Olbrzymie zdjęcie na parterze głównego gmachu uczelni, wykonane w 2005 roku, ujmuje kilka współczesnych pokoleń pracowników i absolwentów Politechniki.  Z uczelni wywodzą się politycy i ministrowie, jak rektor PG i minister edukacji prof. Edmund Wittbrodt, poseł Jan Klawiter, nestor okrętownictwa Jerzy Doerffer,działacze WZZ Andrzej Gwiazda i Joanna Duda-Gwiazda, przedsiębiorcy, jak np. Jan Zarębski. I wielu innych…

Na zdj. Grażyna Jarosz,  Dariusz Wiszowaty, Andrzej Śnieżewski, Jarosław Kuchta, Tadeusz Kolenda, Aniela Białowolska-Tejchman (fot. ASG)

W „Solidarności”  

19 sierpnia 1980 r. pracownicy Politechniki Gdańskiej, mimo wakacji, zwołali wiec i wybrali delegatów do Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Zebrali trochę pieniędzy dla strajkujących stoczniowców. Chemik dr Wojciech Gruszecki (po 13 grudnia 1981 r. na emigracji w Berlinie Zachodnim) został członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i sygnatariuszem Porozumienia Sierpniowego z 31 sierpnia 1980 r.   

NSZZ „Solidarność” na Politechnice Gdańskiej powstał 2 września 1980 r. Powołany został wtedy Komitet Inicjatorów Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego w Politechnice Gdańskiej, a ten cztery dni później przekształcił się w liczący 44 członków Komitet Założycielski NSZZ. Składał się z przedstawicieli wydziałów, instytutów i innych jednostek organizacyjnych Politechniki. Większość pracowników PG poparła nowy związek zawodowy. Przewodniczącym został Tadeusz Sukowski z Wydziału Hydrotechniki, a wiceprzewodniczącymi – Kazimierz Frydel (Instytut Okrętowy) i Wojciech Gruszecki (Wydział Chemiczny).

7 stycznia 1981 r. na Walnym Zebraniu Delegatów dokonano wyboru władz szczebla uczelnianego NSZZ „S”, na czele z Tadeuszem Sukowskim.

Po 13 grudnia 1981 r. internowani zostali Tadeusz Sukowski, Jacek Gajek i student Jerzy Kobyliński. Ale„Solidarność” przeżyła. Na Politechnice Gdańskiej wydawano podziemny biuletyn, wypłacano zapomogi, prowadzono interwencje w obronie członków Związku. Do   1989 r. pół tysiąca pracowników Politechniki Gdańskiej płaciło składki związkowe. Dowód to ich „wojenne” legitymacje związkowe.

19 września 1988 r. powstał 11-osobowy Uczelniany Komitet Organizacyjny NSZZ „Solidarność” Pracowników Politechniki Gdańskiej. Z poparciem 354 pracowników Politechniki złożył on w Sądzie Wojewódzkim w Gdańsku wniosek o rejestrację Związku. 3 listopada 1988 r. sąd odrzucił wniosek. 17 kwietnia 1989 r. w wyniku „okrągłego stołu” przywrócono jawną działalność  NSZZ „Solidarność”. 20 czerwca 1989r. Walne Zebranie Delegatów NSZZ „Solidarność” w Politechnice Gdańskiej wybrało władze. Przewodniczącym Komisji Zakładowej został Kazimierz Frydel, dotąd nieformalny lider Związku.

W Polsce działały w ub.r. 374 instytucje naukowe,  w tym 132 uczelnie akademickie (103 publiczne i 39 niepublicznych), 69 instytutów badawczych, 77 instytutów PAN, 26 instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz oraz 60 innych instytucji. Nadzór nad większością z nich (nad niektórymi nadzór sprawują ministrowie – uczelnie medyczne podlegają ministrowi właściwemu ds. zdrowia, a uczelnie wojskowe – ministrowi obrony narodowej) sprawuje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

W spotkaniu w Łodzi od 12 do 14 kwietnia br. uczestniczyli związkowcy z 36 uczelni i instytutów badawczych. Przybył też m.in. wiceminister dr hab. Maciej Gdula, socjolog. Omawiano m.in. rządowe zamierzenia nowelizacji Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce i aktualnego funkcjonowania uczelni wyższych i instytutów naukowych. Ponownie poruszano tam sprawę odbudowy prestiżu nauk. Bez rozwoju nauki i recyrkulacji wiedzy nie ma rozwoju gospodarczego kraju. NSZZ „Solidarność” jako partner dialogu społecznego wnosi swe uwagi do ustawodawcy.

– Odnosimy wrażenie, że współpraca z ministerstwem rokuje dobrze i jest szansa na rzeczowy dialog, gdyż po pierwszych spotkaniach jest zrozumienie dla problemów zgłaszanych przez nasze środowisko. Powstały notatki i komunikaty. Nie będą to tyko zapiski ministra, ale przełożą się na realne działania we współpracy ze związkami zawodowymi – stwierdzają zgodnie mgr inż. Aniela Białowolska–Tejchman, przewodnicząca Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „S” i dr hab. inż. Grażyna Jarosz, prof. PG, przewodnicząca KZ.  

O współczesnej działalności organizacji NSZZ „Solidarność” i specyfice pracy związkowej na Politechnice Gdańskiej piszemy w lipcowo–sierpniowym „Magazynie Solidarność” (nr 7/8 2024). Zapraszamy do lektury!