Renta wdowia: wnioski już od 1 stycznia
Od 1 stycznia 2025 r. wdowy i wdowcy będą mogli występować o tzw. rentę wdowią. Jest ona przeznaczona dla osób, które straciły małżonka i mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno to renta rodzinna po zmarłym. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki. Dla zainteresowanych Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotował szkolenie.
Nowe prawo umożliwi łączenie renty rodzinnej z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi, które przysługują z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, KRUS czy ze służb mundurowych. Trzeba pamiętać, że samo bycie wdową lub wdowcem oraz prawo do dwóch świadczeń nie wystarczą, aby uzyskać „rentę wdowią”. Nie jest to bowiem nowe świadczenie, ale zbieg dwóch różnych świadczeń. Łącznie trzeba spełnić następujące warunki: ukończyć 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni), do dnia śmierci małżonka być z nim we wspólności małżeńskiej, nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż przed ukończeniem 55/60 lat. Nie można też obecnie być w związku małżeńskim. Wdowie lub wdowcowi przysługuje prawo do zbiegu świadczeń z rentą rodzinną wyłącznie po ostatnim małżonku. Prawo do wypłaty „renty wdowiej” wygaśnie z dniem, który poprzedzi zawarcie nowego małżeństwa.
ZUS przyzna „rentę wdowią”, jeśli wdowa lub wdowiec mają ustalone prawo do renty rodzinnej. W przypadku, gdy do tej pory nie ubiegali się o nią, ponieważ świadczenie po współmałżonku byłoby mniej korzystne, powinni złożyć wniosek na formularzu ERR jeszcze w tym roku. Następnie do 30 czerwca 2025 r. powinni złożyć wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Służy temu formularz ERWD. Taka kolejność ułatwi i przyspieszy rozpatrzenie wniosku o łączenie wypłaty obu świadczeń w 2025 r. Podobna sytuacja dotyczy osób, które pobierają rentę rodzinną, ale nigdy nie wystąpiły o przyznanie emerytury.
Trzeba pamiętać, że jeśli osoba uprawniona w przyszłym roku złoży od razu wniosek o „rentę wdowią”, a nie będzie miała ustalonego prawa do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku, to ZUS odmówi przyznania świadczenia. Nie będzie bowiem zbiegu z powodu braku prawa do drugiego świadczenia.
Obecnie wdowy i wdowcy mogą pobierać jedno świadczenie – wyższe lub wybrane: rentę rodzinną albo własne świadczenie, np. emeryturę czy rentę z tytułu niezdolności do pracy. W przyszłym roku będą mieli możliwość wyboru: pobierać pełną rentę rodzinną oraz 15 proc. własnego świadczenia lub odwrotnie. Taki wybór będą miały także osoby uprawnione do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego czy renty szkoleniowej. Warto zaznaczyć, że od 1 stycznia 2027 r. drugie świadczenie zostanie zwiększone z 15 do 25 procent.
Wysokość sumy świadczeń ustalonych w zbiegu nie może przekraczać trzykrotności kwoty najniższej emerytury. To obecnie 5342,88 zł. Do tego limitu wliczane są również świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki. W przypadku, gdy suma świadczeń w zbiegu przekroczy tę kwotę, to świadczenie zostanie pomniejszone o wysokość przekroczenia.
Wnioski o tzw. rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 r. ZUS przyzna świadczenie od miesiąca, w którym złożony został wniosek, ale nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. Tak więc, w przypadku wniosków złożonych do 30 czerwca przyszłego roku, prawo do renty wdowiej będzie przysługiwało od 1 lipca. Osoby, które mają ustalone prawo do renty rodzinnej oraz do własnego świadczenia, nie muszą dołączać do wniosku żadnych dokumentów.
Zainteresowani rentą rodzinną mogą skorzystać z przygotowanego przez ZUS bezpłatnego szkolenia online. Webinarium odbędzie się 28 listopada. Początek o godz. 9.00. Spotkanie będzie przeprowadzone na platformie Cisco Webex. Na zgłoszenia ZUS czeka pod adresem: szkolenia_gdansk@zus.pl. W wiadomości należy podać: adres poczty elektronicznej, termin i temat szkolenia, liczbę uczestników oraz numer telefonu do kontaktu. Zgłoszenia będą przyjmowane wyłącznie z podpisanym oświadczeniem RODO, dostępnym na stronie zus.pl. W dniu spotkania na wskazany przez Państwa adres e-mailowy wyślemy link do wydarzenia.
Krzysztof Cieszyński, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa pomorskiego