Według danych Eurostatu tzw. luka płacowa w Polsce wynosi na niekorzyść kobiet jedynie 4,5 proc. Wyliczenia Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wskazują, że różnica pomiędzy wynagrodzeniami kobiet i mężczyzn to 4,8 proc. na niekorzyść kobiet. Wiele jednak zależy od metodologii. Są dane wskazujące na dwucyfrową lukę płacową.

Lukę płacową generuje głównie sektor prywatny, w którym wynosi 12,9 proc., podczas gdy w sektorze publicznym tylko 2,3 proc. Przygotowywana dla państw UE dyrektywa ma poprawić sytuację i lukę zniwelować.  

Serwis prawo.pl podał, że pod koniec 2022 r., po pięciu spotkaniach trójstronnych, Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej osiągnęły porozumienie w sprawie dyrektywy o równości i przejrzystości wynagrodzeń. W ślad za tym 25 stycznia br. na wspólnym posiedzeniu Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia i Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych PE został zatwierdzony tekst, który powinien zostać poddany pod głosowanie na posiedzeniu Europarlamentu. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej także finalizuje   prace nad tekstem dyrektywy, w kontekście jej przetłumaczenia.  

W pracach uczestniczy Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania.

– W chwili obecnej możliwe jest określenie jedynie ogólnego zarysu przyszłych zmian dążących do likwidacji luki płacowej pomiędzy kobietami i mężczyznami, ponieważ zakres pakietu legislacyjnego, wdrażającego dyrektywę, w dużym stopniu zależy od ostatecznie uzgodnionego tekstu dyrektywy – przekazał Stanisław Szwed, wiceminister rodziny i polityki społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską w sprawie luki płacowej w instytucjach publicznych.   

Dane tyczące luki płacowej można znaleźć w opracowaniu GUS, publikowanym co dwa lata, pt. „Struktura wynagrodzeń według zawodów”. Jest tam też porównanie wynagrodzeń kobiet i mężczyzn w podziale na grupy zawodowe i sekcje PKD oraz informacje o luce płacowej.

Ostatnia publikacja GUS z lutego 2022 r. analizuje dane z października 2020 r. stąd wiemy, że różnica między wynagrodzeniami miesięcznymi brutto kobiet i mężczyzn wynosiła średnio 4,8 proc. na niekorzyść kobiet. Ale jest i rozpiętość w zarobkach kobiet i mężczyzn od 4,5 proc. do 14,7 proc. zależnie od branż kobiety zarabiały mniej niż mężczyźni Z kolei według danych uwzględniających różnice strukturalno-demograficzne, wykształcenie, branże czy rodzaj wykonywanej pracy, luka płacowa w Polsce wynosi ponad 10 proc. Przy ustalaniu przyczyn luki płacowej konieczne jest wychwycenie, jakim czynnikiem determinowana jest ta różnica – może być ona efektem czynnika obiektywnego, czyli posiadanych kwalifikacji, miejsca pracy, branży czy regionu, a nie płci. Dlatego też warto prowadzić rzetelne badania, żeby wywołać skuteczną presję społeczną przeciwko występującym patologiom.  

Z kolei wg raportu Global Gender Gap Report 2022, luka płacowa wynosiła w Polsce 8,7 proc., gdy Polska według Eurostatu notowała w 2020 r. poziom luki płacowej na 4,5 proc. wobec średniej unijnej wynoszącej 13 proc.  W raporcie pojawiło się nawet jeszcze większe zróżnicowanie wynagrodzeń kobiet i mężczyzn po uwzględnieniu ich wykształcenia i sekcji gospodarki. Global Gender Gap Report 2022 podał, że najwyższa luka płacowa (30,4 proc.) wystąpiła w sekcji PKD Działalność finansowa i ubezpieczeniowa. Rozbieżności w danych wynikają zatem m.in. z metodologii badań. Przekonamy się, czy dyrektywa unijna je ujednolici.

Projekt otrzymał dofinansowanie z Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu „Dialog społeczny – godna praca”.