Jak porozumiewamy się z pracodawcami w czasie pandemii

Dane Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku o rejestracji porozumień pracodawców z pracownikami  wynikających w rozwiązań tzw. tarczy antykryzysowej i analiza zgłaszanych porozumień o przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy pokazują, że pracodawcy z województwa pomorskiego do końca maja skorzystali w różny sposób 1341 razy z rozwiązań przewidzianych w ustawie.                     

Ustawa z 2 marca 2020 r.  o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych przewiduje szereg rozwiązań mających na celu zachowanie miejsc pracy. W porozumieniach przekazanych do OPI uwzględniana jest struktura pracodawcy, struktura zatrudnienia i sytuacja w poszczególnych grupach zawodowych.

Działania PIP zostały na czas pandemii ograniczone.

– Odnośnie kontroli zabezpieczeń przed pandemią pod kątem zagrożeń koronawirusem, wyjaśniam, że zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Pracy,  nie jesteśmy instytucją powołaną do przeprowadzania kontroli w zakresie poruszanych kwestii. Problematyka ta dotyczy czynności kontrolnych podejmowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Aktualnie czynności kontrolne PIP zostały zawieszone w dobie pandemii i ograniczone są do badania wypadków przy pracy oraz zagrożeń w zakresie bhp  – dodaje w rozmowie z nami Agnieszka Dobrodziej p.o. zastępcy Okręgowego Inspektora Pracy ds. Nadzoru.

Przypomnijmy, że obniżenie wymiaru czasu pracy można wprowadzić jedynie na podstawie porozumienia z pracownikami. Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego (okres niewykonywania pracy przez pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika pozostającego w gotowości do pracy) lub obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu między pracodawcą a organizacjami związkowymi działającymi u pracodawcy. Jeżeli u pracodawcy nie działają takie organizacje, uprawnienia związku wykonują przedstawiciele pracowników, wyłonieni w trybie przyjętym u pracodawcy.  

Ustawa antykryzysowa pozwala na wprowadzenie okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy, pod warunkiem jednoczesnego wprowadzenia systemu równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin i zastrzeżeniem, że to rozwiązanie dotyczy tylko grupy pracodawców, u których wystąpił spadek obrotów.  

W przypadku niespełnienia kryterium spadku obrotów pracodawcy mogą skorzystać z dotychczasowych rozwiązań kodeksu pracy, w zakresie przedłużenia okresu rozliczeniowego.  Ustawa antykryzysowa stanowi, że możliwe jest zawieszenie części lub całości zakładowego układu zbiorowego pracy na podstawie art. 241 27 kodeksu pracy.  

Przepisy ustawy antykryzysowej nakazują pracodawcy przekazanie kopii porozumień właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia. OIP w Gdańsku przedstawiła nam dane odnośnie zawartych porozumień ”antykryzysowych” od dnia 1 kwietnia do 29 maja br.  

Ogólna liczba zarejestrowanych tzw. porozumień antykryzysowych, określających warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy, wyniosła w woj. pomorskim: 1341 (23 porozumienia już nie obowiązują, ale zostały wliczone).

Liczba porozumień dotyczących warunków i trybu wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy (art. 15 g ust.11-15 ): 1078.

Liczba porozumień dot. warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego (art. 15 g ust.11-15 ): 434.

W części porozumień zastosowane zostały zarówno rozwiązania związane  z przestojem ekonomicznym, jak i te przewidujące obniżenie wymiaru etatu. Ustawa dopuszcza bowiem możliwość jednoczesnego korzystania z tych dwóch mechanizmów u pracodawcy, jeśli jest to zasadne. Stąd „proste” zsumowanie danych nie daje obrazu rzeczywistego, niektóre z zakładów pracy korzystały z obu rozwiązań jednocześnie.

Liczba porozumień o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy: 69.

Liczba porozumień o przedłużeniu okresu rozliczeniowego na podstawie przepisów kodeksu pracy (od 1 stycznia 2020 r.): 46 (w tym od 15 marca 2020 r. – 28).

Liczba porozumień o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami: 47.

O porozumieniach napiszemy też w czerwcowym Magazynie Solidarność

Nasze polecenia dla pracodawców wynikają z ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem chorób zakaźnych. Staramy się trafiać do świadomości pracodawców. W naszych instrukcjach wprost do przepisów się nie odnosimy. Przekazaliśmy i upowszechniliśmy zbiór dobrych praktyk opracowany we współpracy z Centralnym Instytutem Ochrony Pracy. Wykorzystano przy tym materiały Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) oraz Federalnego Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych RFN (Bundesministerium für Arbeit und Soziales). Zbliża się czas powrotu do normalnego funkcjonowania gospodarki i zakładów pracy więc zwycięży, jak mam nadzieję, mądrość zbiorowa. Nie chcemy straszyć sankcjami, lecz promujemy zachowania pozytywne. Nasze doświadczenia wskazują, że pracodawcy, w zależności od możliwości oraz w swoim też interesie, starają się zadbać o właściwy poziom bezpieczeństwa. Sami pracownicy, związki zawodowe, wymuszają na pracodawcach profilaktyczne i prewencyjne rozwiązania. Głos społeczny nie może być ignorowany. Pracodawca powinien przewidzieć różne normy pracy w zależności od warunków wspólnie ze służbami bhp, we współpracy z przedstawicielami załogi przeprowadzić analizę zagrożeń epidemiologicznych, ocenić potencjalne miejsca zagrożenia, kumulacji pracowników. Badamy intensywnie zdarzenie (zejście śmiertelne pracownicy – dop. red.) z maja br.  w magazynie Amazon, wielkiej firmy wysyłkowej.

Państwowa Inspekcja Pracy ma profilaktycznie promować odpowiednie zachowania. Zyska na tym przedsiębiorca i jego biznes oraz załoga.

Tomasz Zalewski, rzecznik prasowy Głównego Inspektora Pracy

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej