Czym różnią się szczególne i szkodliwe czynniki w środowisku pracy?
Praca w szczególnych warunkach to nie to samo, co praca w szkodliwych (uciążliwych czy niebezpiecznych) warunkach.
Praca w szczególnych warunkach daje możliwość skorzystania ze wcześniejszej emerytury. Zawody, które wykonywane są w szczególnych warunkach wymienia ustawa o emeryturach pomostowych. Dodatek za pracę w szkodliwych lub szczególnych warunkach jest wypłacany tylko w sytuacji, gdy taki zapis jest ujęty w regulaminie pracy lub wynagradzania.
Pracodawca nie ma obowiązku wypłacać pracownikowi dodatkowego wynagrodzenia w przypadku gdy na jego stanowisku pracy występują czynniki szkodliwe.
Pracodawca powinien natomiast dążyć w kierunku likwidacji i ograniczania warunków szkodliwych dla zdrowia i życia pracowników. W sytuacjach, kiedy na podstawie wyników pomiarów i przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego zostanie stwierdzone, że jest ono duże, tj. niedopuszczalne, konieczne jest wprowadzenie na danym stanowisku zmian w celu ograniczenia tego ryzyka poniżej poziomu stanowiącego zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika.
Kwestie dotyczące pracy w szkodliwych warunkach regulują głównie przepisy z dziedziny BHP. Definiują one obowiązki pracodawcy i sposób ochrony pracowników przed szkodliwymi czynnikami (np. stosowanie odzieży ochronnej, nauszników, okularów).
Pracodawca jest zobowiązany wskazać czynniki szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy i rozpoznać źródła ich pochodzenia, a następnie zlecić wykonanie badań i pomiarów tych czynników. W zakładzie pracy, w którym pracownicy narażeni są na działanie czynników szkodliwych, pracodawca musi obowiązkowo prowadzić ewidencję tych czynników. Wyniki pomiarów i badań czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy pracodawca ma obowiązek rejestrować i przechowywać w celu udostępniania pracownikom i organom kontrolnym.
Rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy należy przechowywać przez okres 40 lat, licząc od daty ostatniego wpisu.
Skierowanie na badanie profilaktyczne powinno zawierać informacje o czynnikach szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
W skierowaniu pracodawca może wypisać czynniki szkodliwe, które dzielą się na :
1. Fizyczne:
- hałas,
- drgania mechaniczne (ogólne, miejscowe),
- pyły
- metale występujące w postaci pylistej np. ołów, żelazo,
- promieniowanie laserowe,
- mikroklimat zimny,
- mikroklimat gorący
2. Chemiczne:
- substancje toksyczne,
- substancje drażniące,
- substancje uczulające,
- substancje rakotwórcze.
3. Biologiczne:
- bakterie,
- wirusy,
- grzyby.
W skierowaniu można wpisać również inne czynniki, w tym niebezpieczne i uciążliwe oraz inne wynikające ze sposobu wykonywania pracy. Pracodawca może wpisać takie czynniki jak:
- obsługa monitorów ekranowych (do 4 godzin/powyżej 4 godzin dziennie),
- praca na wysokości (do 3 m/ powyżej 3 m),
- praca w porze nocnej.
Źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-szkodliwe-czynniki-w-srodowisku-pracy-a-skierowanie-na-badanie