Przedsiębiorcy w celach gospodarczych podejmują współpracę między sobą, ale bywa tak, że ich interesy okazują się sprzeczne. Z tego względu konflikty pomiędzy kontrahentami są nieuniknione. Chcąc dochodzić swoich racji na drodze sądowej, przedsiębiorca obawia się, że postępowanie procesowe będzie długotrwałe, a jego koszty wysokie. Nie bez znaczenia pozostaje również kwestia wizerunku i możliwość dalszej współpracy. Tymczasem ustawodawca przewidział możliwość rozwiązania konfliktu w drodze mediacji. Mediacja polega na rozwiązywaniu konfliktów w oparciu o dialog, a ponadto jest zdecydowanie szybsza i tańsza.

Mediacja jest jednym z dobrowolnych sposobów rozwiązywania konfliktów. Podmioty decydują się podjąć próbę mediacji, gdy ich celem jest nie tylko uzyskanie korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, lecz przede wszystkim wyjaśnienie spornych kwestii i nawiązanie porozumienia. Podkreślić wypada, że przystąpienie do mediacji nie wiąże się z obowiązkiem zawarcia ugody. Nie przekreśla ono również prawa strony do dochodzenia swoich praw przed sądem. Mediacja odbywa się za zgodą obu stron, a wypracowana w jej toku ugoda jest efektem osiągniętego konsensusu. Obecnie powód ma obowiązek wskazać w pozwie czy strony sporu wcześniej podjęły próbę mediacji.

Mediacja może rozwiązywać spory dotyczące spraw, w których dopuszczalne jest zawarcie ugody. Przedmiotem ugody może być wyłącznie sprawa cywilna, dla której dopuszczalna jest droga sądowa. Ponadto przedmiot ugody nie może przekraczać granicy dyspozytywności stron. Oznacza to, że nie można zawrzeć ugody w sprawie, o której strony nie mogą decydować.

W szczególności ugody nie można zawrzeć:

• jeżeli sprawa nie należy do drogi sądowej;
• jeżeli sprawa jest wyłączona z jurysdykcji krajowej oraz
• w postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Pozostający w sporze kontrahenci na mediację mogą zdecydować się przed procesem sądowym albo w jego trakcie. Mogą również zostać skierowani do mediacji przez sąd.

Mediacja zostaje wszczęta na podstawie uprzednio zawartej umowy o mediację lub na wniosek jednej ze stron skierowany do mediatora, po wyrażeniu zgody na mediację przez drugą stronę lub na podstawie postanowienia sądu o skierowaniu stron do mediacji.

Podstawowymi zasadami postępowania mediacyjnego są:

• dobrowolność – mediacja odbywa się za zgodą stron, ponadto mają one prawo do odstąpienia od mediacji na każdym jej etapie;
• bezstronność – mediator powinien zachować bezstronność przy prowadzeniu mediacji;
• poufność – przebieg mediacji jest poufny. Zgodnie z art. 259(1) kpc mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji. Jeżeli nie dojdzie do zawarcia ugody, strony nie mogą w trakcie dalszego postępowania powoływać się na oświadczenia i propozycje składane przed mediatorem.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 123 § 1 pkt 3 kc wszczęcie mediacji przerywa bieg terminu przedawnienia roszczenia. Należy wskazać, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Jednak w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone. Oznacza to, że termin przedawnienia należy liczyć od daty zakończenia mediacji. Jeżeli zakończyła się ona ugodą, to roszczenie w niej stwierdzone przedawnia się z upływem dziesięciu lat, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

Źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-czym-jest-mediacja-i-w-jakich-przypadkach-nalezy-ja-zastosowac

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.