W Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie odbyły się obchody 39 rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. W obchodach uczestniczyli m.in. członkowie prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” i przedstawiciele rządu oraz Kancelarii Prezydenta. Odsłonięta została tablica pamiątkowa poświęcona represjonowanym członkom NSZZ „S” w 40-lecie narodzin Związku z napisem „Człowiek rodzi się i żyje wolnym”.

Więzienie na Mokotowie ma za sobą zła tradycję. Szczególnie złą jego sławę dopełniło uczynienie z więzienia na Rakowieckiej katowni UB, czyli Aresztu Śledczego nadzorowanego przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Więzieni i torturowani byli w nim dziłacze i żołnierze podziemia niepodległościowego.

W latach 1945-56 wykonano w więzieniu ok. 350 wyroków śmierci na żołnierzach AK, WiN, NSZ, wielu więźniów umarło na skutek zakatowania. Ofiarami terroru i zbrodni sądowych padli m.in. gen. August Fieldorf „Nil” i Witold Pilecki, Łukasz Ciepliński, Adam Doboszyński, Tomasz Łabędzki, Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, Bolesław Kontrym „Żmudzin”.

Więźniowie byli chowani w zbiorowych mogiłach w kwaterze na Łączce przy murze Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Przez pół wieku na miejscu, w którym złożone były szczątki walczących o Polskę niepodległą, stał śmietnik.

Przypomnijmy, że poszukiwania ofiar Urzędu Bezpieczeństwa zakatowanych na Rakowieckiej rozpoczęto w 2012 roku. Prace prowadzi zespół prof. Krzysztofa Szwagrzyka, pełnomocnika prezesa IPN ds. nieznanych miejsc pochówku.

Za mury mokotowskiego więzienia trafiali do 1989 r. więźniowie polityczni oraz np. studenci w 1968 roku, opozycjoniści jak Władysław Siła-Nowicki, Jacek Kuroń, Kornel Morawiecki, Andrzej Kołodziej i internowani działacze „Solidarności” po wprowadzeniu stanu wojennego. Osztatnim więźniem politycznym PRL był Józef Szaniawski (więziony w ZK w Barczewie i na Rakowieckiej), który opuścił bramę więzienia 22 grudnia 1989 roku (!).