W imieniu Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Gdańsku zachęcamy do udziału w wydarzeniu, które jest zaplanowane w Sali BHP dawnej Stoczni Gdańskiej – w debacie „Droga do sprawiedliwości – czy Polska otrzyma reparacje wojenne od Niemiec?”.

Debata rozpocznie się w Sali BHP (Gdańsk, ul. ks. Jerzego Popiełuszki 6) 4 września (poniedziałek) o godzinie 17. W ramach wydarzenia odbędą się dwa panele dyskusyjne, w których udział wezmą autorzy „Raportu o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945”, przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego i poseł Kacper Płażyński (PiS).

Sprawa odszkodowań i reparacji wojennych jest probierzem skuteczności naszej dyplomacji. Nie przybliżyliśmy się do załatwienia tej istotnej – nie tylko historycznie – kwestii.

Konferencja w Jałcie w 1945 r., która przypieczętowała ustalenia teherańskie o strefach wpływów

W Poczdamie w 1945 r. cztery zwycięskie mocarstwa uzgodniły, że Związek Sowiecki i Polska otrzymają rekompensatę z sowieckiej strefy okupacyjnej. To była fikcja. Strona niemiecka argumentuje, że Polska w 1953 r. zrzekła się reparacji w relacjach PRL-NRD. Jednak deklaracja Rady Ministrów PRL z 23 sierpnia 1953 r. nie ma znaczenia prawnego, uchwała ta nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym ani zarejestrowana w agendach ONZ.

Berlin, a wcześniej Bonn, odmawiając zapłacenia, od lat 50-tych wiązał reparacje z zawarciem traktatu pokojowego. Rząd federalny RFN stoi na stanowisku, że kwestia reparacji została prawnie i politycznie zamknięta ostatecznie podczas konferencji „dwa plus cztery” w 1990 r., zawartym między RFN, NRD i USA, ZSRS, Francją i Wielką Brytanią. Państwa zaatakowane przez Niemcy – Grecja, Jugosławia i Polska, nie brały udziału w negocjacjach. Ustalenia z konferencji „2+4″ nie zostały nazwane „traktatem pokojowym”, gdyż porozumienie londyńskie z 1953 r. odkładało reparacje właśnie do zawarcia traktatu pokojowego z Niemcami. Ten nie został nigdy zawarty.

Przypomnijmy, że 28 czerwca 1919 r. w Wersalu podpisano traktat pokojowy po Wielkiej Wojnie. Niemcy zostały obciążone reparacjami wojennymi – ostatnia rata odszkodowawcza (odsetkowa) 70 mln euro została przekazana przez RFN na rzecz Wielkiej Brytanii i Francji w 2010 r.

Podczas konferencji odbędzie się też krótki przekaz filmowy o nierozliczonej kwestii przymusowej i niewolniczej pracy Polaków na rzecz niemieckich przedsiębiorstw.

Regionalne Ośrodek Debaty Międzynarodowej to nowa sieć informacyjna Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Celem ośrodka jest inicjowanie działań na rzecz kształtowania wiedzy nt. związane z polską polską polityką zagraniczną.