Prezydium Międzyregionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku wyraża swe zaniepokojenie sytuacją w oświacie przed nowym rokiem szkolnym 2020/2021, zwłaszcza brakiem szczegółowych rozwiązań zapewniających nauczycielom bezpieczne warunki pracy w sytuacji narastającego znów zagrożenia COVID-19.

Z jednej strony widzimy wielką potrzebę realizacji przez uczniów obowiązku edukacji stacjonarnie, w szkołach, przedszkolach, placówkach oświatowych. Nic nie zastąpi bezpośrednich relacji uczeń – nauczyciel, a też relacji w grupie rówieśniczej.

Z drugiej  strony widzimy występujące zagrożenia, co, niestety, potęguje utrzymujący się dosyć wysoki stan zakażeń wirusem COVID-19, mając też na uwadze niebezpieczeństwo drugiej fali epidemii jesienią br.

Sytuacja wymaga dużej ostrożności, stałego monitorowania sytuacji zdrowotnej                 w szkołach – tak uczniów jak i nauczycieli oraz pracowników1) administracji, i obsługi szkolnej. Wymaga zapewnienia środków finansowych na zakup wystarczającej liczby maseczek, przyłbic i osłon z pleksi przy biurkach, z uwzględnieniem oczekiwań nauczycieli (prowadzenie zajęć kilka godzin w  maseczce może spowodować zakażenie bakteryjne lub niewydolność oddechową). Wskazany byłby też zakupu większej liczby ławek jednoosobowych. Taki przetarg dla wszystkich placówek w Polsce powinien zorganizować MEN, we współpracy z wojewodami, w celu obniżenia kosztów oraz usprawnienia jak najszybszego przekazania do szkół.

Potrzebne jest zapewnienie rozwiązań alternatywnych, ze szczególnym akcentem na system mieszany (tzw. nauczanie hybrydowe – część uczniów, klas przychodzi do szkoły, część realizuje w formie on-line). Takie rozwiązanie powinno być dostępne od początku roku szkolnego, a nie tylko po stwierdzeniu zachorowań w danej placówce. W sytuacji wzrostu zakażeń należy rozważyć przesunięcie roku szkolnego o dwa tygodnie w całej Polsce, by powracający z wakacji mogli pozostać w domach w celu rozeznania swojej sytuacji zdrowotnej.

Zwracamy uwagę, że czas epidemii COVID-19 to nie tylko czas niepokoju o zdrowie i utrudnienia życia codziennego, ale również zwiększonej pracy nauczycieli i dyrektorów. To nie tylko konieczność opanowania w bardzo krótkim czasie  technik zdalnego nauczania przez nauczycieli i dyrektorów. To także korzystanie z własnego sprzętu, zakup oprogramowania, łączy internetowych, koszty znacznie zwiększonego zużycia energii elektrycznej. Nauczyciele pracują najczęściej na swoim sprzęcie komputerowym, swoich drukarkach, skanerach, korzystają z własnego papieru ksero, tonerów, tuszy. Praca ta jest też utrudniona przez różne łącza internetowe, często brak dostępu do szerokopasmowego Internetu.

Nieustająca obserwacja zajęć prowadzonych metodą on-line przez osoby, które do tej pory bezpośrednio nie uczestniczyły w zajęciach, np. rodziców, opiekunów, rodzeństwo), tworzy olbrzymią presję i obciążenie psychiczne nauczycieli.

Uważamy warunki pracy nauczycieli pracujących zdalnie za trudne i żądamy, by dopisać je do katalogu zawartego w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 416). Powinna być też możliwość odpisu od podatku dochodowego opłat za Internet.

Zwracamy także uwagę na potrzeby uregulowań, które uniemożliwią zbyt duże rozwarstwienie płac w szkołach prowadzonych przez różne organy prowadzące, wypracowanie jednolitego stanowiska w sprawie wynagrodzeń za godziny ponadwymiarowe.

Uznając za krok w dobrym kierunku, szczególnie w czasie epidemii, podwyżki dla nauczycieli, zwracamy uwagę, że nie spełnia naszych oczekiwań nowa tabela płac od 1 września 2020, w której wynagrodzenie początkującego nauczyciela niewiele przewyższa płacę pracowników obsługi szkolnej, co się jeszcze pogłębi od stycznia 2021, gdy do 2800 zł wzrośnie płaca minimalna. Zwracamy uwagę, że nadal nie jest realizowany pkt. 7 Porozumienia z kwietnia 2019 r. podpisanego przez Rząd RP i Krajową Sekcję Oświaty NSZZ Solidarność” dotyczącą wypracowania zmiany systemu płac nauczycieli.

Niskie płace, bardzo trudne warunki pracy i zagrożenia nie przyciągną do oświaty młodych nauczycieli, a wymiana pokoleń jest niezbędna, by zapewnić ciągłość i jakość kształcenia.

Oczekujemy systemowych rozwiązań w kwestii warunków pracy, płac oraz ochrony zdrowia nauczycieli i pracowników oświaty. Nie wolno dopuścić do narażenia ich zdrowia a nawet życia.

W imieniu Prezydium Sekcji

Bożena Brauer          Hanna Minkiewicz               Wojciech Książek

(członek Prezydium Sekcji) (sekretarz Sekcji) (przewodniczący Sekcji)