Odsłonięcie tablic pamiątkowych działaczy Wolnych Związków Zawodowych i NSZZ „Solidarność”

Uroczyste odsłonięcie trzech tablic pamiątkowych poświęconych działaczom Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, Ruchu Młodej Polski i NSZZ „Solidarność” w Gdańsku 31 sierpnia br.  

  • godz. 9.00 – uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej śp. Aliny Pienkowskiej-Borusewicz  ul. Fitelberga 8 Gdańsk Strzyża
  • godz. 9.45 – uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej śp. Magdaleny Modzelewskiej-Rybickiej ul. Wojska Polskiego 20 (Wrzeszcz)
  • godz. 10.30 – uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej śp. Jana Koziatka ul. Leśny Stok 4 Gdańsk Srebrniki

Alina Pienkowska-Borusewicz (z domu Pabijan), urodziła się w 1952 r. w Gdańsku. Ukończyła IX Liceum Ogólnokształcące i Pomaturalne Medyczne Studium Zawodowe w Gdańsku. W 1978 r. zaangażowała się w działalność Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Poznała m.in. Bogdana Borusewicza, Andrzeja i Joannę Gwiazdów, Bogdana Lisa, Annę Walentynowicz, Lecha Wałęsę, Krzysztofa Wyszkowskiego. Redagowała  pismo WZZ „Robotnik Wybrzeża”, kolportowała ulotki i niezależną prasę, brała udział w obchodach rocznicowych Grudnia ‘70.

Alina Pienkowska znalazła się w zainteresowaniu Służby Bezpieczeństwa Wydziału III „A”, następnie Wydz. III KW MO w Gdańsku. Założono Sprawę Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Pielęgniarka”. Poddawana była represjom, kilkakrotnie była zatrzymywana na 48 godzin, inwigilowana. W obronie Aliny Pienkowskiej krzywdząco oskarżonej o zaniedbania w pracy, wystąpiła załoga Elmoru. Alina Pienkowska nie załamała się pod represjami.

14 sierpnia 1980 r. Alina Pienkowska po nawiązaniu telefonicznej łączności z Jackiem Kuroniem przekazała do Radia Wolna Europa postulaty strajkujących stoczniowców i apel o pomoc żywnościową.

16 sierpnia 1980 r., po podpisaniu przez komitet strajkowy pod przewodnictwem Lecha Wałęsy porozumienia z dyrekcją Stoczni i ogłoszeniu zakończenia strajku, zatrzymywała przy bramie nr 3 (z Anną Walentynowicz, Ewą Ossowską) wychodzących ze Stoczni robotników, aby kontynuowali strajk solidarnościowy z innymi zakładami Trójmiasta, w wyniku czego kilkuset stoczniowców SG pozostała w stoczni. Ten wyczyn przyczynił się do podjęcia decyzji o kontynuowaniu strajku solidarnościowego w Stoczni Gdańskiej. Zawiązano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy. Była ona autorką postulatu 16. dotyczącego poprawy funkcjonowania i dostępności opieki zdrowotnej dla Polaków.

31 sierpnia 1980 r. jako członkini Prezydium MKS została sygnatariuszką Porozumień Sierpniowych z rządem PRL. Alina Pienkowska, brała udział w szeregu zebrań związkowych w całym kraju. Została przewodniczącą Krajowej Sekcji Służby Zdrowia „Solidarności”. Z żądaniami służby zdrowia solidaryzowało się szereg instytucji i przedsiębiorstw. Na znak ich poparcia wywieszano biało–czerwone flagi, a ludzie nosili opaski w barwach narodowych.   W lipcu 1981 r. Alina Pienkowska została wybrana do Prezydium Zarządu Regionu Gdańskiego. 29 listopada 1981 r., w proteście przeciw metodom kierowania związkiem przez Lecha Wałęsę, odeszła z Zarządu Regionu.

Alina Pienkowska została internowana już 13 grudnia 1981 r. na podstawie decyzji nr 167 wydanej przez Komendanta Wojewódzkiego MO w Gdańsku. Przebywała w Areszcie Śledczym w Gdańsku, Zakładzie Karnym w Bydgoszczy-Fordonie, od 10 stycznia 1982 r. w Ośrodku Odosobnienia w Gołdapi. Internowanie uchylono 23 lipca 1982 r.  Służba Bezpieczeństwa nie zaprzestała inwigilacji Aliny Pienkowskiej (Inspektorat 2 WUSW w Gdańsku). Alinę Pienkowską wspierał jeden z czołowych działaczy opozycji Bogdan Borusewicz, z którym 23 grudnia 1884 r. wzięli ślub w konspiracji, gdyż Bogdan Borusewicz  ukrywał się przed SB. 1986 r. Alina Pienkowska-Borusewicz, wraz z Krystyną Zachwatowicz, założyła Fundację Społeczną „Solidarność”. Sukcesem fundacji było przeprowadzenie pierwszych w kraju bezinwazyjnych badań serca. W maju 1988 r. wspomagała strajk w Stoczni Gdańskiej, w sierpniu 1988 r. uczestniczyła w strajku w stoczni. W 1989 r.  weszła w skład Tymczasowego Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”. W latach 1990-1992 była delegatem na WZD Regionu Gdańskiego, weszła do Prezydium Zarządu Regionu Gdańskiego i jako szefowa Krajowej Sekcji Służby Zdrowia NSZZ „Solidarność” angażowała się w reformę służby zdrowia. Jesienią 1991 r. po pierwszych w pełni demokratycznych wyborach parlamentarnych z listy „Solidarności” dostała się do Senatu RP.  W 1998 r. z listy Unii Wolności została wybrana do Rady Miasta Gdańska.

Alina Pienkowska zmarła 17 października 2002 r. w Gdańsku. Została pochowana przy głównej alei cmentarza Srebrzysko we Wrzeszczu. W 2006 r. pośmiertnie uhonorowana została Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Magdalena Modzelewska-Rybicka urodziła się w 1954 r. w Gdańsku. Na początku lat siedemdziesiątych aktywnie uczestniczyła w Ruchu Światło-Życie, była zaangażowana w działalność Duszpasterstwa Akademickiego.

Od 1977 r. członkini Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Współuczestniczyła w założeniu Studenckiego Komitetu Solidarności. W styczniu 1978 r. jako członek SKS-u rozdawała pod kościołem w Gdańsku-Oliwie ulotki ROPCiO. Magdalena Modzelewska była współzałożycielką Ruchu Młodej Polski. Jej podpis widnieje pod deklaracją założycielską RMP z 18 sierpnia 1979 r.

Po aresztowaniu w 1978 r. Błażeja Wyszkowskiego, razem z Bożeną Rybicką organizowała, gromadzące po kilkanaście osób, modlitwy w bazylice Mariackiej w intencji uwięzionego działacza Wolnych Związków Zawodowych oraz Tadeusza Szczudłowskiego i Dariusza Kobzdeja. Z Bogdanem Borusewiczem, Bożeną Rybicką, Anną Młynik, Kazimierzem Szołochem i Dariuszem Kobzdejem 18 grudnia 1978 r. uczestniczyła w złożeniu wiązanki kwiatów oraz wieńca z napisem „Poległym w grudniu stoczniowcom – koledzy” pod bramą Stoczni Gdańskiej. Magdalena Modzelewska uczestniczyła w niezależnych manifestacjach rocznicowych 3 maja i 11 listopada. W latach 1979-1980 pracowała jako nauczycielka, była zatrudniona w Bibliotece Głównej Akademii Medycznej.

Wraz z grupą działaczy Ruchu Młodej Polski w sierpniu 1980 r. wspomagała strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Przy Bramie nr 2 każdego dnia prowadziła modlitwy. Jej głos można usłyszeć w scenach filmu Andrzeja Wajdy „Człowiek z żelaza” oraz w dokumencie „Robotnicy80”. Do grudnia 1980 r. pracowała w sekretariacie Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego.

Od maja 1982 do 1983 r. pracowała w redakcji  pisma „Solidarność. Pismo Regionu Gdańskiego”, od jesieni 1982 r. w „Polityce Polskiej”. W 1984 r. Magdalena Modzelewska-Rybicka rozpoczęła studia doktoranckie na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (do 1986 r.),  studiowała teologię. W 1985 r. zawarła związek małżeński z Mirosławem Rybickiem. Po transformacji ustrojowej pracowała jako terapeutka w zakresie uzależnień i przemocy w rodzinie, prowadziła zajęcia dla rodziców i opiekunów dzieci niepełnosprawnych jako terapeutka.

Magdalena Modzelewska-Rybicka była wielokrotnie zatrzymywana. Od 1977 r. była inwigilowana przez Wydz. III KWMO w Gdańsku w ramach KE krypt. „Humanistki” i SOR o kryptonimie „Rybak”. W 2006 r. została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2015 r. Krzyżem Wolności i Solidarności. Magdalena Modzelewska-Rybicka zmarła po ciężkiej chorobie 23 maja 2016 r. Została pochowana na cmentarzu Srebrzysko.

Jan Piotr Koziatek urodził się w 1942 r. we wsi Lipa, niedaleko Przasnysza. W marcu 1961 r., rozpoczął pracę w Stoczni Gdańskiej na Wydziale Wyposażeniowym W-2, jako monter instalacji i spawacz.  

W kwietniu 1971 r. awansował na stanowisko konstruktora, a niedługo potem starszego projektanta w Pracowni Instalacji Kadłubowych Biura Projektowo-Konstrukcyjnego stoczni.   Zaprojektował m.in. oryginalny „system pneumatycznego, automatycznego i zdalnego sterowania instalacją gaśniczą i wentylacją ładowni na statkach typu ro-ro”.  

29 kwietnia 1978 r. ogłoszono w Gdańsku powstanie Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, Jan Koziatek w kwietniu 1979 r. po raz pierwszy pojawił się na zebraniu. Z miejsca zadeklarował chęć kolportażu na terenie stoczni niezależnych publikacji, w tym „Robotnik Wybrzeża”.  Od  maja 1979 r. był inwigilowany przez Wydział III „A” KW MO w Gdańsku  i represjonowany do jesieni 1989 r.,  w tym do Sprawy Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Kompania”, prowadzonej od 1982 r. do września 1989 r.

Od 14 sierpnia 1980 r. Jan Koziatek był jednym z aktywniejszych jego uczestników, został członkiem komitetu strajkowego Stoczni Gdańskiej.  Został wybrany przewodniczącym Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Stoczni Gdańskiej. Był delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Jan Koziatek został internowany 13 grudnia 1981 r., na mocy decyzji Komendanta Wojewódzkiego MO w Gdańsku, trafił do Ośrodka Odosobnienia w Strzebielinku. Internowanie uchylono 9 grudnia 1982 r.   Jan Koziatek znalazł zatrudnienie dopiero w 1983 r., po uchyleniu stanu wojennego, w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku.  Powrócił do aktywności publicznej, by przewodniczyć Stowarzyszeniu Obrońców i Akcjonariuszy Stoczni Gdańskiej „Arka”.

W 2006 r. Jan Koziatek otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 16 marca 2017 r. w Gdańsku. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Świętym Miejscu na Mazowszu.  

 

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej