1. Struktura organizacyjna Sekcji

Walne Zebranie Delegatów Międzyregionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku, obradujące 17 a także 24 kwietnia 2018 roku, wybrało Wojciecha Książka na przewodniczącego Sekcji w kadencji 2018 – 2022, 44. osobową Radę Sekcji, 5 osób do Komisji Rewizyjnej Sekcji oraz 10. delegatów na Walne Zebranie Delegatów Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Spośród 110 delegatów uprawnionych na WZD było obecnych 98 osób. Kadencja władz związkowych została na podstawie uchwały XXIX KZD z 2018 r. przedłużona do 5 lat, czyli do 2023 r.

Członkami Rady Sekcji w kadencji 2018 – 2023 zostali wybrani:

Barbara Bakun-Czyżykowska – KM Puck, Tadeusz Bielecki – KM Gdańsk, Krzysztof Bigus – KM Chojnice, Bożena Brauer – KM Gdańsk, Elżbieta Bugajna – KZ Goręczyno, Ewa Ceroń-Szmaglińska – KM Starogard Gdański, Marzena Chrześcijańska – KM Sztum, Joanna Czajkowska – KM Gdańsk, Zofia Falgowska – KM Gdynia, Piotr Gierszewski – KM Gdańsk, Michał Gurowski – KM Kościerzyna, Zdzisława Hacia – KM Gdynia, Barbara Kamińska – KM Powiat Tczewski, Renata Kamińska – KM Gdańsk, Agnieszka Kempa – KM Pruszcz Gdański, Anna Kiraga – KM Żukowo, Janusz Kitowski – KM Czersk, Tomasz Klimczak – KZ Rusocin, Anna Kocik – KM Gdańsk, Hanna Kowalewska-Minkiewicz – KM Gdańsk, Alina Kreft – KM Reda, Sławomir Lejk – KM Pruszcz Gdański, Aleksandra Lewicka – KM Szkoły Artystyczne Wybrzeża, Joanna Lewna-Winnicka – KM Tczew, Alicja Olszewska – KM Tczew, Mirosława Papke – KM Rumia, Iwona Puchalska – KM Gdańsk, Ewa Rocławska – KM Wejherowo, Izabela Rułkowska – KM Kolbudy, Rafał Skrzypiński – KZ Kuratorium, Tomasz Szczotka – KM Nowy Dwór Gdański, Dorota Szewczyk – KM Gdynia, Ludwika Szpunar – KZ Wejherowo, Agnieszka Szwejkowska-Kulpa – KM Gdynia, Elżbieta Śliwińska – KM Sopot, Aleksandra Turowska – KM Brusy,  Grażyna Urbanowicz – KM Kwidzyn, Aleksandra Werra – KM Lębork, Maciej Werra – KM Chojnice, Jolanta Wichrowska – KM Starogard Gdański, Piotr Wojciechowski – KM Wejherowo, Janina Zawadzka – KM Malbork, Ewa Zielińska – KM Przywidz, Piotr Zielke – KM Kartuzy oraz Wojciech Książek – KM Puck (przewodniczący Sekcji).

W związku z sytuacją zawodową, rodzinną w trakcie kadencji: Hanna Kowalewska-Minkiewicz, Tomasz Klimczak, Agnieszka Szwejkowska-Kulpa i Tomasz Szczotka złożyli rezygnacje z członkostwa w Radzie Sekcji.

Członkami Komisji Rewizyjnej Sekcji zostali wybrani:

Zdzisław Brzeziński – KM Kościerzyna (przewodniczący Komisji Rewizyjnej), Agnieszka Chaberek – KM  Gdańsk (wiceprzewodnicząca KR), Małgorzata Gackowska – KM Gdynia, Piotr Gwit – KM Gdańsk, Teresa Szulc – KM Gdańsk.

Prezydium Sekcji:

24 kwietnia 2018 r. Rada Sekcji wybrała Prezydium Sekcji w składzie: Barbara Kamińska (zastępca przewodniczącego Sekcji), Anna Kocik (zastępca przewodniczącego i skarbnik Sekcji), Hanna Kowalewska-Minkiewicz (sekretarz Sekcji – rezygnacja 30 czerwca 2021 r.). 11 września 2018 r. Rada Sekcji dokonała wyboru kolejnych członków Prezydium. Zostali nimi Bożena Brauer i Maciej Werra. Podczas Rady Sekcji 7 września 2021 r. na funkcję sekretarza Sekcji została wybrana Ewa Rocławska.

Obecnie Prezydium liczy 6 osób, w jego skład wchodzą: Bożena Brauer, Barbara Kamińska, Anna Kocik, Wojciech Książek (przewodniczący), Ewa Rocławska, Maciej Werra.

Sekcja liczy  3574 członków (wg danych na 30.06.2021r.). Od kwietnia 2018 r. liczba ta uległa zmniejszeniu o 1203 członków. Niewątpliwie duży wpływ na to miał strajk w 2019 r. i wszystkie okoliczności z nim związane, zwłaszcza niezadowolenie ze sposobu prowadzenia spraw związkowych przez władze krajowe Sekcji Oświaty i Wychowania.  W skład Sekcji wchodzi 31 Komisji Zakładowych/Międzyzakładowych.

2. Udział członków Sekcji w pracach wyższych struktur związkowych

a/ Delegatami na WZD Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowanie NSZZ „Solidarność” zostali wybrani: Bożena Brauer, Elżbieta Bugajna, Paweł Flejszar, Piotr Gwit, Zdzisława Hacia, Renata Kamińska, Anna Kocik, Wojciech Książek, Ewa Rocławska, Maciej Werra.

Członkami Rady Krajowej Sekcji zostali wybrani: Zdzisława Hacia i Agnieszka Szwejkowska-Kulpa (nie będąca delegatem – rezygnacja po objęciu funkcji dyrektora 1 września 2021 r.).

b/ Członkami Zarządu Regionu Gdańskiego zostali: Bożena Brauer, Zdzisława Hacia, Stanisław Jakonis, Anna Kocik, Wojciech Książek (członek Prezydium).

c/ Członkami Regionalnej Komisji Rewizyjnej zostali: Anna Woroniecka (przewodnicząca) oraz Elżbieta Bugajna.

d/ Delegatem na KZD NSZZ „Solidarność” jest Bożena Brauer (następnie wybrana członkiem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”).

3. Spotkania Sekcji

Sekcja Oświaty, realizując zadania wynikające ze Statutu NSZZ „Solidarność”, decyzji Zarządu Regionu Gd., władz krajowych związku oraz reagując na problemy bieżące, które występują w oświacie, podejmowała w tej kadencji następujące działania:

a.Rady Sekcji. Zebrania Rady Sekcji odbywają się raz w miesiącu. W okresie sprawozdawczym odbyły się 22 zebrania. Część z nich (5), z uwagi na okres pandemii, w trybie zdalnym. Brali w nich udział również przewodniczący KM/KZ, którzy nie weszli w skład Rady Sekcji. Były też cztery spotkania Sztabu Protestacyjnego w 2019 r. i  dwa w 2021r.

b. Prezydium Sekcji. W okresie sprawozdawczym odbyło  się 39 zebrań Prezydium Sekcji. Część z nich (17) w trybie zdalnym. Członkowie Prezydium, oprócz zadań wynikających z funkcji i przydziału obowiązków, aktywnie włączali się w różne formy działalności.

c. Konferencja nt. bibliotekarzy. W dniu 11 lutego 2020 r. zorganizowaliśmy konferencję pt. „Problemy bibliotekarzy szkolnych”.  Udział w niej wzięło ok. 100 uczestników, w tym: nauczyciele bibliotek szkolnych, przedstawiciele MEN, Urzędu Marszałkowskiego, Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej, Państwowej Inspekcji Pracy, Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich i innych Sekcji Regionalnych (Poznań, Olsztyn, Wrocław, Koszalin).

Wśród problemów, które przedstawiono podczas zebrania znalazły się: standaryzacja zatrudnienia w bibliotekach, zmniejszenie obciążeń pracami fizyczno-technicznymi, odejście od traktowania bibliotek jako przysłowiowej poczekalni dla klas.

Wnioski zostały przesłane m. in. do KSOiW i MEN. Po otrzymaniu odpowiedzi skierowaliśmy powtórne pismo. Działania w tym zakresie częściowo utrudniła epidemia.

d. Uroczystości. Przedstawiciele Sekcji uczestniczyli w ważnych wydarzeniach i wspierali organizację uroczystości, obchodów rocznicowych „S”, szczególnie Grudnia’70 i Sierpnia’80. Międzyregionalna Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku wraz z KM Gdańsk organizuje 16 grudnia uroczystość składania kwiatów pod pomnikiem Poległych Stoczniowców przez delegacje uczniów z gdańskich szkół z udziałem pocztów sztandarowych. Przedstawiciele Prezydium uczestniczyli w uroczystościach jubileuszowych, związanych z nadaniem imienia szkole, uroczystościach nadania aktów mianowania i wręczenia nagród z okazji Dnia Edukacji Narodowej. Podziękowania dla KM Gdańsk, KM Gdynia, KM Pruszcz Gd. za pomoc w ich organizacji (na terenie działalności KM Pruszcz Gd. znajduje się szkoła w Łęgowie im. Bohaterów Grudnia 1970. W Wąglikowicach jest szkoła im. NSZZ „Solidarność”, którą wspiera Zarząd Regionu Gd. NSZZ „S”).

e. Tablica i publikacja o śp. Piotrze Wasilewskim. W 2020 roku w sposób szczególny, w ramach obchodów czterdziestolecia NSZZ „Solidarność”, Sekcja włączyła się w uczczenie pamięci więźnia stanu wojennego – śp. Piotra Wasilewskiego, nauczyciela ze szkoły rolniczej w Kłaninie k. Pucka. 1 września 2020 r. podczas uroczystości w tej szkole odsłonięta została także tablica poświęcona jego osobie. W okolicznościowej publikacji „Niepokorni nauczyciele” autorstwa Wojciecha Książka i Artura Górskiego przywołana została także osoba Ewy Muży, represjonowanej nauczycielki z Kuźnicy na Półwyspie Helskim. Działania te Sekcja podejmowała z KM Puck (przewodnicząca Barbara Bakun-Czyżykowska). Podziękowania dla KZ/KM, które dokonały wpłat na realizację tych zadań. Udało się je zrealizować mimo bardzo trudnej sytuacji związanej z epidemią.

f. Współpraca z Kuratorium. Sekcja współpracowała z Kuratorium Oświaty w Gdańsku, uczestniczyliśmy w naradach z dyrektorami przed nowym rokiem szkolnym – organizowanych corocznie przez Kuratorium Oświaty (łącznie z przekazywaniem Biuletynu Sekcji, informacji stypendialnych, itd.). Odbyło się odrębne spotkanie z Pomorskim Kuratorem Oświaty Małgorzatą Bielang w 2020 r. Corocznie opiniowaliśmy propozycje szkoleń przygotowywanych przez Kuratorium Oświaty w Gdańsku. Zapraszaliśmy przedstawicieli Kuratorium na Rady Sekcji. Zasiadaliśmy w komisji konkursowej wybierającej Pomorskiego Kuratora Oświaty (2019 r.). Nasi przedstawiciele uczestniczyli także w pracach Komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli.  Barbara Kamińska, Anna Kocik i Hanna Kowalewska-Minkiewicz  uczestniczyły w pracach komisji ds. odznaczeń i ds. nagród.

g. Współpraca z Urzędem Marszałkowskim. W ramach stałych kontaktów z Urzędem Marszałkowskim braliśmy udział w naradach dyrektorów. Dzięki rozmowom i negocjacjom  nastąpiła podwyżka wynagrodzeń pracowników administracji i obsługi oraz dodatków motywacyjnych i funkcyjnych dla nauczycieli i dyrektorów.  Barbara Kamińska (rezygnacja w 2020 r.) i Wojciech Książek są członkami Pomorskiej Rady Oświatowej powołanej przez Marszałka Województwa Pomorskiego, a Anna Kocik jest członkiem kapituły konkursu „Nauczyciel Pomorza”. Sekcja, w porozumieniu z KZ/KM, przedstawiała opinie o pracy dyrektorów szkół i placówek oświatowych. Prezydium Sekcji złożyło 3 wnioski o Nagrodę Marszałka Województwa Pomorskiego. Ponadto przedstawiciele Prezydium brali udział w pracach:

– komisji konkursowych powoływanych do wyboru dyrektora szkoły, placówki oświatowej,

– komisji ds. nagród Marszałka Województwa Pomorskiego.

– komisji ds. awansu na stopień nauczyciela mianowanego i dyplomowanego.

h. Współpraca z Komisją Rewizyjną Sekcji. Prezydium Sekcji – w imieniu Rady Sekcji – stara się merytorycznie – w oparciu o § 41 statutu NSZZ „Solidarność” – współpracować z Komisją Rewizyjną. Jej wnioski są istotne dla pracy Rady Sekcji.

4. Szkolenia

Uczestniczyliśmy i współorganizowaliśmy różne formy szkoleń:

a/ Członkowie KZ/KM mogli korzystać ze szkoleń organizowanych przez Dział Szkoleń Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „S” (kier. Irena Jenda) – w tym wykorzystujących  fundusze europejskie. To m. in.: Wiem więcej, działam skutecznie, Mobbing, Jak korzystać z prawa? Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Profesjonalizm organizacji związkowej, Pracownicze Plany Kapitałowe, Rozwój związku, dla skarbników KM, dla komisji rewizyjnych, dla społecznych inspektorów pracy, Jak skutecznie negocjować?

Niestety, plan szkoleń częściowo był zakłócony przez epidemię.

b/ Szkolenie z Pracowniczych Planów Kapitałowych. Zorganizowaliśmy dwie tury szkoleń on-line (prowadził je Przemysław Sąpór z Działu Szkoleń Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „S”) na temat Pracowniczych Planów Kapitałowych, co wzbudza różne emocje wśród pracowników także w szkołach. W szkoleniu łącznie wzięło udział – on-line – ok. 80 osób.

c/. Szkolenie z awansu zawodowego. We współpracy z Kuratorium Oświaty w Gdańsku (szkolenie prowadziła pani wizytator Barbara Dembek-Bochniak) odbyło się szkolenie nt. awansu zawodowego nauczycieli, podczas którego zostały przedstawione informacje m. in. o:

* obowiązujących aktach prawnych,

* wymaganiach na poszczególne stopnie awansu zawodowego,

*terminach związanych z awansem zawodowym nauczyciela,

* przebiegu rozmowy kwalifikacyjnej/egzaminu,

*najczęściej występujących nieprawidłowościach i brakach w dokumentacji składanej z wnioskiem o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego/ egzaminacyjnego.

Udzielano także odpowiedzi na zgłoszone pytania oraz przesłano przewodniczącym KM/KZ prezentację przygotowaną przez KO. W szkoleniu wzięło udział – on-line – 68 osób.

5. Działania inne

a. Podejmowaliśmy interwencje ws. problemów pracowniczych, zgłaszanych za pośrednictwem danej Komisji Zakładowej/Międzyzakładowej, m. in. z: KM Kolbudy, KM Puck, KM Rumia, KM Chojnice, KM Lębork, KM Wejherowo, KM Malbork, KM Tczew, KM Sztum, KZ w Kuratorium Oświaty w Gdańsku, KM Pruszcz Gdański.

b. Ważnym zadaniem Sekcji jest zapewnienie odpowiedniej obsługi prawnej. Głównie zapewniają je prawnicy zatrudnieni w Biurze Konsultacyjno-Negocjacyjnym ZRG. Po śmierci mec. Bogumiła Soczyńskiego oraz odejściu do pracy w Brukseli mec. Tomasza Gryczana dużą pomocą są porady prawne Przemysława Sąpóra. Sprawy interwencyjne dotyczyły między innymi: współpracy dyrektora z kołem NSZZ „S”, opiniowania arkusza organizacyjnego szkoły (i zmian), zwolnienia pracownika chronionego bez zgody KM, Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, zatrudnienia na czas określony i przydzielanego urlopu.

c. Innym rodzajem porad organizowanych przez Sekcję są te związane z przygotowywaniem dokumentacji na kolejne szczeble awansu zawodowego, m. in. w zakresie kompletowania dokumentacji (prowadziły je Barbara Kamińska i Hanna Kowalewska-Minkiewicz).

d. Organizowane były wyjazdy do szkół – lekcje na temat Sierpnia’80, Grudnia’70, powstania NSZZ „Solidarność” oraz zajęcia na temat roli związków zawodowych w obronie miejsc pracy i płacy a także pomocy absolwentom szkół. Podziękowania za wsparcie programu przez Zarząd Regionu Gd. NSZZ „S” oraz Romana Stegarta (m. in. Wejherowo, Lębork, Chojnice, Gdańsk). R. Stegart na wniosek Sekcji został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

e. Występowaliśmy o przyznanie Złotych i Srebrnych Odznak Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” znaczącej grupie osób zasłużonych dla Związku i edukacji (wykaz na stronie internetowej Sekcji). Popieraliśmy też wystąpienia o przyznanie Medali Komisji Edukacji Narodowej tzw. ścieżką związkową dla osób zgłoszonych przez Komisje Międzyzakładowe. W 2020 r., także dzięki wsparciu KM Puck, śp. Piotr Wasilewski, represjonowany w PRL nauczyciel z Kłanina, otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności.

f. Zorganizowaliśmy w 2019 r. kolejną edycję Wojewódzkiego Konkursu Muzyczno-Plastycznego i Muzycznego: „Polska – moje miejsce, mój kraj”. Uczestniczyło w nim po ok. 300 uczniów z kilkudziesięciu szkół całego regionu, za co organizacyjnie odpowiadała Anna Kocik. W jury konkursu muzycznego zasiadali m. in.: Andrzej Kołakowski, Andrzej Kołodziej, Aleksandra Lewicka i Ewa Rocławska. To duże wyzwanie logistyczne. W roku szkolnym 2021/2022 ogłosiliśmy kolejną edycję konkursu. Finał ma się odbyć w maju 2022 r.

g. Poszczególne Komisje Międzyzakładowe wchodzące w skład Sekcji wspierały finansowo, organizacyjnie 19 edycji Funduszu Stypendialnego NSZZ „Solidarność” działającego przy Zarządzie Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” (obecnie zadanie to koordynuje Pomorska Fundacja Edukacji i Pracy zarejestrowana jako organizacja pożytku publicznego, z możliwością odprowadzania 1% od podatku dochodowego). Jest to pierwsza taka inicjatywa w skali kraju. Jej celem jest wsparcie rodzin niezamożnych lub pozostających bez pracy w ich wysiłku wychowania i rozwijania talentów dzieci, stworzenie jak najlepszej oferty edukacyjnej dla uczniów.

W skład Kapituły wchodzą członkowie Rady Sekcji: Anna Kocik, Wojciech Książek (przewodniczący Kapituły) oraz spoza Rady: Stefan Gawroński i Renata Tkaczyk. Inicjatywę tę traktujemy jako ważny element promocji charytatywno-proedukacyjnych działań „S” (łącznie przeznaczyliśmy już około 500 tys. zł na 712 stypendiów, w tym corocznie po 2 na szkoły podstawowe: w Wąglikowicach im. NSZZ „Solidarność” i w Łęgowie im. Bohaterów Grudnia‘70). Wręczenie stypendiów następuje w dniach obchodów rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”. W tej kadencji stypendia wręczał m. in. premier Mateusz Morawiecki, wicepremier Piotr Gliński, minister Marlena Maląg.

h. Uczestniczyliśmy w pracach kapituły i podsumowaniu – finale I edycji konkursu: „Bëlny Szkólny”, organizowanego przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Uroczystość odbyła się w Chmielnie. Laureatem została Felicja Baska-Borzyszkowska – Kaszubskie Liceum Ogólnokształcącym w Brusach, wśród dwóch osób wyróżnionych była: Elżbieta Bugajna – Szkoła Podstawowa w Goręczynie (przewodnicząca KZ NSZZ ”Solidarność” w Goręczynie). Sekcja przekazała nagrody i gratulacje wyróżnionym nauczycielom.

i. Przedstawiciele naszej Sekcji uczestniczyli w pielgrzymce środowiska oświatowego na Jasną Górę. Członkowie naszej Sekcji z KM Gdańsk brali udział w służbie przy grobie Bł. Ks. Jerzego Popiełuszki na Żoliborzu w Warszawie. Przed 19 października 2021 r. wsparli organizacyjnie zawieszenie banneru o treści: „Dziękujemy Ci błogosławiony Księże Jerzy – Region Gdański NSZZ Solidarność”. Szczególne podziękowania za pomoc organizacyjną dla KM Gdańsk.

j. Sztandar Sekcji był obecny podczas wspieranych przez Sekcję uroczystości rocznicowych, patriotycznych, religijnych. Serdeczne podziękowania dla Aleksandra Jurkowskiego – chorążego sztandaru, Stefanii Jurkowskiej i Anny Woronieckiej z gdańskiej KM.

k. Pamięć o Zmarłych. Sekcja stara się pamiętać o tych, którzy odeszli. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczą delegacje Sekcji, czasami poczet sztandarowy. Opracowywane są nekrologi. Na stronie internetowej otwarta została podstrona „Odeszli”, gdzie zamieszczamy nekrologi, wspomnienia o zmarłych związanych z naszą Sekcją. Uważamy to za nasz moralny obowiązek. W tej kadencji odeszli m. in.: Jerzy Zawadzki (Malbork), Stefan Kubowicz, Stefan Rambiert (Puck), Danuta Nowakowska, mec. Bogumił Soczyński,  Ewa Reszczyńska, min. Mirosław Handke, Ewa Tusk (Goręczyno), Ewa Kuczyńska, o. Ryszard Myśliwiec.

6. Informacja

Sekcja dużą wagę przywiązywała do jak najszerszej informacji związkowej, tak skierowanej do członków „S”, do szkół, jak i do środowiska około oświatowego – za pośrednictwem środków społecznego przekazu:

a. W sierpniu corocznie wydajemy „Biuletyn Sekcji” (w 2021 r. to już numer 23), zawierający podstawowe informacje – ofertę Sekcji. Jedynie z uwagi na epidemię został wydany w grudniu 2020 r. Wszystkie są zamieszczane na str. internetowej Sekcji. W biuletynach przekazujemy informacje i podejmujemy różne tematy, takie jak:

• ocena pracy
• awans zawodowy
• urlopy zdrowotne
• regulaminy uzgadniane i opiniowane przez związki zawodowe
• opiniowanie arkuszy organizacyjnych
• zakładowy fundusz świadczeń socjalnych

A także:

• informacja o stypendystach
• wykaz KZ/KM wchodzących w skład Sekcji (z aktualnymi tel., mailami)
• informacja: „Jak wstąpić do NSZZ „Solidarność”?
• władze Sekcji oraz dyżury członków Prezydium
• informacje inne: oferta biura prawnego, działu szkoleń, działu informacji.

   Biuletyn nr 23 wydany w sierpniu 2021 roku zawiera także kalendarium – szersze rozwinięcie działań naszej Sekcji w okresie epidemii COVID-19, zamknięcia szkół i edukacji zdalnej. Biuletyn redaguje Wojciech Książek współpracując z Anną Kocik i Bożeną Brauer. Graficznie opracowuje każde wydanie Ryszard Kuźma z Działu Informacji ZRG.

b. Strona internetowa Sekcji www.solidarnosc.gda.pl/oswiata. W czasie epidemii to podstawowe źródło informacji, stąd dokonaliśmy na niej sporo zmian, jest na bieżąco aktualizowana mimo pewnych problemów technicznych. Podstawowe grupy problemów (foldery) to:

• Aktualności (czyli materiały, które zamieszczamy na bieżąco);
• Struktura Sekcji (czyli skład Prezydium i Rady Sekcji, Komisji Rewizyjnej, delegaci na WZD Sekcji i KS);
• Wykaz KZ/KM (zawiera aktualny wykaz adresowo-kontaktowy organizacji związkowych należących do Sekcji);
• Jak wstąpić do NSZZ „Solidarność”? (informacje, jak można przystąpić do „Solidarności” i korzyści z przynależności do Związku);
• Porady prawne (zawiera informacje o bezpłatnej pomocy prawnej oraz o zasadach kontaktu z prawnikami);
• Biuletyny Sekcji (zawiera Biuletyny z kilkunastu lat, w tym różne informacje o podejmowanych działaniach. Tam także znajdzie się treść Biuletynu nr 23 z 2021 r.);
• Historia oświatowej „Solidarności” (zawiera szeroki wachlarz różnych informacji o historii Sekcji, sprawozdania. Są materiały o strajku z jesieni 1980 roku w Gdańsku – w tym protokół ustaleń, o mało znanych weryfikacjach nauczycieli w stanie wojennym, Apel Poległych – Ofiary Grudnia 1970, jest Kalendarium 40-lecia oświatowej „Solidarności” w Gdańsku i Ziemi Puckiej. Jest też apel o przekazywanie kolejnych materiałów);
• Odznaczenia, medale, nagrody (zawiera wykaz odznaczonych – z inicjatywy NSZZ „Solidarność”);
• Fundusz stypendialny NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, 1% z PIT (zawiera komunikat z finału XIX edycji, regulamin Funduszu, informację o możliwości wpłat i przekazania 1% z PIT na Fundusz);
• Odeszli… (zawiera nekrologi, wspomnienia o Zmarłych związanych z oświatową „Solidarnością”, w tym: o. Ryszarda Myśliwca, mec. Bogumiła Soczyńskiego, Stefana Kubowicza, Danuty Nowakowskiej, Bronisława Sarzyńskiego, Romana Lewtaka).

c. Sukcesywnie wysyłane są zestawy informacji drogą mailową – zostało opracowanych i wysłanych 241 numerów NBO – Nieregularnego Biuletynu Oświatowego (w bazie adresowej Sekcji mamy zarejestrowanych około 3900 adresów, w tym odrębnie: struktury i członkowie „S”, JST w woj. pomorskim, większość mediów, szkoły). NBO-S z dopiskiem „S” trafia tylko do struktur „S”.

d. Zorganizowane zostały dwie konferencje prasowe, dotyczące głównie wynagrodzeń, na bieżąco rozsyłane są materiały do mediów. Więcej informacji o działalności Sekcji zamieszcza m. in. „Magazyn ZR”, IBIS. W sprawie promocji działań Sekcji staramy się także docierać do mediów regionalnych – telewizji, Radia Gdańsk, prasy. To zachęta, by IBIS był zamawiany dla wszystkich członków „S”.

e. Sekcja stosuje zasadę dokumentowania każdego spotkania, konferencji. Informacje zostają przekazywane do Komisji Zakładowych/Międzyzakładowych w postaci komunikatów, są zamieszczane na stronie internetowej, rozsyłane do mediów, samorządów, szkół.

7. Finanse Sekcji

Rada Sekcji – zgodnie z Regulaminem Sekcji – podejmowała corocznie uchwały ws. przyjęcia wykonania budżetu i planu budżetu na rok następny. Pełna dokumentacja jest dostępna do wiadomości delegatów w siedzibie Sekcji, regularnie kontrolowana przez Komisję Rewizyjną. Etat (w wymiarze 4/5 – a od kwietnia 2021 – 3/5 ) sekretarki, częściowy koszt utrzymania biura, ponosi Zarząd Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” (Wojciech Książek – członek Prezydium ZRG jest zatrudniony na 4/5 etatu).

Zgodnie z decyzją WZD z 2011 roku składka z KZ/KM wynosi 5% wpływów, z czego 0,40 zł miesięcznie od członka Sekcji odprowadzanych jest na Krajową Sekcję (to ok. 1/3 wpływów, czyli ok. 18 tys. rocznie).

Poprawy wymaga systematyczność przesyłania składek z niektórych komisji (co najmniej raz w kwartale). W sprawie dwóch KM, które nie wpłacają składek, działania postanowiła podjąć także Komisja Rewizyjna.

Finansami Sekcji zarządza  skarbnik – Anna Kocik.

8. Akcje protestacyjne

Uczestniczyliśmy w akcjach protestacyjnych organizowanych przez NSZZ „Solidarność”.

Przedstawiciele KZ/KM brali udział w manifestacji i w pikietach organizowanych przez NSZZ „Solidarność”:

• r. – 15.09. – pikieta pod MEN ws. wynagrodzeń. Główne ówczesne postulaty to:
• wzrost wynagrodzeń zasadniczych dla nauczycieli w wysokości 15% od 1 stycznia 2019 r.,
• zmiana systemu wynagradzania i systemu finansowania zadań oświatowych,
• usunięcie niekorzystnych przepisów dotyczących oceny pracy i awansu zawodowego nauczycieli.

2018 r. – grudzień – organizacja konferencji prasowej i przedstawienie pasków wynagrodzeń a także wizyty w pomorskich biurach parlamentarnych koalicji rządzącej.

2019 r. – 04.04. – pikieta pod Urzędem Wojewódzkim w Gdańsku ws. podwyżek dla pracowników sfery budżetowej.

8 kwietnia 2019 r.  – rozpoczął się strajk w oświacie, do którego przystąpiła większość struktur „S” oświatowej w regionie gdańskim, w placówkach objętych sporem zbiorowym NSZZ „Solidarność” z pracodawcą. Żądania Związku były następujące:

– Podniesienie wynagrodzenia zasadniczego wszystkich pracowników, podobnie jak w sferze mundurowej, nie mniej niż o 650 zł od stycznia 2019 r. i o kolejne 15% od stycznia 2020 r.

– Likwidacja bezpłatnych godzin przez zapewnienie środków na wszystkie zajęcia pozalekcyjne prowadzone przez nauczycieli (wg stawek osobistego zaszeregowania).

– Usunięcie niekorzystnych zmian w przepisach dotyczących oceny pracy i awansu zawodowego nauczycieli.

Na zebraniu 9. kwietnia 2019 r. Rada Sekcji podjęła stanowisko, w którym zobowiązała Prezydium do podjęcia procedury odwołania Przewodniczącego  KSOiW ze względu na brak kompetencji negocjacyjnych, ciągłe minimalizowanie żądań płacowych. Ostatecznym argumentem stało się podpisanie przez KSOiW 7 kwietnia 2019 r.  w godzinach wieczornych porozumienia z Rządem, które nie było spełnieniem oczekiwań nauczycieli. Strajk się rozpoczął. W sumie w Sekcji Gdańskiej odeszło ok. 25% członków, w tym część wybierając od razu drugi ZZ. Sekcja Gdańska starała się wspomóc informacyjnie, prawnie KZ/KM, uczestniczyć w spotkaniach KZ/KM (Sopot, Puck, Gdańsk). W maju zostały podjęte działania formalne na rzecz odwołania przewodniczącego KSOiW. WZD, które zostało zwołane na dzień 24.06.2019 r. nie odwołało Ryszarda Proksy z funkcji przewodniczącego (za odwołaniem było 51 gł., przeciw 55 gł.).

Aby zachować pamięć faktów, nie interpretacji, Sekcja opracowała 4 teksty – wnioski z tej trudnej, stresującej, narażającej na znaczne koszty osobiste akcji protestacyjnej. Zostały wysłane do władz KSOIW, KK oraz do KZ/KM wchodzących w skład naszej Sekcji (mogą zostać udostępnione delegatom). To:

a/ Tekst-opis strajku w oświacie z 2019 r.,

b/ Aneks-wnioski poufne ze strajku – do wiadomości władz „S”,

c/ Wykaz dokumentów prawnych,

d/ Wykaz dokumentów z czasu strajku.

Kolejne działania protestacyjne:

2021 r. – 09.06.  – manifestacja w obronie miejsc pracy w sektorze energetycznym.

2021 r. – 01.07. – pikieta pod MEiN ws. wynagrodzeń i braku realizacji porozumienia z 7 kwietnia 2019 r.

2021 r – 14. 10 – Konferencja prasowa i odsłonięcie banneru na budynku „S’ w Gdańsku

ws. wynagrodzeń i zmian pragmatyki zawodowej nauczycieli.

Już w maju 2021 r. w Apelu ws. podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli proponowaliśmy przyjęcie planu tzw. dwóch kroków.

• Pierwszy to ustalenie jednorazowego wzrostu płac, który powinien nastąpić 1 września 2021 r. – a najpóźniej 1 stycznia 2022 r., gdyż jest on oczekiwany przez nauczycieli i pracowników szkół z uwagi na rosnącą inflację i z tym związane koszty utrzymania, jak i podwyżki realizowane w innych branżach, w tym o 8% w skali roku w sferze produkcyjnej.
• Drugi to ustalenie systemowego rozwiązania, które uniezależni płace w oświacie od doraźnych decyzji politycznych. Doprowadzi do rzeczywistego wzrostu płac, corocznej waloryzacji wynagrodzeń. Zarazem nie będzie przyczyną zwolnień nauczycieli z tego tytułu.

9. Pisma, uchwały, stanowiska i apele

WZD, następnie zaś Rada Sekcji, przyjęła szereg uchwał, stanowisk, apeli, listów regulujących zarówno sprawy organizacyjno-finansowe Sekcji, jak również dotyczące problemów oświatowych. To m. in. stanowiska ws.: obrony Karty nauczyciela, dodatkowych-niepłatnych 1-2 godzin tygodniowo, nakładów na oświatę, emerytur nauczycielskich, płac nauczycieli, płac pracowników administracji i obsługi szkolnej, nieuzasadnionej prywatyzacji szkół, nadmiernej liczebności uczniów w klasach/grupach, organizacji świetlic szkolnych, wychowania patriotycznego, nadmiernej biurokracji szkolnej.

W późniejszych pismach do Rady Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” zwracaliśmy się z pytaniami o stopień ich realizacji. Kierowaliśmy także pisma o:

– rozstrzygnięcie problemu zatrudniania nauczycieli na czas określony  (zatrudnionych po 1 września danego roku) do 31 sierpnia następnego roku,

– ustalenia ws. dodatku za wychowawstwo (300 zł) dla nauczycieli przedszkoli,

– przyjęcie korzystnych dla nauczycieli rozstrzygnięć ws. zapłaty za godziny ponadwymiarowe m. in. za czas rekolekcji, początek roku szkolnego, Dzień Edukacji Narodowej,

– przyjęcie korzystnych dla nauczycieli rozstrzygnięć ws. uśredniania godzin w szkołach ponadpodstawowych (klasy maturalne, gdy praktyki zawodowe), ale także w sytuacji łączenia etatu lub realizacji godzin ponadwymiarowych w różnym wymiarze pensum (np. 9/18 i 15/30).

– potrzebę wydania interpretacji ws. awansu zawodowego – np. stażu na nauczyciela mianowanego w okresie przejściowym.

– przyjęcie wykazu problemów, które organy prowadzące lub dyrektorzy szkół/placówek oświatowych są zobowiązani a/ uzgadniać, b/ opiniować ze związkami zawodowymi i ew. tryb odwoławczy organizacji związkowych. Problem ten pojawił się w trakcie zmian regulaminów wynagrodzeń.

– ostrożność wobec projektu „Edukacja dla wszystkich – ramy rozwiązań legislacyjno-organizacyjnych na rzecz wysokiej jakości kształcenia włączającego dla wszystkich osób uczących się”, czyli tzw. edukacji włączającej (krytyczne wobec proponowanych zmian struktury polskiego szkolnictwa specjalnego).

Kierowaliśmy do KSOiW także pisma o interwencje w MEiN w sprawach związanych z edukacją on-line.

10. Działania w czasie epidemii

Nowym, niezwykle złożonym problemem były wyzwania edukacyjne w czasie epidemii – jej pierwszej fali i zamknięcia szkół od 25 marca 2020 r. i jej drugiej fali oraz zamknięcia szkół w październiku 2020 r. Sekcja starała się organizować pracę; prezydia Sekcji, spotkania Rady Sekcji odbywały się w trybie zdalnym. Starała się także reagować na różne problemy z tym związane. W pismach Sekcja wyrażała zaniepokojenie niezadowalającym stanem gotowości do pracy on-line (brak sprzętu, oprogramowania, szybkich łącz internetowych, właściwego przygotowania nauczycieli, rodziców, dzieci).

– Opracowaliśmy opinię prawną ws. wypłaty wynagrodzenia nauczycieli i pracowników administracji i obsługi za czas niewykonywania pracy w szkołach z powodu epidemii koronawirusa (opracowany wzór pisma do dyrektorów ws. gotowości do pracy).

– Wysłaliśmy pismo do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, w związku z epidemią koronawirusa, w którym zwrócono się o wypłacanie wynagrodzeń w całości łącznie z godzinami ponadwymiarowymi i to nie tylko od 25 marca 2020 r., ale również wcześniej, czyli od 12 marca 2020 r.  Skierowano prośbę o przekazanie apelu do dyrektorów ws. reorganizacji pracy pracowników administracji i obsługi.

– Skierowaliśmy do KZ/KM projekt pisma do Kuratorium – skargi na bezprawne działania-zalecenia dyrektorów w czasie epidemii.

– Opracowaliśmy projekt pisma-skargi do organów prowadzących, Kuratorium w sytuacji, gdy projekt organizacji szkoły na rok szkolny 2020/2021 nie był przekazany w trybie określonym przez prawo oświatowe i związkowe (łącznie z opinią prawną dotyczącą tzw. anonimizacji arkuszy organizacji szkół jako naruszenie prawa).

– Przygotowaliśmy projekt pisma-wystąpienia Komisji Zakładowych/Międzyzakładowych do Oddziałów Państwowej Inspekcji Pracy w sytuacji zastrzeżeń dotyczących wypłat wynagrodzeń dla nauczycieli, pracowników administracji i obsługi szkolnej.

– Wysłaliśmy pismo do Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” – zapytanie o rozmowy z MEN ws. przygotowań i zabezpieczeń dzieci oraz pracowników placówek oświatowych w związku z planowanym rozpoczęciem zajęć opiekuńczych w czasie epidemii.

– Przygotowaliśmy opinię do art. 50 i 55, zawartych w projekcie 3.0 ustawy antykryzysowej (tarczy), w której znalazły się propozycje zmian w ustawie Karta nauczyciela (awans zawodowy, urlopy wypoczynkowe). Dzięki NSZZ „Solidarność” udało się zablokować niekorzystne zmiany w KN.

– Przygotowaliśmy projekt wystąpienia KZ/KM do organów prowadzących o uznanie pracy zdalnej nauczycieli jako pracy w warunkach trudnych i przeznaczenie zaoszczędzonych środków w funduszu wynagrodzeń przedszkoli, szkół i placówek oświatowych na zwiększenie dodatków motywacyjnych nauczycieli.

– Opracowaliśmy ankietę ws. wynagrodzeń, do wypełnienia przez poszczególne KZ/KM.

– Podjęliśmy wobec gminy Szemud działania interwencyjne ws. wypłacania nauczycielom jedynie pensji zasadniczych (bez wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe).

– Zaapelowaliśmy do organów prowadzących i dyrektorów o wypłatę  wynagrodzenia nauczycielom – zgodnie ze stopniem awansu i wykształceniem, którzy byli zobligowani do prowadzenia konsultacji. Zwracaliśmy uwagę, że nauczyciele realizowali je dodatkowo, ponad swoje pensum.

– Poparliśmy apele do Ministra Edukacji i Nauki ws. objęcia rządowym wsparciem (500 zł na sprzęt komputerowy) nauczycieli oddziałów przedszkolnych. W naszej ocenie to wsparcie w czasie tak dużych wyzwań związanych z pandemią, powinno dotyczyć wszystkich nauczycieli niezależnie od typu placówki oświatowej.

– Przygotowaliśmy projekt pisma, z którym mogły występować organizacje związkowe szkolne/międzyzakładowe do dyrekcji szkół o zabezpieczenie w środki ochrony osobistej w czasie epidemii.

– Przygotowaliśmy zestaw pytań o informacje ws. redukcji zajęć (planów nauczania) w szkołach już po okresie ich zaopiniowania w kwietniu br.  i do 30 września przez związki zawodowe. Zebraniem tych informacji chcieliśmy uprzedzić ewentualne redukcje przy tworzeniu projektów organizacji pracy szkół.

– Apelowaliśmy w stanowisku ws. szczepień pracowników szkół, w związku z planem  powrotu od 18 stycznia br. do nauczania w trybie stacjonarnym uczniów klas I-III szkół podstawowych, aby podjąć wszelkie możliwe działania mające na celu przyspieszenie dobrowolnych szczepień przeciw COVID-19.

– Przedstawiliśmy informacje dotyczącego corocznego obowiązku opiniowania przez związki zawodowego projektów decyzji organów prowadzących ws. doskonalenia zawodowego nauczycieli (obowiązek ten wynika z art. 70a ustawy Karta nauczyciela).

– Przekazaliśmy informacje i przykłady pism dotyczących opiniowania projektów organizacji szkół na rok szkolny 2021/2022. Przygotowywanie opinii związkowych to czas od 2 do 19 kwietnia br. (10 dni roboczych).

– Przedstawiliśmy w piśmie do KSOiW uwagi do rozporządzenia MEiN z 3 lutego 2021 r. – powierzanie stanowisk dyrektorom szkół i wniosków wynikających z w/w aktu prawnego. Podkreślaliśmy negatywną ocenę braku konsultacji projektu ze związkami zawodowymi, wykreślenie ich z procesu opiniowania. Podkreślaliśmy znaczenie konkursów, negatywnie oceniono powierzanie funkcji dyrektora na 5-letnią kadencję bez konkursu.

– Wystosowaliśmy apel ws. jak najszybszego szczepienia wszystkich pracowników szkół, nie tylko nauczycieli.

– Apelowaliśmy o: zapłaty za czas konsultacji, umożliwienie skorzystania z 500 zł na refundację zakupu sprzętu komputerowego także dla nauczycieli przedszkoli, refundowania kosztów zakupu okularów (łącznie z opracowaniem wzoru wystąpienia przez danego nauczyciela).

To był ogromnie trudny i stresujący czas. Oby już nie wrócił w wymiarze pełnego lockdownu, edukacji on-line i hybrydowej. Należą się tym większe podziękowania wszystkim, którzy pomimo obawy i ryzyka starali się wspierać rodziny w czasach pandemii. Otwarte szkoły, edukacja stacjonarna to powrót energii życia, powrót do normalności w wymiarze rodzinnym, publicznym. 

11. Podsumowanie – wnioski na kolejne lata, podziękowania

Obecna kadencja należy do najtrudniejszych m. in. z uwagi na:

– problemy wyborcze Sekcji w 2018 r., które zaczęły się brakiem quorum przed trzecią turą wyborów delegatów na WZD KSOiW.  W związku z tym konieczne było zwołanie drugiej tury WZD (odbyło się 24 kwietnia). Z kolei podczas WZD KSOiW NSZZ „S”, które odbyło się w dniach 17-18 maja 2018 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim zaskoczeniem było kandydowanie do Rady KSOiW osoby, która nie była delegatem.

– strajk w 2019 r.,

– trwającą epidemię,

– propozycje MEiN z 2021 r. w zakresie statusu i wynagrodzeń nauczycieli.

Niestety, nie wszystkie zobowiązania, wnioski dotyczące działalności w bieżącej kadencji zostały do tej pory zrealizowane, w tym szczególnie działania prowadzące do rozwoju Związku. Za uchybienia przepraszam. 

Część spraw podejmowanych w stanowiskach, apelach, wnioskach podczas WZD w 2018 roku zostało zrealizowanych:

– ws. nauczycieli bibliotekarzy na nasz wniosek odbyła się ogólnopolska konferencja, w organizacji której brali udział członkowie KM. Materiały i wnioski zostały przekazane do MEN,

– ws. zmian w Karcie nauczyciela dotyczących wydłużenia ścieżki awansu zawodowego i zmiany oceny pracy nauczyciela – Ministerstwo wycofało się z tych zmian,

– ws. zwiększenia środków na dodatki dla nauczycieli – w wyniku negocjacji dodatki zostały zwiększone w 2019 r.

Wciąż czeka na realizację postulat najważniejszy – zmiana systemu wynagrodzeń nauczycieli związana ze znaczącymi podwyżkami w oparciu o przeciętne wynagrodzenia w gospodarce narodowej.      

Z perspektywy związkowej niezwykle ważnym postulatem pod kierunkiem władz krajowych „S” jest przyjęcie strategii, planu działań na rzecz realizacji różnych postulatów (podstawą może być Uchwała programowa, którą WZD Sekcji Gdańskiej przyjęło 17 kwietnia 2018 r.). Mogłaby ona poprzedzaćzawarcie strategicznej umowy edukacyjnej.

Widać, że trudnych wyzwań jest nadal sporo. W ich obliczu potrzebna jest systematyczna działalność związkowa, respektowanie etycznych zasad współdziałania. Wymaga to współdziałania Sekcji z KM/KZ, docierania przez ich Koła do szkół, do pracowników oświaty. To właśnie od aktywności przewodniczących i członków KM/KZ, Kół zależy, jak odbierają nas nasi członkowie i osoby, które zastanawiają się nad przynależnością do Związku.

Jako Sekcja staraliśmy się podejmować różne inicjatywy, nie dublować wprost form działalności przypisanych statutowo KM/KZ i Kołom. Jest to możliwe dzięki dużej aktywności zdecydowanej większości przewodniczących i ich współpracowników.

To ważne, że udaje się nam solidarnie współpracować z Zarządem Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” i personalnie z jego przewodniczącym – Krzysztofem Doślą, bez czego szereg działań, inicjatyw, które podejmowaliśmy, nie byłoby możliwych do zrealizowania.

W imieniu Sekcji chciałbym wszystkim osobom angażującym się w działalność „Solidarności” oświatowej w naszym regionie serdecznie podziękować: członkom Rady Sekcji, Komisji Rewizyjnej, Delegatom na WZD naszej Sekcji (a za ich pośrednictwem także członkom Komisji Kół w szkołach, gdzie odbywa się codzienna, trudna działalność związkowa).

W sposób szczególny chciałbym podziękować członkom Prezydium Sekcji, na których barki spada, tym bardziej w okresie epidemii, duża część wymienionych wyżej zadań. 

Wojciech Książek

przewodniczący Sekcji