Komitet Wykonawczy IndustriAll Europe uzgodnił przeprowadzenie europejskiej kampanii na rzecz sprawiedliwych przemian dla pracowników przemysłu.

IndustriAll European Trade Union jest federacją niezależnych związków zawodowych, reprezentujących pracowników w sektorach: metalowym, chemicznym, energetycznym, wydobywczym, tekstylnym, odzieżowym i obuwniczym oraz branżach powiązanych. 

Kampania rozpocznie się skoordynowaną, ogólnoeuropejską mobilizacją od 25 października do 10 listopada 2021 r. Organizacje członkowskie przeprowadzą krajowe kampanie. Towarzyszyć im będzie zintensyfikowany lobbing polityczny na poziomie instytucji Unii Europejskiej oraz ogólnoeuropejska kampania w mediach społecznościowych. Poza dwutygodniową akcją, na poziomie regionalnym zorganizowana zostanie seria sektorowych dyskusji przy „okrągłym stole” oraz odbędą się wspólne działania z IndustriALL Global w związku z COP26, czyli Konferencją Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu w Glasgow w 2021 r.

Dlaczego teraz? Unia Europejska przygotowuje się do zastosowania środków, które uzgodniła w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej (w pakiecie tzw. Fit for 55), a w grudniu spodziewane są dalsze propozycje. Polityka klimatyczna będzie jednocześnie wdrażana na całym kontynencie. Członkowie IndustriAll Europe zdecydowali zatem, że nadszedł czas, aby wzmocnić walkę o silniejszy wymiar społeczny polityki klimatycznej w Europie.

Dlaczego się mobilizujemy? Osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. wymaga znacznego ograniczenia emisji, począwszy od najbliższej dekady. Cykle inwestycyjne oznaczają, że wybór technologii na rok 2050 w wielu naszych sektorach zostanie dokonany przed rokiem 2030.

Biorąc pod uwagę liczbę zagrożonych miejsc pracy i skalę transformacji, zakłócenia społeczne spowodowane źle zarządzanym przejściem mogą poważnie osłabić zdolność europejskiego Zielonego Ładu do odniesienia sukcesu i wyrządzić długoterminowe szkody naszym gospodarkom i społeczeństwom. Ponieważ Europejski Zielony Ład jest zamierzoną polityczną ingerencją w siły rynkowe, politycy europejscy ponoszą bezpośrednią odpowiedzialność za zapewnienie ram Sprawiedliwego Przejścia dla dotkniętych nim pracowników i regionów, które zarządzają dekarbonizacją, zapobiegając jednocześnie dezindustrializacji.

Obrona interesów pracowników przemysłu.

Pytanie nie brzmi „czy”, ale „jak” dekarbonizować nasz przemysł, aby żaden pracownik i żaden region nie pozostał w tyle. Tylko silny głos pracowników przemysłu w procesie transformacji może to zapewnić. Platforma polityczna ustalona przez członków Komitetu Wykonawczego industriAll Europe określa nasze konkretne żądania:

Przygotowanie pracowników do przemian wymaga odpowiednich inwestycji. Potrzeba więcej pieniędzy na wspieranie zmiany miejsca pracy, na programy przekwalifikowań i podnoszenia kwalifikacji. Wielkość Funduszu Just Transition obecnie nie odpowiada wyzwaniu.
Bez zrozumienia, gdzie dokładnie znajdują się pracownicy, których to dotyczy, nie można dostosować programów przekwalifikowania i podnoszenia kwalifikacji w taki sposób, aby zapewnić zmianę pracy. Analiza ta musi być przeprowadzona przez władze publiczne w koordynacji z partnerami społecznymi.
W 2013 roku Parlament Europejski zaproponował europejskie ramy prawne dotyczące przewidywania zmian i zarządzania nimi – należy je stworzyć, aby zapewnić pracownikom prawo do współdecydowania o przemianach w ich miejscach pracy i regionach, wzmacniając dialog społeczny i negocjacje zbiorowe.
Zestaw narzędzi zapewniających poszczególnym pracownikom płynne przejście: Aktywna polityka rynku pracy musi uwzględniać pilną potrzebę kształcenia i szkolenia. Należy zapewnić przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji, aby przygotować pracowników do pracy w ramach przekształcających się gałęzi przemysłu i pomiędzy nimi. Każdy pracownik, niezależnie od swojej umowy, musi mieć prawo do wysokiej jakości szkoleń i uczenia się przez całe życie.

Sprawiedliwa transformacja będzie miała miejsce lokalnie, w regionalnych gospodarkach i miejscach pracy, ale wiele można osiągnąć dzięki wspólnym celom politycznym i wymianie dobrych praktyk. Na przykład platforma „Just Transition” powinna zostać rozszerzona na wszystkie sektory, na które wpływ będzie miał europejski Zielony Ład.

Przypomnijmy, że „Fit For 55” to nowe cele Unii Europejskiej na 2030 r., a wśród nich m.in. zapis o 40 procentach energii z OZE, drakońska redukcja emisji co2 o 55 procent wg. stanu z 1990 (również do 2030 r.), zmniejszenie zużycia energii o 9 procent do 2030 r., zmniejszenie emisji z obecnych sektorów EU ETS (dot. handlu emisjami) o 61 procent – też do 2030 r. „Fit For 55” zakłada też rewizję systemu handlu emisjami. Ten na pozór atrakcyjny, klimatyczny projekt, ma też „drugą stronę medalu” – zagrożenia dla przemysłu opartego o tradycyjne źródła energii oraz dla miejsc pracy w branżach związanych z wydobyciem, przerobem paliw i energetyką.