12 czerwca w historycznej Sali BHP odbędzie się śródkadencyjne Walne Zebranie Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Gdańskiego. Głównym tematem będzie podsumowanie dwóch lat obecnej kadencji Związku. Mijają dwa pierwsze lata kadencji 2023–2028 władz Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”. W tym czasie zmieniła się scena polityczna, co nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie naszego Związku. 12 czerwca br. odbędzie się śródkadencyjne Walne Zebranie Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Gdańskiego, które podsumuje dotychczasową działalność.

Władze

Cele i zadania działalności Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” wyznaczają członkowie Zarządu Regionu, którzy spotykają się w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca. Na co dzień zaś gdańską „Solidarnością” kieruje siedmioosobowe prezydium, w skład którego wchodzą: Krzysztof Dośla – przewodniczący, Roman Kuzimski – zastępca przewodniczącego, Stefan Gawroński – skarbnik, Aleksander Kozicki – sekretarz, a także członkowie prezydium: Bożena Brauer, Marek Dzięcielski i Jacek Prętki.

Nowe organizacje

Region Gdański to 293 organizacje związkowe, zrzeszające ponad 27 tysięcy członków. Gdańska „Solidarność” posiada 10 terenowych oddziałów i biur. Codziennymi kontaktami i obsługą związkowców zajmują się pracownicy Działu Organizowania i Rozwoju.

W ciągu ostatnich dwóch lat powstały nowe organizacje NSZZ „Solidarność w dziewięciu zakładach pracy. Niestety, w tym czasie kilka organizacji uległo rozwiązaniu, głównie na skutek likwidacji zakładów pracy i odejścia dotychczasowych działaczy na emeryturę. Tym, co od lat dziewięćdziesiątych wpływa negatywnie na uzwiązkowienie, są zapisy prawa mówiące o tym, że efekty pracy działalności związkowców, przykładowo układy zbiorowe pracy, regulaminy czy podwyżki wynagrodzeń, dotyczą nie tylko samych członków, ale też pozostałych pracowników. Szeregowy pracownik zadaje sobie pytanie: po co przystępować do związku zawodowego, narażać się pracodawcy, płacić składki, jeśli wywalczone przez związkowców korzystne rozwiązania będą dotyczyć zarówno należących do organizacji związkowej, jak i tych niezrzeszonych?

Jest jednak wiele zakładowych organizacji „Solidarności” systematycznie powiększających lub utrzymujących wysoki poziom uzwiązkowienia. Największe pod względem liczebności organizacje związkowe funkcjonują w Gdańskiej Stoczni „Remontowa” im. Józefa Piłsudskiego S.A., to około 1600 członków (75-procentowe uzwiązkowienie) i w Oświacie Gdańsk – 1233 członków. Kilkusetną rzeszą związkowców mogą pochwalić się również m.in.: Organizacja Międzyzakładowa Marynarzy i Rybaków, Polpharma Starogarad Gd., Alior Gdańsk, Dalmor, Flextronics. Są również organizacje mniejsze, ale za to z ponad 70-procentowym uzwiązkowieniem, na przykład organizacje w komendach powiatowych Państwowej Straży Pożarnej w Chojnicach i w Starogardzie Gdańskim.

Współpraca związków zawodowych z pracodawcą w większości zakładów układa się poprawnie. W obecnej kadencji dwie firmy z naszego Regionu uzyskały certyfikat w konkursie „Pracodawca Przyjazny Pracownikom”, były to: Gdańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. oraz Gdańskie Wodociągi S.A.

Niestety, są też przykłady, gdy pracodawca szykanuje związki zawodowe i nie cofa się nawet przed próbą pozbycia się ich z zakładu. Przykładowo ze spółki Gdańskie Usługi Komunalne zwolniono działaczy związkowych po tym, jak założyli związek zawodowy i ośmielili się zgłosić pracownicze postulaty.

Zmiana ekipy rządzącej w naszym kraju spowodowała wzrost napięć społecznych. Codziennie słyszymy o likwidacji kolejnych zakładów pracy. Najbardziej bulwersująca jest sprawa zwolnień w Poczcie Polskiej i PKP Cargo. Rząd, zamiast prowadzić działania zmierzające do ratowania miejsc pracy, pozoruje rozmowy ze stroną społeczną. Praktycznie dialog społeczny w Polsce zamarł.

Pomoc prawna

Mocną stroną gdańskiej „Solidarności” jest zaplecze eksperckie. Region Gdański dysponuje jednym z najlepszych w Związku działów prawnych, którego pracownicy udzielają porad dla organizacji zakładowych, pomagają również w negocjacjach i zawieraniu układów zbiorowych pracy. Prawnicy reprezentują związkowców przed sądami pracy. O tym, jak potrzebna jest pomoc prawna świadczą liczby porad. I tak od początku bieżącej kadencji roku związkowi prawnicy wydali 361 opinii i wyjaśnień prawnych w formie pisemnej, udzielili 1382 porady w sprawach indywidualnych oraz 947 dla organizacji związkowych. Uczestniczyli w kilkudziesięciu  sprawach sądowych, w tym około 100 pozwów,  zabezpieczeń i zażaleń dotyczących PKP Cargo i innych zakładów. Warto w tym miejscu podkreślić, że uśredniony koszt porady prawnej na wolnym rynku w Trójmieście to 350 złotych. Gdy przemnoży się liczbę porad prawnych przez ich wartość, to widać, ile zyskują członkowie dzięki przynależności do NSZZ „Solidarność”.

Prawnicy uczestniczyli w negocjacjach dotyczących układów zbiorowych, regulaminów funduszu świadczeń socjalnych, regulaminów pracy i wynagradzania.

Szkolenia

Profesjonalny i skuteczny działacz związkowy musi stale poszerzać swoją wiedzę i zdobywać umiejętności z różnych dziedzin. Dlatego tak ważne jest uczestnictwo w szkoleniach organizowanych przez Dział Szkoleń Regionu. Od początku obecnej kadencji związkowi szkoleniowcy przeprowadzili 80 szkoleń, w których wzięło udział ponad tysiąc osób. Dotyczyły one między innymi prawa pracy, podstaw ekonomii, technik prowadzenia negocjacji, układów zbiorowych, a także jak zarządzać czasem i jak radzić sobie ze stresem. Od tego roku związkowi trenerzy rozpoczęli szkolenia w ramach unijnego projektu „Chcesz wpłynąć na poprawę warunków pracy? Podnieś swoje kompetencje!”.

Informacja

Niestety, po zmianie władzy nastąpiło przejęcie telewizji i radia publicznego, co z kolei pogorszyło dostęp NSZZ „Solidarność” do mediów. Jedną z pierwszych decyzji nowego kierownictwa Radia Gdańsk była likwidacja cotygodniowej audycji „Głos Pracownika”, która została wprowadzona do programu przez byłego prezesa Adama Chmieleckiego. Pokazuje to, jak ważne jest posiadanie przez związek własnych mediów.

W zeszłym roku obchodziliśmy 30-lecie powstania „Magazynu Solidarność”. Od prawie trzech dekad związkowy miesięcznik informuje o tym, co się dzieje w „Solidarności”, tej krajowej, regionalnej, ale i zakładowej. W wielu firmach co miesiąc na związkowych tablicach wywieszany jest nasz biuletyn ścienny. Co tydzień natomiast kilka tysięcy związkowców z Regionu otrzymuje Internetowy Biuletyn Informacyjny Solidarności, tak zwany IBIS. Każdego dnia na naszej stronie internetowej zamieszczanych jest co najmniej kilka informacji. Mamy też swój profil na Facebooku. Pracownicy działu organizują również różnego rodzaju wystawy. I tak w marcu br. otwarta została wystawa rysunków Mariana Matochy, który przez 14 lat komentował na łamach „Magazynu Solidarność” najważniejsze wydarzenia polityczne i społeczne. Dowodem na wysoki poziom naszych mediów jest przyznanie pod koniec 2023 roku przez głównego inspektora pracy nagrody dla dziennikarki „Magazynu”.

Projekty

Profesjonalizacja związku wymaga dużych nakładów finansowych, dlatego tak ważne jest pozyskiwanie dodatkowych środków. Na tym polu duże sukcesy odnotowują pracownicy Działu Programów Europejskich, którzy zarówno nie tylko skutecznie wygrywają konkursy na projekty ogłaszane przez różne instytucje krajowe i zagraniczne, ale profesjonalnie je realizują i się z nich skutecznie rozliczają. Przez dwa ostatnie lata finiszowaliśmy prowadzenie kilku projektów finansowanych z Funduszy Norweskich, w ramach których przeprowadzono wiele szkoleń dla społecznych inspektorów pracy i działaczy związkowych, jak i rozpoczynaliśmy nowe projekty. Dodatkową wartością przy realizacji projektów była współpraca z Okręgowym Inspektoratem Pracy w Gdańsku i Uniwersytetem Gdańskim. Od początku obecnego roku ruszyły dwa nowe projekty finansowane z Unii Europejskiej, dwa następne rozpoczną się za kilka miesięcy.

Akcje związkowe

Pracownicy Działu Organizowania i Rozwoju naszego Regionu koordynowali akcję zbierania podpisów pod wnioskiem o referendum dotyczące Zielonego  Ładu. Zbierano również podpisy pod projektem ustawy o zobowiązaniu władz publicznych do realizacji inwestycji pn. Centralny Port Komunikacyjny. Niestety, pomimo że inicjatywę poparło prawie 200 tysięcy osób, przepadła ona w Sejmie. Obecnie prowadzona jest również akcja w obronie Poczty Polskiej.

Nasz Region bierze aktywny udział w ogólnopolskich manifestacjach przeciwko działaniom obecnego rządu. 7 lutego br. gdańska „Solidarność” współorganizowała protest przeciwko Zielonemu Ładowi na placu przed Europejskim Centrum Solidarności, w którym obradowali komisarze Komisji Europejskiej z jej przewodniczącą Ursulą von der Leyen oraz przedstawiciele polskiego rządu.

Pamięć i przyszłość

Rok 2024 w NSZZ „Solidarność” poświęcony został pamięci błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki. Również w naszym Regionie zorganizowano wiele wydarzeń związanych z Patronem Związku. Jak co roku przy Jego grobie na warszawskim Żoliborzu służbę pełnili przedstawiciele gdańskich organizacji związkowych.

Solidarni Dzieciom i Seniorom

Gdańska „Solidarność” poprzez Fundację „Solidarni Dzieciom i Seniorom”  prowadzi działalność wspierającą edukację młodzieży. Fundacja skupia się głównie na corocznym przyznawaniu stypendiów wyróżniającym się pomorskim uczniom. Łącznie w 22 edycjach przyznano ich 802, w 2023 roku było to 29 stypendiów, rok później 35. Fundacja wspiera też konkursy – muzyczny i plastyczny – „Polska – moje miejsce, mój kraj” organizowane przez gdańską oświatową „Solidarność”. Zachęcamy wszystkich do włączenia się w finansowanie związkowej fundacji, co można uczynić corocznie przekazując na jej rzecz 1,5 procent z podatku lub wpłacając darowiznę na konto.

Region Gdański

• 293 organizacje związkowe
• ponad 27 tysięcy członków
• 10 terenowych oddziałów i biur

Dział Prawny

• siedmiu prawników
• 361 opinii i wyjaśnień prawnych w formie pisemnej
• 1382 porady w sprawach indywidualnych
• 947 porad dla organizacji związkowych
• uczestnictwo w kilkudziesięciu sprawach sądowych, w tym ok. 100 pozwów, zabezpieczeń i zażaleń dotyczących PKP Cargo i innych zakładów

Dział Szkoleń

• 3 trenerów etatowych
• 2 wolontariuszy
• 80 szkoleń
• 1030 przeszkolonych osób

Małgorzata Kuźma