kosztem innych świadczeń z NFZ? Podobno pieniądze są zabezpieczone ze składek zdrowotnych.

Lekarze będą wpisywać na receptach kod dodatkowego uprawnienia: „DZ”. Będzie to podstawa do skorzystania przez pacjenta z prawa do niektórych, bezpłatnych, refundowanych leków. Refundacja należy się wtedy, gdy lek jest przepisany na określone schorzenie, a np. leki przeciwkrzepliwe są refundowane tylko w niektórych wskazaniach. Dlatego seniorzy (65 plus) i osoby do 18. roku życia będą się dziwić, że wciąż będą płacić za leki, mimo hasła o wprowadzaniu bezpłatnych leków.    

Przypomnijmy, że „Darmowe leki dla seniorów” to program, który doczekał się realizacji we wrześniu 2016 r. Umożliwił on osobom starszym korzystanie z pełnej refundacji na wybrane leki przepisywane przez lekarza.

Niektóre leki refundowane przysługują również od września 2020 roku kobietom w ciąży, od momentu stwierdzenia ciąży do 15 dni po planowanej dacie porodu. Refundacja dotyczy leków najczęściej stosowanych przez kobiety w ciąży (392 pozycje).

Zasady programu bezpłatnych leków 65+ będą analogiczne do obowiązującego programu Leki 75+. Program bezpłatnych leków dla seniorów 65+ nie oznacza, że wszystkie leki senior otrzyma za darmo.

Lista wybranych preparatów dostępnych bezpłatnie obejmuje wyłącznie leki, które są objęte refundacją i wydawane dziś pacjentom poniżej 75 roku za odpłatnością ryczałtową, 50 proc. lub 30 proc. Aktualnie na liście bezpłatnych leków dla seniorów (75 plus) znajduje się 2057 pozycji. Maksymalna ich liczba może wynieść 4100, ponieważ tyle figuruje na liście preparatów objętych refundacją. Minister Zdrowia Adam Niedzielski zapowiedział 19 lipca br. na antenie Polskiego Radia 1, podwojenie liczby leków refundowanych. Docelowo ma na niej znaleźć się ok. 4 tys. medykamentów.   

Kiedy można spodziewać się konkretnego wykazu leków? Czekamy na opinię prezesa Agencja Oceny Technologii Medycznych. Najbliższa lista leków objętych refundacją, może być udostępniona 1 września br. To pierwszy możliwy termin.