W opisach stanu gospodarek poszczególnych państw pojawiają się często dwie wartości: PKB (produkt krajowy brutto) i PKB PSN (parytet siły nabywczej). Tylko w jednym przypadku te wartości są sobie równe – dzieje się tak w USA.

Parytet siły nabywczej jest wyrażany w tzw. dolarach międzynarodowych. Jest to umowna waluta stworzona na bazie dolara amerykańskiego, służąca do wyrażania realnego poziomu PKB i jego składowych, to znaczy do wyeliminowania wpływu różnic w poziomach cen między poszczególnymi państwami. Krótko mówiąc, za pomocą tej umownej waluty najlepiej można określić siłę nabywczą ludności danego kraju. Teoretycznie za jednego dolara międzynarodowego można kupić taką samą część określonego koszyka dóbr i usług w każdej gospodarce. Kurs dolara międzynarodowego w walucie lokalnej danego państwa ustala się na podstawie różnicy między siłą nabywczą dolara amerykańskiego w Stanach Zjednoczonych a jego siłą nabywczą w porównywanym państwie.

Gdy spróbujemy przeanalizować poszczególne gospodarki i popatrzymy na wartości PKB na osobę i porównamy do parytetu siły nabywczej na osobę to doskonale widać, gdzie za tę samą (nominalnie) kwotę można kupić więcej, a gdzie mniej.

Na początek weźmy Polskę: PKB per capita (na osobę) za rok 2021 wyniósł 17 318 dolarów amerykańskich, a parytet siły nabywczej to już 37 323 dolary międzynarodowe. Dla porównania, w Norwegii (dane z 2015 roku) te wartości to 74 822 USD, a parytet siły nabywczej – 68 430 dolarów międzynarodowych. Tak więc za tę samą sumę (w przeliczeniu na dolary) w Polsce można kupić o wiele więcej towarów czy usług niż w Norwegii. Ale przeciętny Norweg przy tamtejszych zarobkach i tak ma sporo większe możliwości. Świadczy to też o tym, że Norwegia dla zarabiających w Polsce jest bardzo drogim krajem, a dla Norwegów Polska – tanim.

Na wykresie – kilka wybranych krajów, porównanie PKB i parytetu siły nabywczej.

Małgorzata Kuźma

Zdjęcia: pexels.com Anna Schvets, Kampus Production

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.