Nareszcie: Królewiec, a nie Kaliningrad

Po latach, także naszych monitów i wytrwałego zapisywania nazwy nadbałtyckiego Królewca, oficjalnie używamy na określenie miasta nad Zalewem Wiślanym tej nazwy, a nie Kaliningrad. Należy przy tym wystrzegać się nazwy miasta, oddającej nienależną cześć zbrodniarzowi – Kalinin był zbrodniarzem, bolszewikiem, którego podpis widnieje pod rozkazem wymordowania polskich oficerów, jeńców w 1940 roku. Zbrodnia funkcjonuje w historiografii pod nazwą Katyń, od jednego z miejsc dokonania masakry. Nikomu przecież nie przychodzi do głowy by na Zamość powiedzieć „Himmlerstadt”?

Polska piękna nazwa Królewiec – miasta urodzin i działalności wybitnego filozofa Immanuela Kanta (to jemu zawdzięczamy imperatyw kategoryczny i filozofię krytyczną), ma funkcjonować w miejsce Kaliningradu nie tylko z powodu koniunktury międzynarodowej, resentymentów i agresywnych zapędów Rosji. To miasto taką nazwę nosiło (niem. Königsberg to nic innego, jak łacińska warownia Regiomontium, wzniesiona przez rycerzy-szpitalników Zakonu NMP Domu Niemieckiego w Jerozolimie (krzyżaków). Podobnie nie jest właściwym określenie Obwód Kaliningradzki. Na sąsiadujący m.in. z naszym województwem region mówimy – Obwód Królewiecki.

Dlaczego? Otóż Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej działająca przy Głównym Geodecie Kraju, 12 kwietnia 2023 roku uchwaliła, że dla miasta o rosyjskiej nazwie Калининград (Kaliningrad) zalecana jest wyłącznie polska nazwa Królewiec i nie zalecane jest stosowanie w języku polskim nazwy Kaliningrad, zaś dla jednostki administracyjnej, w której znajduje się to miasto i noszącej rosyjską nazwę Калининградская область (Kaliningradskaja obłast´) zalecana jest polska nazwa obwód królewiecki i nie zalecane jest stosowanie w języku polskim nazwy obwód kaliningradzki.

Zmiana wchodzi w życie 9 maja 2023 r.

Komisja wzięła pod uwagę, że miasto obecnie noszące nazwę Kaliningrad znane jest w Polsce pod tradycyjną nazwą Królewiec, fakt nazwania dużego miasta położonego blisko granic Polski imieniem Michaiła Kalinina, zbrodniarza współodpowiedzialnego m.in. wydania decyzji o masowym wymordowaniu Polaków (zbrodnia katyńska), ma w Polsce emocjonalnie negatywny odbiór.
Nazwy geograficzne, poza funkcją identyfikacyjną, mogą mieć funkcje symboliczne, a obecna rosyjska nazwa miasta stanowi element przestrzeni symbolicznej Rosji narzucany odbiorcom spoza granic tego kraju. Każde państwo ma prawo używania w swoim języku tradycyjnych nazw stanowiących jego dziedzictwo kulturowe, nie może być natomiast zmuszane do stosowania w swoim języku nazw przez nie nieakceptowalnych.

Miasto w 1945 r. zostało niemal starte z powierzchni ziemi. Zostało odbudowane w sowieckim, a następnie w rosyjskim stylu.

Cieszyłby się z zmiany nazwy król Zygmunt August, który nadał szereg przywilejów protestanckiemu Uniwersytetowi Albrechta w Królewcu (Albertynie), a uczelnia ta zapisała się chlubnie w 90-letniej służbie Rzeczypospolitej.

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej