Kobiety wciąż zarabiają mniej niż mężczyźni na tych samych stanowiskach. W 2019 roku średnie zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć utrzymywało się w UE na poziomie około 14 proc. Te dysproporcje w płacach powodują, że kobiety są w gorszej sytuacji ekonomicznej i bardziej narażone na ubóstwo.Krysys ekonomiczny spowodowany pandemią COVID-19 dodatkowo dotyka płeć żeńską. Do 15 marca br. trwają konsultacje wniosku DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania COM (2021) 93.

Praca kobiet gorzej płatna

Pomimo tego że prawo do równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn za taką samą pracę jest jedną z podstawowych zasad Unii Europejskiej zapisaną w traktacie rzymskim, wciąż istnieją różnice w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn. Eurostat przeprowadził badania wskaźnika zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, który określa różnicę między średnim wynagrodzeniem brutto za godzinę pracy pracowników płci męskiej i żeńskiej, wyrażoną jako odsetek średniego wynagrodzenia brutto za godzinę pracy pracowników płci męskiej. I tak w 2019 roku krajami o najniższym zróżnicowaniu były: Luksemburg – wskaźnik wyniósł tylko 1,3 proc. i  Rumunia – 3,3 procent. Największe różnice w ynagrodzeniach ze względu na płeć były natomiast w Estonii – 21,7 proc.,na

Łotwie – 21,2 proc.i w Austrii – 19,97 procent. W Polsce wskaźnik, co prawda jest niższy od średniej w Unii Europejskiej (14 proc.) i wynosi 8,5 proc., ale jest wyższy od wskaźnika z 2010 roku, kiedy wynosił tylko 4,5 proc.

Lepsze egekwowanie prawa

Pomimo szeregu uregulowań dotyczących prawa do równego wynagradzania  nie jest ono odpowiednio stosowane w praktyce. Stąd inicjatywa nowej dyrektywy, której celem jest rozwiązanie problemu utrzymującego się niedostatecznego egzekwowania podstawowego prawa do równego wynagrodzenia oraz zapewnienie, aby prawo to przestrzegane było w całej UE dzięki ustanowieniu norm w zakresie przejrzystości wynagrodzeń, a tym samym umożliwieniu pracownikom dochodzenia ich praw do równego wynagrodzenia.

Przejrzystość wynagrodzeń

Zdaniem inicjatorów dyrektywy jednym z podstwowych mechanizzmów umożliwiających  pracownikom wykrywanie oraz udowadnianie przypadków ewentualnej dyskryminacji ze względu na płeć jest przejrzystość wynagrodzeń. „Rzuca ona światło na przypadki nierównego traktowania ze względu na płeć w systemach wynagradzania oraz klasyfikowania stanowisk w sposób, który nie przewiduje traktowania wartości pracy kobiet i mężczyzn w stopniu równym pod względem płci lub który nie uwzględnia wartości niektórych umiejętności zawodowych, postrzeganych najczęściej jako właściwe kobietom. Takie nierówne traktowanie jest często nieświadome, a zatem przejrzystość wynagrodzeń może przyczynić się do zwiększenia świadomości tej problematyki wśród pracodawców oraz pomóc im w identyfikowaniu dyskryminujących różnic w wynagrodzeniach ze względu na płeć” – czytamy w uzasadnieniu do wniosku Dyrektywy Parlamentu Europejskiego.

Jasne kryteria

Do egzekwowania prawa do równej płacy za taką samą pracęę i praca o takiej samej wartości

potrzebne są narzędzia lub metody oceny i porównywania wartości pracy, zgodnie z zestawem obiektywnych kryteriów, wśród których znajdują się wymogi związane z wykształceniem, wymogi zawodowe i szkoleniowe, umiejętności, wysiłek i odpowiedzialność, wykonywana praca oraz charakter wykonywanych zadań.  Dyrektywa zobowiązuje rządy państw członkowskich do wypracowania takich obiektywnych narzędzi lub metod oceny.

Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania COM (2021) 93.

Biuro Eksperckie, Dialogu i Polityki Społecznej KK NSZZ „Solidarność” zwraca się przesłanie uwag do  wniosku DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania COM (2021) 93.

Uwagi można przekazywać  Zespołu Ekonomicznego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” na adres ekonom@solidarnosc.org.pl w terminie do 15 marca 2021 roku do godz. 11:00.

(mk)
Zdjęcie: Wikimedia Commons

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.