Prezydent Andrzej Duda w marcu 2023 r. podpisał nowelizację Kodeksu pracy. Wdraża ona dwie unijne dyrektywy – tzw. dyrektywę rodzicielską oraz work-life balance.

Work-life balance oznacza równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. To stan, w którym pracownik ma kontrolę nad swoimi obowiązkami oraz potrzebami i działa w zgodzie ze swoimi wartościami i celami.

Dyrektywa rodzicielska reguluje kwestię indywidualnych praw związanych z urlopem ojcowskim, rodzicielskim i opiekuńczym oraz elastyczną organizację pracy dla pracowników będących rodzicami i opiekunami. Jej celem jest zachęcenie do równiejszego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi pomiędzy kobietami i mężczyznami.

Z kolei dyrektywa work-life balance ma na celu oprawę warunków pracy poprzez zapewnienie bardziej przejrzystego i przewidywalnego zatrudnienia.

Nowelizacja zapewnia pracownikowi, który wykonywał pracę co najmniej 6 miesięcy prawo do wystąpienia (raz w roku kalendarzowym) o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy. Pracownik będzie miał również prawo do pisemnej odpowiedzi na wniosek z uzasadnieniem w terminie 1 miesiąca od otrzymania wniosku.

Zmiany dotyczą także rozszerzenia zakresu informacji o warunkach zatrudnienia pracownika (np.  informacja o szkoleniach zapewnianych przez pracodawcę, o długości płatnego urlopu przysługującego pracownikowi).

W Kodeksie pracy będzie również uregulowane prawo pracownika do nieodpłatnego szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku.

Wdrożenie dyrektywy zapewni również pracownikowi prawo do równoległego zatrudnienia – wprowadzi zakaz zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą.

Nowelizacja przewiduje również uniezależnienie prawa do urlopu rodzicielskiego od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu w dniu porodu – ojciec dziecka będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego, mimo że matka dziecka w dniu porodu nie pozostawała w stosunku pracy (w ubezpieczeniu chorobowym).

W ramach wymiaru urlopu rodzicielskiego nastąpi wprowadzenie nieprzenoszalnej części tego urlopu w wymiarze do 9 tygodni dla każdego z rodziców.

Nastąpi również ustalenie wysokości zasiłku macierzyńskiego za pełen okres urlopu rodzicielskiego. Będzie to 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Zostanie wprowadzony bezpłatny urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym. Urlop ten będzie przysługiwał pracownikowi w celu zapewnienia osobistej opieki lub udzielenia wsparcia krewnemu (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek) albo osobie pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, wymagającej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

Nowość stanowi również zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem.  Będzie ono przysługiwało w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym. Za czas zwolnienia pracownik zachowa prawo do połowy wynagrodzenia.

Źródło: https://kadry.infor.pl/5711845,worklife-balance-w-kodeksie-pracy.html

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.