Każda osoba, która ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, może w określonych przypadkach, wstąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych  o przeliczenie wysokości świadczenia. Oznacza to, że świadczenie może wzrosnąć.

ZUS może przeliczyć emeryturę lub rentę w kliku przypadkach np., gdy przyszły świadczeniobiorca składając wniosek o przyznanie świadczenia nie dysponował wszystkimi dokumentami za okresy ubezpieczenia, które ZUS mógłby uwzględnić przy jego obliczaniu. Z przeliczenia można również skorzystać, gdy świadczeniobiorca może obecnie udokumentować zarobki za lata sprzed roku przejścia na emeryturę lub rentę, lub zarobki, jakie uzyskiwał po jej przyznaniu. Przeliczenie jest wreszcie możliwe, gdy po przyznaniu świadczenia emeryt lub rencista pracował, albo opłacał składki na ubezpieczenie społeczne. Wniosek o przeliczenie świadczenia ma symbol ERPO.

Trzeba pamiętać, że przeliczenie świadczenia następuje tylko na wniosek. Emeryturę lub rentę ZUS przeliczy od miesiąca, w którym uprawniony złoży wniosek. Jeśli okazałoby się, że po  przeliczeniu przysługuje niższe świadczenie, to ZUS nadal będzie wypłacał je w dotychczasowej wysokości.

Emeryturę przyznaną na nowych zasadach można przeliczyć, jeśli świadczeniobiorca po jej przyznaniu pracował lub podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innego tytułu. Jest to możliwe także, gdy uzyskał nowe dowody, które mają wpływ na wysokość  kapitału początkowego, bo dotyczą okresów składkowych i nieskładkowych lub wynagrodzenia za okres, który przypada przed przyznaniem emerytury.

Jeśli świadczeniobiorca po przyznaniu emerytury pracował lub podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innego tytułu, może złożyć wniosek o ponowne obliczenie emerytury z uwzględnieniem składek zapisanych na koncie ZUS już po przyznaniu emerytury.

ZUS obliczy emeryturę ponownie w ten sposób, że składki, które zostały zapisane na koncie po tym, jak uprawiony zaczął pobierać emeryturę, podzieli przez średnie dalsze trwanie życia, które ustali w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury. ZUS weźmie pod uwagę tylko te składki, które były zapisywane od miesiąca, w którym pierwszy świadczeniobiorca pobrał emeryturę, do miesiąca, w którym złożył wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia. Składki te podlegają waloryzacji.

Wniosek o przeliczenie świadczenia można złożyć po upływie roku kalendarzowego, jeśli emeryt kontynuuje zatrudnienie. Jeśli emeryt zakończył zatrudnienie, to wniosek o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem składek zapisanych na koncie po przyznaniu emerytury może złożyć bezpośrednio po zakończeniu zatrudnienia. ZUS przeliczy emeryturę od miesiąca, w którym świadczeniobiorca złoży wniosek.

Jeśli świadczeniobiorca uzyska dokumenty, które potwierdzają aktywność zawodową sprzed 1999 r., to ZUS może przeliczyć kapitał początkowy, który jest częścią emerytury. Wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego, czyli EKP można złożyć w dowolnym momencie.

Tekst za: Krzysztof Cieszyński, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa pomorskiego