Omówienie wyników badania ankietowego, dotyczącego wynagrodzeń nauczycieli i pracowników administracji i obsługi, przeprowadzonego na przełomie maja i czerwca 2020 r. w czasie epidemii Covid-19
W związku z napływającymi informacjami do Międzyregionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku, dotyczącymi braku wypłaty wynagrodzeń za godziny ponadwymiarowe od 12 marca 2020 r. ze względu na początkowo zawieszenie pracy szkół (16 – 24 marca 2020 r.), a następnie od 25 marca pracę przedszkoli, szkół i placówek oświatowych metodą zdalną, Prezydium Sekcji podjęło decyzję o przeprowadzeniu badania ankietowego w celu nakreślenia dalszych działań w przedmiotowej sprawie.
Do 10 czerwca wpłynęły ankiety z komisji międzyzakładowych, zakładowych w: Chojnicach (Miasto Chojnice, Gmina Chojnice, Miasto i Gmina Kamień Krajeński, Miasto i Gmina Czarne, Miasto i Gmina Debrzno, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego), Czersku (Gmina Czersk), Gdańsku (Miasto Gdańsk), Goręczyna (Gmina Somonino), Kolbudach (Gmina Kolbudy), Placówek Oświatowych Powiatu Tczewskiego (Gmina i Powiat Tczew), Pruszczu Gdańskim, Pucku (Powiat Pucki, Miasto Puck, Miasto i Gmina Władysławowo, Gmina Puck, Gmina Krokowa, Miasto i Gmina Hel, Miasto i Gmina Jastarnia, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego), Starogardzie Gdańskim (Gmina: Miejska Starogard Gdański, Wiejska Starogard Gdański, Skarszewy, Zblewo, Kaliska, Bobowo, Czarna Woda, Skórcz), Sztumie (Starostwo Powiatowe w Sztumie, Miasto i Gmina Sztum, Miasto i Gmina Dzierzgoń, Gmina Stary Targ, Gmina Stary Dzierzgoń), Wejherowie (Gmina Szemud, Miasto Wejherowo). Przesłało także jedno z kół „Solidarności”, uwzględnialiśmy jednak tylko ankiety autoryzowane przez władze danej KZ/KM.
Poniżej przedstawiamy wyniki tych badań.
- Czy za okres od 12 do 24 marca 2020 r. zostało wypłacone nauczycielom wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe zgodnie z tygodniowym przydziałem godzin?
Nauczyciele | Odpowiedzi | Wyniki |
przedmiotowcy | TAK/NIE | 50% ankiet na TAK i 50% na NIE |
pozostali | TAK/NIE | 42% ankiet na TAK i 58% na NIE |
- Czy za okres od 25 do marca 2020 r. zostało wypłacone nauczycielom wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe zgodnie z przydziałem godzin?
Nauczyciele | Odpowiedzi | Wyniki |
przedmiotowcy | TAK/NIE | 82% ankiet na TAK i 18% na NIE |
pozostali | TAK/NIE | 73% ankiet na TAK i 27% na NIE |
Uwagi:
- Z nadesłanych ankiet wynika, że samorządy (organy prowadzące) i dyrektorzy przedszkoli, szkół i placówek oświatowych na terenie działania Sekcji nie wypracowali jednolitego stanowiska w sprawie wynagrodzeń za godziny ponadwymiarowe;
- pojawiły się też uwagi, że organ prowadzący nie podejmował decyzji, ale oczekiwał ich od dyrektorów raczej sugerując by nie płacić za godz. ponadwymiarowe;
- w związku z tym zdarzało się, że w ramach tego samego organu prowadzącego w kilku szkołach nauczyciele otrzymywali wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, a w innych nie;
- wypłatę wynagrodzeń za czas epidemii częściej otrzymali nauczyciele przedmiotu, zdecydowanie z najmniejszą częstotliwością nauczyciele świetlicy, wychowawcy internatu;
- w niektórych szkołach dzielono ten okres na 12 – 13 marca i 16 – 24 marca br., wypłacając za pierwsze dni, a za pozostałe nie, a nawet wstrzymano wypłatę tych wynagrodzeń do 27 marca br.;
- niektóre samorządy podejmowały zobowiązania wypłaty nadgodzin za wskazany okres w terminie późniejszym lub pozostawienia zaoszczędzonych środków finansowych w placówce z przeznaczeniem na inny cel, np. nagrody dla nauczycieli, wyższy dodatek motywacyjny;
- niektóre gminy nie pozwoliły na pracę w zakresie pomocy terapeutycznej, zajęć wyrównawczych, zajęć kół zainteresowań, tym samym uniemożliwiając realizację godzin ponadwymiarowych.
Kolejne pytania ankietowe:
- Czy KM/KZ podejmowała interwencję w przypadku, gdy nauczycieli nie otrzymali wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe?
- Jeśli tak, to z jakim skutkiem?
- Gdzie była podejmowana interwencja?
- Czy została wykorzystana opinia mecenasa Tomasza Gryczana i była przydatna w rozmowach w sprawie wynagrodzenia w czasie epidemii?
Uwagi:
- W zdecydowanej większości były podejmowane interwencje przez przewodniczących komisji międzyzakładowych i zakładowych, przewodniczących kół, które najczęściej kończyły się pozytywnym skutkiem;
- rozmowy w sprawie wynagrodzeń za godziny ponadwymiarowe podejmowano głównie z organami prowadzącymi i dyrektorami szkół;
- sprawy kierowano również do Sekcji Oświaty, Państwowej Inspekcji Pracy;
- interwencje lub działania profilaktyczne danej komisji były wzmacniane przez opinię prawną opracowaną przez mecenasa Tomasza Gryczana;
- Międzyregionalna Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku nie otrzymała żadnej innej opinii prawnej organów prowadzących przeciwstawnych tej opinii w przedmiotowej sprawie.
Kolejne pytanie ankietowe:
- Jakie uwagi związane z wynagrodzeniem pracowników administracji i obsługi w czasie epidemii zgłaszano do KM/KZ i jakie podejmowano wówczas działania?
Uwagi:
- w zdecydowanej większości komisji nie zgłaszono problemów, wynagrodzenia tej grupie zawodowej były wypłacane;
- przedstawiono informację o niepełnych wynagrodzeniach wśród pracowników administracji i obsługi oraz o masowych zwolnieniach obsługi kuchni w szkołach na terenie jednej z gmin;
- zgłoszono problemy w jednej z gmin w związku z planowanymi podwyżkami płac dla pracowników administracji i obsługi od 1 kwietnia 2020 r., podjęto próby kontynuacji negocjacji w tej sprawie – rozmowy przeniesione bezterminowo.
Wnioski:
1. Przewodniczący komisji międzyzakładowych i zakładowych NSZZ „Solidarność” monitorowali sprawy wypłaty wynagrodzeń dla nauczycieli za godziny ponadwymiarowe i płac pracowników administracji i obsługi, podejmując interwencję w przypadku braku zapłaty.
2. Wypłatę w/w wynagrodzeń utrudnił brak jednolitego zapisu prawnego, nie wszystkie samorządy chciały honorować opinię NSZZ „Solidarność”.
3. Najczęściej organy prowadzące scedowały decyzję w tej sprawie na dyrektorów szkół i placówek oświatowych, oczekując niejednokrotnie oszczędności.
4. Czas epidemii to czas wytężonej pracy nauczycieli i dyrektorów, jak również rodziców, zwłaszcza rodziców dzieci w edukacji wczesnoszkolnej.
5. Działania Prezydium Międzyregionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku są dostrzegane przez członków Rady, gdyż nie zgłaszano uwag i propozycji zmian w działaniu. Prośby, które były kierowane do Sekcji były już wcześniej realizowane. Regularnie przewodniczący Sekcji przesyła informacje i komunikaty Prezydium Sekcji (systematyczna praca zdalna) oraz Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” wszystkim członkom Rady Sekcji. Ponadto komunikaty Sekcji są zamieszczane na stronie internetowej www.solidarnosc.gda.pl/oswiata
6. Podkreślano wagę pomocy prawnej, również w kwestiach ewentualnych spraw sądowych.
W imieniu Prezydium Sekcji
Anna Kocik Wojciech Książek
(zastępca przewodniczącego Sekcji) (przewodniczący Sekcji Gdańskiej)
Gdańsk, 16 czerwca 2020 r.