Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jest on zobowiązany wyposażyć pracowników w niezbędne środki ochrony indywidualnej, a także odzież i obuwie robocze. Pracownicy muszą także otrzymać odpowiednią szafkę na ubrania, która spełnia określone normy. Szafka powinna znajdować się w specjalnie wyposażonej szatni.

Szczegółowe wytyczne dotyczące tego, jakie wymagania musi spełniać szatnia w zakładzie pracy, znajdziemy w Załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wymieniono tam następujące rodzaje szatni dla pracowników:

• szatnia odzieży własnej – powinna być wyposażona w szafki pracownicze przeznaczone do indywidualnego użytku dla każdego pracownika i posiadać 0,3 m² wolnej powierzchni dla każdego z pracowników korzystających z szatni;
• szatnia wieszakowa – może być w ten sposób urządzona szatnia odzieży własnej, jeżeli pozwalają na to jej specyfika i warunki pracy. Powinno się urządzić osobną szatnię dla mężczyzn i dla kobiet, a jeżeli na jednej zmianie jest mniej niż 5 pracowników, szatnia może być wspólna pod warunkiem, że będą specjalne kabiny do przebierania się (z wyjątkiem pracowników, którzy nie mają obowiązku stosowania odzieży roboczej i ochronnej). Do przyjmowania odzieży należy wyznaczyć specjalny personel. Ponadto szatnia powinna spełniać następujące wymagania:
  • stojaki wieszakowe powinny być przeznaczone do użytku indywidualnego przez każdego pracownika (każdy pracownik musi mieć swój wieszak),
  • stojaki powinny być jednopoziomowe i mieć w dolnej części siatkowe półki na obuwie, w górnej na nakrycie głowy,
  • szerokość przejścia dla obsługi szatni musi wynosić co najmniej 1,1 m między rzędami wieszaków oraz 0,95 m między ścianą a zewnętrznym rzędem wieszaków,
  • powinna mieć przebieralnię wyposażoną w miejsca do siedzenia i wieszaki na odzież, a liczba miejsc siedzących powinna wynosić co najmniej 30% liczby pracowników zatrudnionych na najliczniejszej zmianie (nie dotyczy pracowników niemających obowiązku stosowania odzieży roboczej i ochronnej).
• szatnia odzieży roboczej i ochronnej – powinna być urządzona, niezależnie od szatni odzieży własnej, dla pracowników zatrudnionych przy pracach powodujących znaczne zabrudzenie odzieży. Powinna być wyposażona w szafki pracownicze do indywidualnego użytku dla każdego pracownika oraz posiadać bezpośrednie połączenie z umywalnią, natryskami i szatnią odzieży własnej.
• szatnia podstawowa – może być utworzona zamiast osobnych szatni odzieży własnej oraz szatni odzieży roboczej i ochronnej dla pracowników, którzy pracują w warunkach, gdzie zabrudzenie odzieży roboczej występuje w małym stopniu i nie stwarza zagrożenia zabrudzenia odzieży własnej. Powinna mieć bezpośrednie połączenie z umywalnią i posiadać co najmniej 0,5 m² powierzchni podłogi na każdego pracownika korzystającego z tej szatni. Powinna być wyposażona w dwie szafki pojedyncze lub jedną podwójną dla każdego pracownika. Jedna szafka lub jedna część podwójnej powinna być przeznaczona na odzież roboczą, a druga na własną.
• szatnia przepustowa – powinna zostać urządzona dla pracowników zatrudnionych przy pracach związanych ze stosowaniem lub wydzielaniem substancji trujących, zakaźnych, promieniotwórczych, drażniących lub uczulających oraz substancji o nieprzyjemnym zapachu, a także przy pracach pylących, w wilgotnym i gorącym mikroklimacie lub powodujących duże brudzenie. Powinna spełniać następujące wymagania:
  • część szatni powinna być przeznaczona na odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej,
  • część szatni powinna być przeznaczona na odzież własną pracowników,
  • pomiędzy dwiema częściami powinny być natryski, aby pracownicy mogli się najpierw wykąpać, a dopiero później wejść do szatni z odzieżą własną.

Art. 4 pkt 2 załącznika nr 3 do rozporządzenia MPiPS, o którym mowa wyżej, wskazuje, że pracownicy zatrudnieni w pomieszczeniach biurowych mogą przechowywać swoją odzież w przeznaczonych do tego miejscach w pomieszczeniach pracy np. na wieszakach lub w specjalnie do tego przeznaczonych szafach. Jednak tu pracodawcy mają dowolność w kwestii urządzenia tego miejsca, niemniej powinno takie miejsce zostać wyodrębnione.

Poza ściśle określonymi warunkami, jakim muszą odpowiadać szatnie pracownicze, wiele wymagań powinny również spełnić umieszczone w nich szafki.

Wymiary szafek pracowniczych zostały określone w polskiej normie PN -75M-78711 i powinny wynosić:

wysokość 1800 mm, szerokość 400 mm, głębokość 480 mm.

Szafki pracownicze powinny także posiadać drążek, półki i przegrodę dzielącą szafkę na pół. Każdy z pracowników powinien mieć do dyspozycji dwie szafki pojedyncze lub jedną podwójną.

Szafki pracownicze są konieczne wszędzie tam, gdzie pracownicy mają obowiązek przebrania się w ubrania robocze lub strój służbowy. Ich ilość powinna być dostosowana do ilości zatrudnionych pracowników, tak by każdy miał swoją szafkę.

Wiele kontrowersji budzi kwestia kontrolowania przez pracodawców szafek pracowniczych. Jak wiadomo, szafki pracownicze znajdują się na terenie zakładu pracy, zostały zakupione ze środków pracodawcy i stanowią jego własność. Pracodawca, a także kierownik działu ma zatem prawo, a niejako też obowiązek posiadania zapasowego klucza. Może się przecież zdarzyć, że pracownik zgubi kluczyk i wówczas musi mieć możliwość dostania się do zawartości swojej szafki. Nie znaczy to, że pracodawca ma możliwość zaglądania do szafki pracownika bez ważnego powodu. Takim powodem, który umożliwia kontrolę szafek, jest podejrzenie kradzieży.

Źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-szafki-pracownicze-komu-pracodawca-musi-je-zapewnic

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.