Norwegia. Większe prawa dla zrzeszonych w związkach zawodowych

W Polsce pomimo że układy zbiorowe pracy negocjują związki zawodowe, korzyści w nich zawarte dotyczą wszystkich pracowników danego zakładu, tych zrzeszonych i niezrzeszonych. Jest to oczywista niesprawiedliwość, ponieważ koszty negocjacji zarówno czasowe, jak i finansowe ponoszą członkowie związku, a korzystają wszyscy. Stąd częste stwierdzenie: po co mam należeć do związku zawodowego, płacić składki, kiedy gdy coś związek zawodowy wynegocjuje, ja także na tym skorzystam. Inaczej pod tym względem jest w Norwegii, gdzie działalność związków zawodowych przekłada się na polepszenie warunków pracy i płacy dla wszystkich pracujących jednak przynależność do związku zawodowego łączy się z ochroną  i dodatkowymi uprawnieniami wynegocjowanymi w układach zbiorowych pracy.

Członkostwo w związkach zawodowych nie jest darmowe, a to dlatego, że jesteśmy organizacją, która jest zupełnie niezależna od władz. Wszystko, co robimy oparte jest na składkach członkowskich i aktywności członków. LO (Norweska Konfederacja Związków Zawodowych) ma najlepszych w Norwegii adwokatów specjalizujących się w prawie pracy. Mogą oni Ci pomóc jeśli doznasz urazu, w przypadku bezzasadnego wypowiedzenia lub dyskryminacji. Mamy także tysiące kompetentnych mężów zaufania, przedstawicieli związkowych, którzy zostali wybrani przez samych członków. Mężowie zaufania (przedstawiciele związkowi) pilnują przestrzegania regulaminu zasad i przepisów w miejscach pracy  – czytamy na stronie norweskiego związku zawodowego LO.

Pracownicy niezrzeszeni, bez układu zbiorowego pracy, podlegają wyłącznie przepisom prawa norweskiego. Pracownicy zrzeszeni, zatrudnieni w zakładzie pracy objętym układem zbiorowym pracy, mogą liczyć na dodatkowe prawa.

Związek zawodowy negocjuje dla swoich członków związku układ zbiorowy pracy, który zapewnia im lepsze warunki pracy niż te, które są powszechne w danej branży. Różnice mogą mieć wartość nawet tysięcy koron. I tak pracownicy zrzeszeni na mocy układu zbiorowego pracy mają  między innymi prawo do płatnych dni świątecznych, prawo do dłuższego urlopu i wyższego świadczenia urlopowego, przysługują im wyższe dodatki za pracę w  godziny nadliczbowe oraz bardziej korzystne programy emerytalne. W układach zbiorowych mogą  być zapisane ustalenia dające, większą swobodę ustalania czasu pracy, który odpowiada pracownikom często dojeżdżającym daleko do domu.

LO jest największą konfederacją związków branżowych w Norwegii i zrzesza ok. 970 000 członków.

Poniżej zestawienie uprawnień osób zrzeszonych w i niezrzeszonych (nie podlegających układowi zbiorowymi pracy), które znajduje się na stronie norweskiego LO.

TematPracownicy niezrzeszeni, bez układu zbiorowego pracy (podlegają wyłącznie przepisom prawa norweskiego).Pracownicy zrzeszeni, zatrudnieni w zakładzie pracy objętym układem zbiorowym pracy.
WynagrodzenieBrak regulacji. W niektórych branżach wszyscy pracownicy mają prawo do płacy minimalnej zgodnie z układem zbiorowym pracy, dlatego że został on zagwarantowany prawnie. Wielu pracowników nie otrzymuje jednak wynagrodzenia, które im się należy.Przepisy odnośnie wynagrodzenia określone w układach zbiorowych pracy – włącznie z płacą minimalną. Prawo do corocznych negocjacji lokalnych.
Czas pracy9 godz. dziennie/40 godz. tygodniowo.7,5 godz. dziennie /37,5 godz. tygodniowo.
Dodatek za pracę w weekendy i w nocyBrak dodatku.Dodatek zagwarantowany umową.
Dodatek za dni świąteczne.Ekwiwalent tylko za 1 i 17 maja.Ekwiwalent za wszystkie dni świąteczne.
Zakres wpływuPrzepisy Ustawy o spółkach akcyjnych i Kodeksu pracy.Umowy i regulacje odnośnie współdecydowania. Pracownicy mają mieć możliwość współdecydowania oraz prawo do negocjacji w wielu kwestiach.
Niezgodne z przepisami wypowiedzenie umowy o pracę.Brak wsparcia. Pomoc adwokata na własny koszt.Pomoc ze strony przedstawicieli związkowych i adwokata w razie konieczności.
Urlop wypoczynkowy4 tygodnie i 1 dzień, 10,2% świadczenia urlopowego.5 tygodni, 12% świadczenia urlopowego.
KształcenieBrak wsparcia.Wsparcie z funduszu. Własna organizacja edukacyjna. Związek organizuje kursy i konferencje. Wiele związków organizuje też kursy językowe i pomaga członkom w uzyskaniu norweskiego dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.

W 2019 roku członkami któregoś ze związków zawodowych w Norwegii było 1,9 mln Norwegów, co daje ponad 49-procentowe uzwiązkowienie. 93 procent członków związków należy do czterech konfederacji: Konfederacja Związków Zawodowych (Unio), Konfederacja Związków Zawodowych (YS), Federacja Norweskich Stowarzyszeń Zawodowych (Akademikerne), Norweska Konfederacja Związków Zawodowych (LO).

Małgorzata Kuźma

Źródło: https://www.lo.no/language/polish/

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej