Uroczysta inauguracją roku szkolnego 2020/21 w powiecie puckim zorganizowana w Powiatowym Zespole Szkół im. Stanisława Staszica w Kłaninie, była okazją do przypomnienia wydarzeń sprzed 40 lat oraz do zaprezentowania publikacji autorstwa Wojciecha Książka i Artura S. Górskiego „Niepokorni nauczyciele. Czterdzieści lat oświatowej „Solidarności” Ziemi Puckiej”. 

Relacja wideo: Bogusław Olszonowicz

Publikacja jest poświęcona losom nauczycielowi z Kłanina: śp. Piotra Wasilewskiego,  aresztowanego w szkole 18 lutego 1982 r., skazanego na 3 lata więzienia, zmuszonego do emigracji oraz Ewie Muży, nauczycielce z Kuźnicy, relegowanej z zawodu w 1983 r., na tle historii  „Solidarności” na Ziemi Puckiej. Przypomniane są postulaty strajku oświatowego z jesieni 1980 roku w Gdańsku oraz dotkliwa weryfikacja nauczycieli w stanie wojennym.

– Pozostał mi w pamięci z tamtego trudnego czasu jak nas odwiedzali ludzie chcący pomóc, pamiętam drogę na widzenie do więzienia w Potulicach, na które woził nas wujek Tadeusz. Wypuszczony warunkowo z więzienia tata otrzymał tzw. wilczy bilet. Oznaczało to dla naszej rodziny konieczność opuszczenia ojczyzny. Dla taty wyjazd był bolesny. Kochał swój kraj, jego kulturę. Opuszczenie kraju było dla nas niezasłużoną karą – mówiła Anna, córka Piotra Wasilewskiego, dziękując za upamiętnienie ojca.  

W holu głównym wmurowana została tablica poświęcona Piotrowi Wasilewskiemu, której odsłonięcia dokonały przybyłe z zagranicy córki: Gabriela i Anna w asyście starosty puckiego Jarosława Białk, przewodniczącego ZRG NSZZ „S” Krzysztofa Dośli, posła Kazimierza Plocke i lidera oświatowej „S” Wojciecha Książka. Jej treść:

Pamięci Piotra Wasilewskiego (1950-1993), Nauczyciela w Kłaninie, aresztowanego w szkole 18 lutego 1982 roku, skazanego na 3 lata w stanie wojennym. Emigranta politycznego. Chwała Bohaterom. Region Gdański NSZZ „Solidarność” Starostwo Powiatowe w Pucku Społeczność szkolna. Kłanino, 1 września 2020 roku

Poświęcił tablicę ksiądz infułat Daniel Nowak, założyciel Sanktuarium Piaśnickiego, który tego dnia odprawił mszę św. w parafialnym kościele w Starzynie w intencji NSZZ „S” i nauczycieli.

W ten sposób śp. Piotr Wasilewski symbolicznie powrócił w mury szkoły. Było to swoiste zasypywanie niepamięci oraz spełnienie zobowiązania ze strony dawnych uczniów.

– Determinacja tamtego pokolenia świadczy o dążeniu do prawdziwej międzyludzkiej solidarności. Silne charyzmatyczne osobowości nauczycieli zostawiały w szkole w Kłaninie trwały ślad i wykuwały charaktery uczniów. Do tego grona należy niewątpliwie Piotr Wasilewski – powiedziała na otwarcie uroczystości, Aldona Czerwińska, dyrektor PZS.

– 40 lat to dla młodzieży zapewne prehistoria. Ale by zrozumieć, poczuć, to co wtedy wielu z nas czuło wystarczy spojrzeć za wschodnią granicę, na Białoruś. Solidarność musi przetrwać w pamięci i w działaniu. Także ze względu na wpisanego w dzieje szkoły w Kłaninie Piotra Wasilewskiego. Był zaangażowany, ideowy. Jak bardzo tęsknił za krajem widać z jego listów słanych z emigracji do kraju – mówił starosta Białk.   

– Cieszę się, że w książce „Niepokorni nauczyciele. Czterdzieści lat oświatowej „Solidarności” Ziemi Puckiej” udało się przedstawić fragment najnowszej historii kaszubskiej ziemi. Udało się opowiedzieć o dwojgu cichych bohaterach. Po 38 latach nauczyciel wraca pośmiertnie do szkoły, w której uczył i z której wyprowadzono go w kajdankach na oczach uczniów. Los Piotra był dla mnie niezabliźnioną raną. Żyjmy jak najpiękniej i zachowujmy pamięć historii – mówił Wojciech Książek.

W uroczystości, obok przedstawicieli rodziny Piotra Wasilewskiego, który 30 sierpnia br. pośmiertnie otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności, uczestniczyli m.in. Jan Piotrowicz, współorganizator NSZZ „S” w zakładach pracy w Pucku, w 1980 przewodniczący Komisji Porozumiewawczej „S” Ziemi Puckiej, który podzielił się wspomnieniami z tworzenia struktur związku i z pomocy represjonowanym w stanie wojennym, Adam Śliwicki, wójt gminy Krokowa, pomorski wicekurator oświaty Anna Gańska – Lipińska, dawni uczniowie szkoły w Kłaninie, wśród nich Jan Dettlaff i szkolna młodzież.