Wykonywanie pracy często wiąże się z określonymi zagrożeniami. W sporadycznych przypadkach dochodzi do wypadków przy pracy, czy też do występowania choroby zawodowej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy lub cierpi na chorobę zawodową, przysługują określone świadczenia. Prawo do nich nabywa się poprzez płacenie tzw. ubezpieczenia wypadkowego w ramach składki do ZUS.

Aby pracownik nabył prawo do pobierania świadczenia, muszą wystąpić określone okoliczności. Przede wszystkim dotyczy to wypadku, który miał miejsce w trakcie wykonywania stosunku pracy lub też potwierdzenia choroby, która znajduje się w wykazie chorób zawodowych. Mogą powodować ją szkodliwe czynniki występujące w danym środowisku pracy lub też sposób jej wykonywania. Zgodnie z przepisami choroba zawodowa może dotyczyć nie tylko osób zatrudnionych na umowę o pracę, ale także studentów przebywających na zajęciach lub odbywających praktykę studencką. W określonych przypadkach prawo do świadczeń nabywają również uczniowie na praktyce zawodowej oraz w trakcie pracy w Ochotniczych Hufcach Pracy.

Polskie prawo przewiduje kilka rodzajów świadczeń z tego tytułu. Poniżej w kilku zdaniach opisano podstawowe z nich. Warto mieć o nich wiedzę, na wypadek ewentualnego wypadku lub zachorowania na chorobę zawodową.

• Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy dla ubezpieczonego to świadczenie, które przysługuje osobom niezdolnym do wykonywania obowiązków służbowych wskutek odniesienia wypadku przy pracy lub zmagania się z chorobą zawodową. Prawo do pobierania zasiłku nabywa się już pierwszego dnia niezdolności do pracy z wcześniej wymienionych przyczyn. Jako podstawę wymiaru zasiłku i świadczenia przyjmuje się kwotę, która jest także podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie. Zasiłek choroby przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru składek. Za wypłatę zasiłku w określonych przypadkach odpowiadają płatnicy składek lub Zakład pracy.

• Świadczenie rehabilitacyjne

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje osobie ubezpieczonej w sytuacji, gdy ta wyczerpie prawo do zasiłku chorobowego, a wciąż pozostaje niezdolna do pracy. Dotyczy to pracowników, u których prowadzenie dalszej terapii i/lub rehabilitacji daje szanse na odzyskanie zdolności do pracy i powrót na stanowisko. Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego wynosi 100% wymiaru składek, podobnie jak w przypadku zasiłku chorobowego. Za jego wypłatę w określonych przypadkach odpowiadają płatnicy składek lub Zakład pracy.

• Zasiłek wyrównawczy

Kolejnym świadczeniem jest zasiłek wyrównawczy. Przysługuje on pracownikom, u których wskutek uszczerbku na zdrowiu wynagrodzenie zostało obniżone. Uszczerbek na zdrowiu musi mieć charakter stały lub długotrwały.

• Jednorazowe odszkodowanie

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje pracownikom, którzy w wyniku wykonywania obowiązków służbowych doznali stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Wysokość odszkodowania wynosi 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku. Jak sama nazwa wskazuje, świadczenie ma charakter jednorazowy. Jeżeli jednak stan zdrowia pracownika pogorszy się o minimum 10%, to wówczas wysokość odszkodowania wzrasta o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalone było to odszkodowanie.

• Stały a długotrwały uszczerbek na zdrowiu

Osobą odpowiedzialną za ustalenie stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu pracownika oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową jest lekarz orzecznik. Stały uszczerbek na zdrowiu to taki, w którym następuje naruszenie sprawności organizmu w stopniu, który powoduje trwałe upośledzenie czynności organizmu i nie daje rokowań poprawy. Długotrwały uszczerbek na zdrowiu to taki, który powyżej 6 miesięcy, jednak daje nadzieje na poprawę stanu zdrowia pracownika.

• Renta z tytułu niezdolności do pracy

Pracownik niezdolny do wykonywania obowiązków z powodu wypadku w pracy lub choroby zawodowej może ubiegać się o przyznanie renty z tego tytułu. W zależności od stopnia niezdolności do pracy, wysokość przyznanej renty nie może być niższa niż 80% podstawy jej wymiaru dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy, 60% podstawy jej wymiaru dla osoby częściowo niezdolnej do pracy, 100 podstawy jej wymiaru dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej.

• Renta szkoleniowa

Ten rodzaj świadczenia przyznawany jest osobom, które ze względu na niezdolność do pracy na danym stanowisku, muszą się przekwalifikować. Wspomniana niezdolność do wykonywania obowiązków służbowych musi bezpośrednio wynikać z wypadku przy pracy lub z choroby zawodowej.

Inne świadczenia przyznawane w Polsce to m.in.: renta rodzinna, dodatek pielęgnacyjny, pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i odszkodowanie za przedmioty utracone lub uszkodzone wskutek wypadku przy pracy. Ponadto pracownik może dochodzić roszczeń uzupełniających zgodnie z obowiązującymi przepisami Prawa cywilnego.

Zgodnie z obowiązującym prawem w Polsce przyznaje się szereg różnych świadczeń związanych z wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi. Warto zatem zapoznać się z informacjami zawartymi w przepisach prawnych, a także z publikacjami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w tym zakresie. Wszystko po to, aby mieć świadomość swoich praw oraz potrafić je wyegzekwować w sytuacji, gdy zajdzie taka konieczność. Ubieganie się o otrzymanie każdego z wymienionych świadczeń wiąże się z obowiązkiem wypełnienia dokumentacji. W tym zakresie warto skonsultować się ze specjalistą z ZUS-u lub z kadrową w swoim zakładzie pracy. Wszystko po to, aby sprawnie przejść przez cały proces i otrzymać należne pracownikowi świadczenia.

Źródło: https://inzynieriabhp.pl/swiadczenia-wypadek-choroba-praca/

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.