„Próg przyzwoitości” a europejska płaca minimalna
Wprowadzenie europejskiej płacy minimalnej w formie zaproponowanej przez związki zawodowe mogłoby spowodować, że ponad 24 miliony pracowników najmniej zarabiających w UE otrzymałoby podwyżkę.
W ubiegłym roku Komisja Europejska przedstawiła projekt dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie minimalnego wynagrodzenia, która daje nadzieję milionom pracowników, że ich płaca będzie wreszcie na przyzwoitym poziomie. Jednym z orędowników wprowadzenia europejskiej płacy minimalnej był NSZZ „Solidarność”.
W dokumencie KE pojawił się wskaźnik tzw. progu przyzwoitości, ale ma on tylko charakter orientacyjny. Dla europejskich związków zawodowych to za mało. Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (EKZZ, ETUC) domaga się, aby wskaźnik ten był obowiązujący, co zapewniłoby, że ustawowe płace minimalne nigdy nie byłyby niższe niż 60 proc. mediany wynagrodzenia i 50 proc. średniego wynagrodzenia w państwie członkowskim.
W projekcie dyrektywy o płacy minimalnej znalazł się również wymóg adekwatności, który oznacza, że państwa członkowskie mogą decydować o poziomie, na jakim mają być wypłacane ich ustawowe płace minimalne (powyżej progu). Zdaniem EKZZ jednak ustawowe płace minimalne muszą zawsze wystarczać do zapewnienia godziwego poziomu życia.
Z przeprowadzonej przez Komisję Europejską analizy wynika, że wprowadzenie „progu przyzwoitości” spowodowałoby wzrost płacy co najmniej 24 mln pracowników w UE, a w sześciu krajach podwyżkę musiałby otrzymać co czwarty pracownik.
Według zestawienia KE w Polsce, aż 31 proc. pracowników skorzystałoby z nowej dyrektywy.
Kraj | Liczba pracowników, których wynagrodzenie wzrasta od „progu przyzwoitości” | Odsetek całkowitej siły roboczej, która skorzystałaby z progów |
Bułgaria | 648 951 | 23% |
Czechy | 492 040 | 11% |
Niemcy | 6 834 661 | 18% |
Estonia | 116 361 | 21% |
Grecja | 907 486 | 34% |
Hiszpania | 4 120 214 | 25% |
Francja | 2 201 939 | 9% |
Chorwacja | 249 612 | 17% |
Węgry | 8 03 709 | 20% |
Irlandia | 4 86 833 | 25% |
Litwa | 115 777 | 10% |
Luksemburg | 57 552 | 22% |
Malta | 24 323 | 12% |
Łotwa | 143 656 | 19% |
Niderlandy | 657 937 | 9% |
Polska | 3 998 329 | 31% |
Portugalia | 508 126 | 13% |
Rumunia | 1 476 091 | 36% |
Słowenia | 61 832 | 7% |
Słowacja | 408 788 | 19% |
Zdaniem EKZZ przedstawione przez Komisję Europejską dane są niedoszacowane.
Zastępca Sekretarza Generalnego EKZZ Esther Lynch powiedziała:
– Płaca minimalna, która pozostawia pracowników w biedzie, nie spełnia swojej roli. Nawet konserwatywne dane Komisji Europejskiej dostrzegają przerażającą sytuację, w jakiej znajdują się miliony osób otrzymujących minimalne wynagrodzenie. Projekt dyrektywy nie przełożyłby się jednak na realne podwyżki płac w obecnym stanie.
Obecnie do Parlamentu Europejskiego i europejskich rządów należy zmiana projektu dyrektywy, tak aby państwa członkowskie nie mogły już ustalać swoich minimalnych wynagrodzeń poniżej „progu przyzwoitości”. Ponadto należy również zmienić dyrektywę, aby zobowiązać państwa członkowskie do ustalenia obowiązujących w nich ustawowych płac minimalnych powyżej progu przyzwoitości i wypłacanych na odpowiednim poziomie, który jest wypracowywany przy pełnym zaangażowaniu związków zawodowych.
Godna podwyżka płac dla osób najmniej zarabiających w Europie jest od dawna spóźniona i przyspieszyłaby odbudowę UE. Nie ma lepszego bodźca gospodarczego niż wkładanie pieniędzy do kieszeni najniżej opłacanych, którzy są bardziej skłonni do wydawania ich, co w ostatecznym rachunku wspomoże borykające się z trudnościami biznesy.
Propozycje ETUC, aby dyrektywa zawierała „próg przyzwoitości” i gwarancję „adekwatności” mają zastosowanie do państw członkowskich, w których obowiązują ustawowe płace minimalne.
EKZZ reprezentuje 45 milionów członków z 89 organizacji związkowych w 39 krajach europejskich oraz 10 europejskich federacji związków zawodowych.
(mk) źródło: Europejska Konfederacja Związków Zawodowych / Confédération européenne des syndicats. Zdjęcie: Wikimedia Commons
Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.