Jak należy postępować w przypadku substancji chemicznych oraz promieniowania jonizującego?
Art. 221 § 1 i 2 kp przewidują zakaz stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin bez odpowiednich oznaczeń, kart charakterystyki oraz opakowań zabezpieczających przed określonymi zagrożeniami. Zgodnie z tymi przepisami niedopuszczalne jest stosowanie:
- substancji chemicznych i ich mieszanin nieoznakowanych w sposób widoczny, umożliwiający ich identyfikację;
- substancji niebezpiecznej, mieszaniny niebezpiecznej, substancji stwarzającej zagrożenie lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie bez posiadania aktualnego spisu tych substancji i mieszanin oraz kart charakterystyki, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem.
Stosowanie substancji niebezpiecznej, mieszaniny niebezpiecznej, substancji stwarzającej zagrożenie lub mieszaniny wywołującej zagrożenie jest dopuszczalne pod warunkiem zastosowania środków zapewniających pracownikom ochronę ich zdrowia lub życia (art. 221 § 3 kp).
Kryteria oraz sposób klasyfikacji substancji chemicznych i ich mieszanin pod względem zagrożeń dla zdrowia lub życia, a także ich oznakowania, określają przepisy Ustawy z dnia 25 lutego 2011 roku o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz regulacje wykonawcze wydane na jej podstawie.
Naruszenie przepisów art. 221 § 1 i 2 kp stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracowniczym, które jest zagrożone karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony pracowników przed promieniowaniem jonizującym zostały sformułowane w art. 223 § 1 kp. Pracodawca jest obowiązany chronić pracowników przed promieniowaniem jonizującym, pochodzącym ze źródeł sztucznych i naturalnych, występujących w środowisku pracy.
Ponadto, zgodnie z art. 223 § 2 kp, dawka promieniowania jonizującego pochodzącego ze źródeł naturalnych, otrzymywana przez pracownika przy pracy w warunkach narażenia na to promieniowanie, nie może przekraczać dawek granicznych, określonych w odrębnych przepisach dla sztucznych źródeł promieniowania jonizującego.
Oznacza to zatem, że dawka promieniowania jonizującego pochodzącego ze źródeł naturalnych, otrzymywana przez pracownika przy pracy w warunkach narażenia na to promieniowanie, nie może przekroczyć dawek granicznych określonych na podstawie przepisów art. 25 pkt 1 Ustawy z dnia 29 listopada 2000 roku – Prawo atomowe w Rozporządzeniu Rady Ministrów (RM) z dnia 18 stycznia 2005 roku w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego.
Pracodawcy są także zobowiązani stosować przepisy Rozporządzenia RM z dnia 12 lipca 2006 roku w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy ze źródłami promieniowania jonizującego. Pracodawcy korzystający natomiast z usług pracowników zewnętrznych mają obowiązek uwzględnienia regulacji Rozporządzenia RM z dnia 30 listopada 2020 roku w sprawie ochrony przed promieniowaniem jonizującym pracowników zewnętrznych narażonych podczas pracy na terenie kontrolowanym lub nadzorowanym.
Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.