Jak można wykorzystać nowe technologie w wolontariacie?
Według badania opinii publicznej w zakresie funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych [https://www.uke.gov.pl/akt/badanie-konsumenckie–2020-klienci-indywidualni,374.html] podczas pandemii średni dzienny czas spędzany w sieci wydłużył się o 1,5 godziny. W 2020 roku dostęp do Internetu miało 90,4% gospodarstw domowych, zaś minimum raz w tygodniu korzystało z sieci 81,4% osób w wieku 16–74 lata GUS, Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 r. [https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i- -technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w- -polsce-w-2020-roku,2,10.html]). Coraz częściej po nowe technologie sięgają także NGO. Już kilka lat temu co trzecia organizacja pozarządowa szukała wolontariuszy przez Internet (Stow. Klon/Jawor, Kondycja organizacji pozarządowych 2018 [https://api.ngo.pl/ media/get/108900]). Jednocześnie dla aż 57% NGO pandemia stała się impulsem do przeniesienia działań do sieci (Rok w pandemii. Raport z badań organizacji pozarządowych 2020/2021 [https://api.ngo.pl/media/ get/160530]).
Według badań, zaangażowanie w wolontariat w Polsce ostatnimi laty wzrasta. W 2020 roku aż 43% badanych zadeklarowało aktywność w organizacjach obywatelskich (CBOS, Komunikat z badań nr 37/2020, Aktywność Polaków w organizacjach obywatelskich
[https:// www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_037_20.PDF]).
Pandemia spowodowała jednak istotne zmiany. Według raportu Stow. Klon/Jawor, aż w 36% organizacji pozarządowych ubyło wolontariuszy po roku pandemii. Jednocześnie obostrzenia pandemiczne przeniosły wiele działań wolontariackich do sfery online. Jak zatem „łączyć” w tych warunkach trendy dotyczące wykorzystania technologii z zapałem społecznym? Z pomocą przychodzi e-wolontariat!
Jest to forma wolontariatu – bezpłatne, ochotnicze, zorganizowane zaangażowanie na rzecz osób i instytucji spoza kręgu rodziny i przyjaciół. Wyróżnia je wykorzystanie nowoczesnych technologii na wszystkich etapach realizacji: od rekrutacji i szkolenia e-wolontariuszy, przez wykonywanie zadań i komunikację, po ewaluację. Praktyka pokazuje, że wiele podmiotów wdraża formy pośrednie, czyli wolontariat hybrydowy, łączący pomaganie online ze współpracą „na żywo”.
Oprócz odpowiedzi na pandemię, e-wolontariat jest doskonałym uzupełnieniem wolontariatu tradycyjnego.
Badania potwierdzają, że e-wolontariat:
- zapewnia wyjątkową elastyczność i dostępność, włączając na przykład osoby z niepełnosprawnościami;
- daje możliwości rozwoju kompetencji;
- umożliwia działania społeczne na dużą skalę;
- bywa remedium na nierówności;
- może sprzyjać ochronie środowiska między innymi poprzez ograniczenie emisji spalin;
- zmniejsza presję emocjonalną (np. dyskomfort introwertyków);
- pozwala tworzyć nowe relacje i zmniejszyć poczucie izolacji.
Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.