Mikołaj to imię, które kojarzy się nam bardzo pozytywnie. Skąd pojawiło się u nas? Czy możemy pisać MIKOŁAJ z małej litery? Dlaczego mikołajki piszemy małą literą?

Wszyscy znamy świętego Mikołaja, który 6 i 24 grudnia przynosi dzieciom i dorosłym prezenty, i dlatego w grudniu warto przypomnieć imię Mikołaj.

Pochodzenie i znaczenie

Imię Mikołaj, wywodzi się z języka greckiego. Po grecku brzmi Nikolaos i zawiera rdzenie: „Nike” (zwycięstwo) oraz „laos” (lud). Oznacza ono: „bohater, który odniósł zwycięstwo dla swojego ludu”, „prowadź lud do zwycięstwa” czy też „zwycięski wśród ludu”. Początkowo imię to było przeznaczone dla władców oraz wodzów i wzywało do sukcesu, potęgi, zwycięstwa.

W Polsce imię znane jest od średniowiecza. Najstarsze zapisy imienia w polskich dokumentach są łacińskie: Nicolaus (1189 r.), Niclaus (1369), ale mamy też stare polskie zapisy: Nikołaj (1203) Mikołaj (1369), Mikułaj (1399). W średniowieczu zanotowano wiele form pochodnych: Nikoł, Mikoł, Mikoła, Mikołak, Mikuła, Mikołajek.

Obecnie najpopularniejsze zdrobnienia to: Mikunio, Mikuś, Mikołajek, Mik, Mika, Miki, Mikis, Miklas, Miko, Mikol, Mikos, Mikołaszko, Mikołaś, Mikołka, Mikoś, Misiek, Misiu.

Najpopularniejszym dniem imienin chłopców i mężczyzn o imieniu Mikołaj jest 6 grudnia, czyli dzień św. Mikołaja – biskupa z Miry (gr. Άγιος Νικóλαος, łac. Sanctus Nicolaus), żyjącego na przełomie III i IV wieku, świętego katolickiego i prawosławnego, który wsławił się cudami oraz pomaganiem biednym, chorym i potrzebującym. Chrześcijański święty przedstawiany jest w czerwonym płaszczu i z białą brodą, a także z wielkim workiem pełnym prezentów.

Odmiana słowa Mikołaj

Uwaga!

Istnieje wariant deprecjatywny formy mianownika i wołacza w liczbie mnogiej: Mikołaje.

Czy można napisać słowo MIKOŁAJ z małej litery

We współczesnym „Słowniku języka polskiego” czytamy, że Mikołaj to: imię oraz Święty Mikołaj (skrót: św. Mikołaj).

W najnowszym „Słowniku” pojawił się także zapis: mikołaj

1. potocznie: ‘osoba przebrana za św. Mikołaja, rozdająca dzieciom prezenty’
2. potocznie: ‘figurka, zwykle z czekolady lub z cukru, wyobrażająca św. Mikołaja’

Przy okazji

Ciekawa jestem, co Państwo sądzą o takim zapisie: „Napisałem list do św. mikołaja.” lub „Dostałam prezent od św. mikołaja”? Mnie on nie odpowiada. Jak piszą językoznawcy, zapis nazwy osoby przebranej za św. Mikołaja z małej litery wywołuje pytania, a nawet oburzenie, i nie wiadomo, czy się przyjmie. Chyba nie. Nie dziwię się, ponieważ przyzwyczajeni jesteśmy do zapisywania nazw własnych z wielkiej litery, a poza tym osoba, w którą wcielają się ojcowie, dziadkowie jest ważna. A tradycja?… Chociaż – gdy w centrach handlowych widzimy jednocześnie kilkanaście osób przebranych za św. Mikołaja, wtedy mogą nachodzić nas wątpliwości. Ale – czy one powinny dotyczyć pisowni, czy sposobu wykorzystywania wizerunku św. Mikołaja?

Pisownia słowa mikołajki

Mikołajki to ‘zwyczaj obdarowywania się drobnymi prezentami w dzień św. Mikołaja (6 grudnia) oraz uroczystości, na których się te prezenty rozdaje’. Pisownia słowa mikołajki nie budzi wątpliwości, ponieważ nazwy zabaw, zwyczajów i obrzędów, także tych odimiennych, zapisujemy małymi literami, np.: walentynki, andrzejki, katarzynki, sylwester.

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia
Drogim Czytelnikom życzę
Błogosławieństwa Bożego,
zdrowia, szczęścia i wielu pięknych prezentów

Barbara Ellwart

fot.pexels.com/cottonbro