Urazy oka można podzielić ze względu na czynnik je powodujący, czyli na:

• Uszkodzenia mechaniczne

Gałka oczna i powieka może ulec urazom mechanicznym za pomocą ciał stałych, czyli opiłkom metali, twardym i ostrym odpryskom oraz pyłom (metali, drewna, mas plastycznych, piasku i innych). Prace, podczas których dochodzi do tworzenia się odłamków to m.in. obróbka materiałów za pomocą narzędzi pneumatycznych lub elektrycznych, tokarek, szlifierek, wiertarek, itp.

• Uszkodzenia termiczne

Uraz termiczny to inaczej oparzenie. Jest to upośledzenie skóry oraz jej głębiej położonych warstw na skutek działania ciepła, oraz promieni słonecznych. Podczas pracy można doznać poparzenia płomieniem lub ciałem gorącym, czyli metalem w stanie gorącym lub płynnym, gorącą cieczą. Szczególnie narażone są osoby, które zajmują się odlewnictwem metali w odlewniach przy obsłudze pieców przemysłowych, aparatów z gorącą parą lub cieczą.

• Uszkodzenia chemiczne

Uszkodzenia chemiczne powstają, gdy dojdzie do kontaktu substancji chemicznych tj. kwasy (kwas solny, kwas siarkowy, kwas azotowy), zasady (amoniak, wodorotlenek sodu) oraz inne substancje żrąco — toksyczne w postaci stałej, ciekłej lub gazowej. Substancje żrąco — toksyczne są bardzo niebezpieczne, ponieważ oprócz poparzenia, mogą przedostać się do krwiobiegu. To jak bardzo poparzenie będzie rozległe, zależy od danej substancji chemicznej i jej właściwości, stężenia i kontaktu z tkankami. Gdy dojdzie do kontaktu oka z kwasem nieorganicznym (np. kwasem solnym lub siarkowym) gałka oczna może zostać całkowicie uszkodzona, natomiast kwasy organiczne (np. kwas octowy) działają tylko powierzchniowo. Zasady są bardziej groźne od kwasów i mogą spowodować martwicę.

• Uszkodzenia przez promienie świetlne

Wywołują je promienie świetlne widzialne i niewidzialne (ultrafiolet oraz infraczerwień). Mogą je powodować blask słońca (np. w górach, na śniegu), biały żar powstający np. przy spawaniu oraz łuk elektryczny (przy łukowym spawaniu lub przy obsłudze lam kwarcowych).

Uszkodzenia mechaniczne powodują zauważalne objawy takie jak łzawienie, zaczerwienienie, pieczenie oraz pogorszenie widzenia. Przy poważniejszych urazach (rany penetrujące lub perforujące) może wystąpić krwotok.

W przypadku urazów mechanicznych możemy wyróżnić dwa typy pierwszej pomocy przedmedycznej: samodzielną oraz lekarską. Gdy ciało obce znajduje się pod powieką i nie doszło do jego utkwienia w gałce ocznej, można podjąć samodzielną próbę jego usunięcia. Wystarczy odchylić powiekę i użyć jałowej gazy. Natomiast aby pozbyć się odłamka spod górnej powieki, należy zamknąć oko i spróbować przesunąć ciało palcem w kierunku jego granicy, lub przepłukać wodą/solą fizjologiczną. Jednak, gdy ciało utkwi w gałce ocznej, należy ją opatrzyć jałowym opatrunkiem i udać się do lekarza. Nie należy samemu wyjmować ciała obcego, ponieważ można jeszcze bardziej uszkodzić narząd wzroku.

Kontakt z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, głównie kwasami i zasadami prowadzi do poparzeń narządu wzroku. Widoczne objawy to zaczerwienie i łzawienie oka. W tym przypadku należy jak najszybciej przepłukać oko wodą lub specjalnym płynem do płukania oczu. Czynność tą najlepiej wykonywać przez około 20 – 25 minut, leżąc na boku, płucząc od wewnętrznego kącika do zewnętrznego. Kolejno przykładamy do oka jałowy opatrunek i jak najszybciej udajemy się do lekarza.

W przypadku oparzeń termicznych oraz tych spowodowanych przez promienie świetlne objawami jest światłowstręt, oraz łzawienie. Pierwsza pomoc przy poparzeniu, polega na jak najszybszym schłodzeniu oka poprzez płukanie zimną wodą lub użycie okładu chłodzącego. Bardzo ważna jest również wizyta u lekarza, ponieważ może dojść do poważnych powikłań.

Źródło: https://www.bhp-gabi.pl/a123,pierwsza-pomoc-przedmedyczna-przy-urazach-oczu.html 

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.