Jakie wnioski płyną z opublikowanego we wrześniu br. przez Eurofound raportu na temat budowania potencjału skutecznego dialogu społecznego w państwach Unii Europejskiej?

W raporcie Eurofound (Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy) próbował znaleźć odpowiedź na pytania o to, jakie są potrzeby partnerów społecznych w odniesieniu m.in. do krajowych ram rokowań zbiorowych czy zaangażowania w europejski dialog społeczny. W ramach swojego programu prac na lata 2017–2020 Eurofound dokonał przeglądu dotychczasowych prac i innych źródeł, aby określić potrzeby i inicjatywy w zakresie budowania potencjału partnerów społecznych na poziomie krajowym. Były one potem omawiane m.in. w Rydze i Gdańsku, a następnie organizacja została poproszona o podzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniem wyniesionym z projektu. Kontekst tych badań zmienił COVID-19, ale spora część potrzeb i problemów zostaje ta sama.

Już wiadomo, że dialog społeczny pomógł odpowiedzieć na kryzys – co znalazło swój wyraz w kształtowaniu działań wspierających ciągłość pracy, rozszerzeniu ochrony socjalnej na słabsze grupy, zabezpieczeniu pracowników, którzy musieli dalej pełnić swoje obowiązki, w szybkiej reorganizacji pracy, w tym na pracę zdalną. Autorzy publikacji zauważają, że tak jak są świadomi tego, że dialog społeczny miał pewien wkład w reakcję na kryzys, tak jest dla nich jasne, że pandemia wpłynie na zasoby i narzędzia budowania dialogu. Chodziłoby o wzmocnienie umiejętności, zdolności i uprawnienia partnerów społecznych do angażowania się skutecznie na różnych poziomach (unijnym, krajowym, regionalnym, sektorowym, fi rmowym i zakładowym) w następujących obszarach: dialog społeczny, rokowania zbiorowe, (współ)regulowanie stosunków pracy, konsultacje trójstronne i dwustronne, tworzenie polityki publicznej oraz wpływanie na kształtowanie polityki publicznej poprzez orzecznictwo.

W raporcie podkreśla się, że dwustronny dialog społeczny i negocjacje zbiorowe na poziomie krajowym są podstawą systemu stosunków pracy i powinny być odpowiednio wsparte ramami prawnymi, przy jednoczesnym poszanowaniu zasady pomocniczości i autonomii partnerów społecznych.

W raporcie zacytowano też przedstawiciela łotewskich pracodawców, który podkreślił, że widzi trudność w zidentyfi kowaniu wartości dodanej dwustronnego dialogu, ponieważ prawie wszystko jest uregulowane w Kodeksie pracy, więc miejsca na negocjacje zbiorowe zostało niewiele. Polski przedstawiciel pracodawców z kolei zadał pytanie, jak wzmacniać dialog dwustronny, szczególnie w przypadkach, gdy porozumienie zostało osiągnięte przez pracodawców i związki zawodowe, a zignorowane przez rząd. Czy byłoby możliwe stworzenie odwołania instytucjonalnego lub przewiduje się inne kroki? Według przedstawiciela rządu Rumunii skuteczny dwustronny dialog, oparty na wzajemnym zaufaniu, chęci i dobrowolności działania, jest kluczowym warunkiem efektywnego dialogu trójstronnego, który również wymaga woli politycznej i zaangażowania.

Źródło: Dialog w centrum i w Regionach nr 9/2020 (87) , Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej